Sezaryen ile Doğum - İzmir Karşıyaka Kadın Doğum Merkezi

Sezaryen doğum, bir bebeği doğurmak için kullanılan cerrahi bir işlemdi. Ağrıyı önlemek için bölgesel (veya nadiren genel) anestezi (spinal veya epidural) uygulanır. Karna dikey veya yatay (bikini çizgisi) bir kesi yapılır ve dokular diseke edilerek rahim ortaya çıkarılır. Bebeğin ve plasentanın çıkarılması için uterusa bir kesi yapılır. Tüp ligasyonu (kalıcı bir doğum kontrol yöntemi) gibi diğer işlemler de sezaryen doğum sırasında yapılabilir.

Sezaryen doğum bazen, maternal veya fetal koşullar nedeniyle doğum eyleminin başlangıcından önce planlanırken, bazen o sırada ortaya çıkan maternal veya fetal problemler nedeniyle doğum sırasında uygulanır. Doğumların yüzde 30’undan fazlası sezaryen ile gerçekleşmektedir.

Sezaryen sırasında karnınız ve rahminize kesi yapılır. Bebek, vajina yerine bu kesiden doğurtulur.

Sezaryen Doğum Nedenleri

Vajinal yolla doğum yapmayı planlasa da bazı anne adaylarında sezaryene gerek duyulur. Aşağıdaki liste, sezaryen gerekebilecek bazı nedenleri açıklamaktadır:

Doğumun olması gerektiği gibi ilerlememesi. Kasılmalar çok zayıfsa, bebek çok büyükse, pelvis darsa veya bebek anormal bir pozisyondaysa doğum ilerlemeyebilir. Doğum normal ilerlemiyorsa, çoğu durumda, kasılmaların yeterli olduğundan emin olmak için birkaç saat boyunca oksitosin ile suni sancı denenir. Birkaç saat sonra doğum hala ilerlemiyorsa, sezaryen doğum önerilir.
Bebeğin kalp atış hızının, doğumu iyi tolere etmediğini göstermesi.
Şiddetli vajinal kanama. Plasentanın bebek doğmadan önce uterustan ayrılmasıyla (plasental abruption) oluşabilir.
Tıbbi bir acil durum anne veya bebeğin hayatını tehdit ediyorsa.

Sezaryen Doğumun Planlaması

Planlı sezaryen, anne veya bebekte vajinal doğumun risk oluşturması nedeniyle önerilebilir. Anne adayı istediği için gerekli olmasa da yapılan sezaryene anne isteği ile yapılan sezaryen doğumları denir.

Sezaryen doğum planlanmasını gerektiren bir dizi tıbbi ve obstetrik durum vardır. Bu durumlardan bazıları aşağıda listelenmiştir:

Bebeğin enine (yan) veya makat aşağıda pozisyonda olması
Plasentanın serviksi kaplaması (plasenta previalı kadınlara her zaman sezaryen önerilir).
Annenin daha önce sezaryenle doğum veya uterusun kesilerek açıldığı başka bir ameliyat geçirmiş olması. Bazı durumlarda sezaryen doğumdan sonra vajinal doğum mümkündür, ancak her durumda değil.
Büyük miyomlar veya pelvis kırığı gibi vajinal doğumu engelleyebilecek veya zorlaştırabilecek bazı mekanik darlıklar.
Bebeğin alışılmadık derecede büyük olması. Özellikle annede şeker hastalığı varsa.
Annede vajinal doğum sırasında bebeğe geçebilecek uçuk veya HIV gibi aktif bir enfeksiyon olması
Çoğul gebelik doğumu (ikizler, üçüzler veya daha fazlası).
Anne adayında rahim ağzı kanseri
Bebekte yüksek kanama riski

Bazı durumlarda tercih edilen doğum yöntemi hakkında bazı tartışmalar vardır. Spina bifida ve fetal karın duvarı kusurları gibi bazı doğum kusurları ve annenin bazı tıbbi problemleri bunlar arasındadır.

Sezaryenle doğumun planlanmasında en önemli faktörlerden biri bebeğin doğuma hazır olduğundan emin olmaktır. Genel olarak, komplike olmayan tekil gebeliklerde sezaryen doğumları gebeliğin 39. haftasından önce planlanmaz. Sezaryenin 39 haftadan önce planlandığı başka durumlar vardır.

Çeşitli anestezi türleri ve her birinin risk ve faydaları tartışılarak anestezi türüne karar verilir. Ameliyattan birkaç saat önce tüm yiyecek ve içeceklerden kaçınmak gerekir.

Planlı sezaryenin avantajları. Planlı sezaryen doğumun avantajları şunlardır:

Ebeveynlerin bebeğin ne zaman doğacağını tam olarak bilmesini sağlar. Bu da iş, çocuk bakımı ve evde yardımla ilgili konuların ele alınmasını kolaylaştırır.
Anne ve bebek için doğumdan kaynaklanan bazı olası komplikasyonları ve riskleri en aza indirir.
Bir kadın doğum uzmanının doğum için hazır olmasını sağlamaya yardımcı olur.
Sancı ve doğumun ne kadar süreceği gibi bilinmeyen faktörleri azaltarak daha kontrollü ve rahat bir ortam sunabilir.

Planlı sezaryen doğumun faydaları ve riskleri karşılaştırılmalıdır. Sezaryen doğum büyük ameliyattır ve ilişkili riskleri vardır.

Maternal riskler. Sezaryenle doğum cerrahi ve anestezi gerektirdiğinden, vajinal doğumla karşılaştırıldığında bazı dezavantajlar vardır.

Sezaryenle doğumda, vajinal doğuma göre karın organlarında (mesane, barsak, kan damarları) zedelenme, enfeksiyon (kesi yeri, rahim, idrar yolu) ve tromboembolik (kan pıhtılaşması) komplikasyonlar daha sıktır.
Sezaryen ameliyatı doğum odasında anne-bebek etkileşimini etkileyebilir.
İyileşme vajinal doğumdan daha uzun sürer.
Sezaryen ile doğum, sonraki gebeliklerde plasentanın uterusa anormal şekilde tutunma riski oluşturabilir.
Bebeği doğurmak için rahmin kesilmesi rahmi zayıflatır ve ileriki gebeliklerde rahim yırtılması riski artar. Bu risk fazla değildir ve uterusun kesi tipine bağlıdır.

Bebek riskleri. Bebek için sezaryen doğumun riskleri fazla değildir.

Nadir görülen doğum travmaları.
Bebek annenin doğum kanalında sıkışmadığı için sezaryen doğumdan sonra akciğerlerindeki sıvıyı atması gecikip geçici solunum problemleri görülebilir.
Bebek, annenin vajinasındaki normal bakterilere maruz kalamaz. Bu bakterilere maruz kalmanın çeşitli şekillerde faydalı olduğu düşünülmektedir.

Potansiyel komplikasyonlar. Sezaryenle doğumun en yaygın komplikasyonları enfeksiyon, kanama (aşırı kanama), pelvik organların yaralanması ve bacak damarı içi kan pıhtılaşmasını içerir.

Enfeksiyon. Ameliyat sonrası rahim enfeksiyonu (endometrit) riski, doğum başlamadan önce fetal membranların ne zaman yırtıldığı gibi faktörlere göre değişir. Endometrit antibiyotiklerle tedavi edilir. Yara enfeksiyonu oluşursa, genellikle ameliyattan dört ila yedi gün sonra gelişir. Nadiren bir veya iki gün içinde ortaya çıkar. Antibiyotiklere ek olarak, yara enfeksiyonları bazen drenaja izin vermek için yaranın açılması ve gerekirse enfekte dokuların çıkarılmasıyla tedavi edilir.
Kanama. Sezaryenle doğum yapan tüm annelerin yüzde 1-2’si kanama (aşırı kanama) nedeniyle kan nakline ihtiyaç duyar. Kanama genellikle rahmin kasılması sağlayan ilaçlarla azalır. Nadir durumlarda, diğer tüm önlemler kanamayı durduramadığında, histerektomi (rahmin ameliyatla alınması) gerekebilir.
Pelvik organların yaralanması. Sezaryen doğumların yaklaşık yüzde birinde mesane veya barsak yaralanmaları meydana gelir.
Bacak damarında kan pıhtılaşması. Hamilelik sırasında ve doğum sonrası dönemde bacaklarda (derin ven trombozu v- DVT) veya akciğerlerde (pulmoner emboli) kan pıhtısı oluşma riski artar. Bu risk sezaryen doğumdan sonra daha yüksektir. Aralıklı kompresyon cihazı adı verilen ameliyat sırasında ve sonrasında bacakları hafifçe sıkan bir cihaz kullanılarak risk azaltılabilir. DVT riski yüksek olan kadınlara kan pıhtılaşma riskini azaltmak için antikoagülan (kan inceltici) ilaç verilebilir.

Anne İsteği ile Sezaryen

Sezaryen doğum talep etme kavramı nispeten yenidir. Anne adayları, bebeklerini nasıl doğuracakları da dahil olmak üzere tedavi konusunda seçim yapma hakkına sahiptir.

Sezaryenle doğum talep etmek isteyen anne adayı, bu kararı, her doğum yöntemi hakkında bilgi verebilecek ve doğum sırasında ağrı, beklenen doğum süreci ve doğumun beklenen süreci hakkında yaygın korkuları gidermeye yardımcı olması için doktoru ile görüşmelidir.

Anne adayının kararı ne olursa olsun, koşullardaki bir değişikliğe bağlı olarak kararı herhangi bir zamanda yeniden gözden geçirmesi mümkündür.

Acil Sezaryen

Sezaryen bazı durumlarda, doğum eylemi sırasında acil cerrahi olarak yapılır. Duruma göre zaman önemli olabilir. Anne veya bebeğin sağlığı ile ilgili endişeler nedeniyle yapılan sezaryen doğumlarına genellikle mümkün olan en kısa sürede başlanır.

Buna karşılık, doğum normal ilerlemediği için veya bebeğin sağlığıyla ilgili daha az ciddi endişeler nedeniyle sezaryen yapılırsa, ameliyat çok acil olmayabilir.

Vajinal doğum girişiminden önce takılan epidural kateter, genellikle sezaryen doğum anestezisi için kullanılabilir.

İşlem

Planlı bir sezaryen doğum için hastaneye yatırıldıktan sonra, mide içeriğinin asitliğini azaltmak için ağızdan antasit ve ağız ve burundaki salgıları azaltmak için başka ilaçlar verilebilir. El veya kola intravenöz (IV) kateter yerleştirilir ve bir serum takılır. Ameliyat sonrası enfeksiyonu önlemeye yardımcı olmak için damar yoluyla antibiyotik verilecektir. Kan basıncı, fetal kalp atış hızını ve anne kanındaki oksijen seviyelerini takip etmek için monitörler yerleştirilir.

Anestezi. Anestezi uygulanmadan önce bir hemşire anne adayına ameliyathaneye kadar eşlik eder.

Sezaryen doğum sırasında kullanılan iki tip anestezi vardır. Bölgesel ve daha az yaygın olarak genel anestezi. Planlı sezaryen doğum için genellikle bölgesel anestezi yapılır. Anestezi uzmanıyla görüşmek, anne adayının anestezi hakkında özel sorular sormasına ve anestezistin önerilen anestezi türünü etkileyebilecek tıbbi sorunları belirlemesine yardımcı olur.

Epidural ve spinal bölgesel anestezi uygulandığında, anne uyanıktır. Ameliyatın ağrısız geçmesi için karın ve bacakları uyuşturan anestezik omurganın yanına enjekte edilir.

Artık sezaryen için nadiren kullanılan genel anestezi ile anne adayı uyutulur. Bu, annenin işlem sırasında uyanık veya farkında olmayacağı anlamına gelir. Anestezi verildikten sonra anne adayı 10 ila 20 saniye içinde uykuya dalar ve nefes almasına yardımcı olmak için boğazına bir tüp yerleştirilir. Endotrakeal tüp takılması ve anneye verilen ilaçların bebeği etkilemesi nedeniyle genel anestezi epidural veya bölgesel anesteziye göre daha fazla komplikasyon riski taşır.

Genel anestezi uygulanan kadınlar sezaryen doğum sırasında uyuyor olacaktır. Rejyonel anestezi annenin işlem sırasında uyanık kalmasına, personelden destek almasına, doğumu yaşamasına ve bebekle anında temasa geçmesine olanak sağladığı için tercih edilir. Genel anesteziden daha güvenlidir.

Anestezi verildikten sonra, ameliyat sırasında idrarın boşalmasını sağlamak ve mesaneye zarar verme olasılığını azaltmak için mesaneye bir kateter yerleştirilir. Kateter genellikle işlemden sonra 24 saat içinde çıkarılır.

Deri kesisi. İki temel kesi türü vardır. Yatay (enine veya bikini çizgisi) ve dikey (orta hat). Çoğunlukla, kasık kıl çizgisinin 1 ila 2 mm üzerinde enine bir cilt insizyonu yapılır. Bu insizyonun avantajları, ameliyat sonrası daha az ağrı, daha hızlı iyileşme ve iyileşme sırasında yaranın açılma olasılığının daha düşük olmasıdır.

Daha az yaygın olarak, karın orta hattında dikey (yukarıdan aşağı) bir cilt kesisi yapılır. Bu tür bir kesiğin avantajları, rahme biraz daha hızlı erişilmesidir (örneğin, bebek sıkıntılıysa veya kadın aşırı kanamalıysa).

Uterus kesisi. Uterus insizyonu enine veya dikey olabilir. Kesi tipi, bebeğin konumu ve boyutu, plasentanın yeri ve miyomların varlığı ve yeri dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Kesi travmaya neden olmadan bebeğin doğumuna izin verecek kadar büyük olmalıdır.

Uterus insizyonu genellikle enine yapılır. Ancak bebek makat veya yana doğruysa, plasenta rahmin alt ön tarafındaysa veya rahimde başka anormallikler varsa dikey kesi gerekebilir.

Rahim açıldıktan sonra bebek genellikle saniyeler içinde çıkarılır. Bebek doğduktan sonra göbek kordonu bağlanır ve kesilir ve plasenta çıkarılır. Daha sonra rahim kapatılır. Karın derisi genellikle emilebilir dikişlerle kapatılır. Vücut tarafından emilir, böylece alınmasına gerek kalmaz).

Anne ve bebek stabil olduktan sonra, anne ve baba bebeği tutabilir.

Ameliyat Sonrası Bakım

Ameliyat tamamlandıktan sonra, anne kısa bir süre ameliyat sonrası odasında bekletilir. Ağrı kesici ilaçlar, başlangıçta damardan ve daha sonra ağızdan verilir. Anne odasına alınır ve bacaklarına masaj yapılması ve sıvı ile beslenmesine başlanır.

Anestezinin etkileri genellikle ameliyattan bir ila üç saat sonra geçer.

Emzirme genellikle doğumdan hemen sonra başlayabilir. Bir çocuk doktoru bebeği doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde muayene edecektir. Anne doğumdan sonraki bir iki gün içinde eve gidebilir.

Karındaki kesi birkaç hafta içinde iyileşir. Bu süre zarfında kesi yeri çevresinde hafif acı, hafif kanama uyuşma ve vajinal kanama olabilir. Çoğu kadın doğumdan altı hafta sonra tamamen iyileşir. Ancak birkaç ay kesi çevresinde uyuşma ve ara sıra ağrı olabilir.

Anne eve gittikten sonra ateşi 38°C’den yüksek olursa, ağrı veya kanama artarsa veya başka endişeler varsa (örn. şiddetli baş ağrısı, karın ağrısı, nefes almada zorluk) muayeneye gelmelidir.

Gelecekteki Doğumlar

Önceden, sezaryenle doğum yapan tüm kadınların gelecekteki tüm doğumlarının sezaryenle olması tavsiye ediliyordu. Ancak günümüzde, bir kez enine sezaryenle doğum yapan bir kadın, bir sonraki hamilelikte vajinal doğum yapmayı deneyebilir. Önceden sezaryen geçirmiş bir kadın denemek isterse yüzde 60 ila 80’i vajinal yolla doğum yapabilir. Bununla birlikte, sezaryen sonrası vajinal doğum yapan kadınların %1’inde (SSVD), doğum sırasında uterus bebeğin sağlığını etkileyebilecek şekilde yırtılabilir.

Sezaryen Doğum (Temel)

Sezaryen Doğumda Anestezi (Temel)

Gün Geçmesi (Temel)

Tip I ve Tip II Diyabetiklerde Gebelik (Temel)

Doğum (Temel)

Doğum Sonu Kanama (Temel)

Plasenta Previa (Temel)

Omuz Distozisi (Temel)

Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (Temel)

İkiz Gebelik (Temel)

Spina Bifida (Myelomeningosel) (Temel)

Makat Gebelik (Temel)