İnsan immün yetmezlik virüsü (HIV) olan bir annenin, hamilelik, doğum sırasında ve daha az derecede emzirme yoluyla enfeksiyonu bebeğe bulaştırma riski vardır. Hamilelik ve doğum sırasında bazı HIV ilaçlarının kullanılması bu riski önemli ölçüde azaltır.
Bununla birlikte, HIV taşıyan tüm anne adayları, bunun farkında değildir. Bu nedenle, tüm hamileler HIV enfeksiyonu taramasından geçmelidir. Kan testi ile HIV bakılması doğum öncesi bakımın standart bir parçasıdır.
Bu sayfada annelerden bebeklere HIV bulaşmasını azaltabilecek faktörleri sıraladım.
Gebelik Öncesi Bakım
HIV taşıyorsanız, hamilelikten önce HIV uzmanınız ve kadın doğum uzmanınızla konuşmalısınız. Gebelik öncesinde, HIV ilaçları alıyor olmalısınız. Bu, viral yükünüzü azaltır (viral yük, belirli bir zamanda kanınızdaki virüs miktarıdır). HIV ilaçlarının hamilelik sırasında kullanımı güvenlidir ve hamile kaldığınızda ilaçları değiştirmek gerekmez. HIV ilaçlarınızı düzenli olarak almanız önemlidir. Hamilelik sırasında tam viral baskılama (kanınızda virüs tespit edilmemesi) varsa, bebeğinize HIV bulaştırma riskiniz çok daha düşük olacaktır.
HIV enfeksiyonunun ve HIV tedavisinin hamilelerin ve bebeklerin sağlığını nasıl etkilediğini daha iyi anlamak için birçok çalışma yapılmıştır. Hamilelik HIV’i kötüleştirmiyor veya HIV’den ölüm riskini artırmıyor. HIV veya HIV tedavilerinin erken doğum veya düşük doğum ağırlığı gibi gebelik komplikasyonları riskini artırıp artırmadığı açık değildir. Bununla birlikte, bazı HIV ilaçları, hamilelik ve doğum sırasında alındığında ve doğumdan sonra bebeğe verildiğinde bebeğin HIV ile enfekte olma riskini önemli ölçüde azaltır. Bu nedenle , bulaşma riskini azaltmak için bir ilaç kullanımı şiddetle tavsiye edilir.
Gebelikte Bakım
HIV’iniz varsa, hamilelik sırasında HIV (enfeksiyon hastalıkları) uzmanı, kadın doğum uzmanı, yüksek riskli gebelik (perinatoloji) uzmanı ile iletişim içinde olmalısınız.
İlk değerlendirme. Hamileliğiniz onaylandıktan sonra HIV uzmanınız ve doğum uzmanınızla görüşmelisiniz. Bu ziyaretler sırasında, hamilelikte HIV’i nasıl yöneteceğinizi ve bebeğinize bulaşma riskini nasıl en aza indireceğinizi tartışacaksınız.
İlk muayenede, kanınızdaki HIV virüsünün miktarını (yani, HIV viral yükü) ve bağışıklık sisteminizin gücünü (CD4 T hücrelerinin sayısıyla ölçülür) belirlemek için kan testleri yaptıracaksınız. Genel sağlığınızı değerlendirmek ve ilaçların yan etkilerini izlemek için başka kan testleri de yapılacak.
HIV ilaç rejimleri. Hamilelik sırasında, HIV’li herkes birden fazla HIV ilacı içeren kombinasyon antiretroviral rejimler almalıdır. Virüsü başarıyla kontrol eden bir rejimde hamile kalan kişiler genellikle aynı rejime devam edebilir.
HIV ilaçlarının zamanlaması. HIV ilaçlarına hamileliğin erken döneminde başlanması, doğum sırasında kanınızda düşük miktarda virüs bulunma olasılığını artırır. Henüz almıyorsanız, hamilelik sırasında HIV ilaçlarına mümkün olan en kısa sürede başlamalısınız. Hamileliğe bağlı mide bulantısı hap almayı zorlaştırıyorsa, ilk üç aydan sonra başlamayı tercih edebilirsiniz. Bir kez başlandıktan sonra, bebeğe HIV bulaşmasını önlemek için HIV ilaçları hamilelik boyunca ve doğumdan sonra alınmaya devam edilir.
Bazı hamilelere mevcut ilaç rejimine ek olarak doğumdan hemen önce zidovudin adı verilen bir HIV ilacı önerilir. İlaç damardan verilir. HIV enfeksiyonu riskini azaltmak için doğumdan sonra dört ila altı hafta boyunca bebeğe ağızdan HIV ilaçları verilir.
Hamilelik sırasında ilaç uyumu. İlaç uyumu, tedavi planını belirtildiği şekilde takip etmek anlamına gelir. İlaç direnci riskini azaltmak için ilaçlarınızı hamilelik sırasında reçete edildiği şekilde almanız son derece önemlidir. İlaçlarınızı zamanında almak bebeğe HIV bulaşma riskini azaltabilir.
Kaçınılması gereken ilaçlar. Belirli durumlar dışında hamilelik sırasında kullanılmaması gereken bazı HIV ilaçları vardır.
Hamilelik sırasında izleme. Hamileliğiniz boyunca, düzenli aralıklarla kadın doğum uzmanı ve HIV uzmanınızı göreceksiniz. Bu ziyaretler sırasında, CD4 sayısı kan testi ve HIV viral yükü de dahil olmak üzere, HIV izlemenin yanı sıra rutin obstetrik bakımınız olacak.
Doğru bir doğum tarih, belirlemek için erken bir ultrason, fetüsü değerlendirmek için hamileliğin 18 ila 20. haftalarında ayrıntılı ultrason ve büyümeyi izlemek için ikinci ve/veya üçüncü trimesterde bir takip ultrasonu önerilir.
HIV ve Doğum
Doğum sırasındaki ilaçlar. Doğum sırasında, viral yük belirli bir seviyenin üzerindeyse, intravenöz zidovudin verilir. Zidovudin, HIV bulaşma riskini azaltır. Kombine HIV ilaçları alıyorsanız, doğum sırasında veya planlanmış bir sezaryen doğumdan önce devam etmelisiniz. Bu, bebeğinizin yanı sıra size de maksimum koruma sağlar, kaçırılan ilaç dozu nedeniyle ilaç direnci riskinizi en aza indirir.
Doğum yöntemi. Bebeğinize doğumda HIV bulaşma riski, hamilelik sırasındaki viral yükünüze bağlıdır. HIV bulaşma riski düşükse yani viral yükünüz düşükse ve sezaryen doğumu gerektirecek başka bir neden yoksa vajinal doğum planlayabilirsiniz. Viral yükünüz yüksekse sezaryen ile doğum önerilir.
- Viral yük <1000 kopya/mL. Hamileliğiniz boyunca HIV ilaçları alıyorsanız ve doğum tarihinizden önceki dört hafta içinde viral yük 1000 kopya/mL altındaysa, vajinal doğum yapabilirsiniz. Bu durumda doğum sırasında bebeğe HIV bulaşma riski çok düşüktür ve sezaryen doğum bu riski daha da azaltmaz.
- Viral yük ≥1000 kopya/mL. Hamileliğiniz boyunca HIV ilaçları aldıysanız ancak doğum tarihinizden önceki dört hafta içinde viral yükünüz 1000 kopya/mL üzerindeyse, doğum başlamadan önce sezaryen ile doğum yapmalısınız. Bu durumda sezaryen genellikle gebeliğin 38. haftasında planlanır.
Doğum Sonrası Bakım
Anneler için
Doğumdan sonra HIV ilaçlarını almaya devam etmelisiniz.
Emzirme. Emzirme yoluyla bebeğinize HIV bulaştırmak mümkündür. Emzirmeye güvenli bir alternatif olarak mama verilebilir. HIV ilaçları alıyor olsanız bile bebeğinizi emzirmeniz tavsiye edilmez. HIV ilaçları anne sütü yoluyla bulaşma riskini azaltabilir ama yine de bazı riskler vardır.
Yeni doğanlar için
HIV tedavi rejimleri. HIV’li annelerden doğan bebekler, yaşamlarının ilk dört ila altı haftası boyunca HIV ilaçları ile tedavi edilir. Bunlar, doğum sırasında anne kanından HIV bulaşmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Bebekleri HIV için test etme. Normalde, HIV antikor testi, yetişkinin veya çocukta HIV ile enfekte olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Ancak, küçük bebeklerde HIV antikor testleri yapmak doğru değildir. HIV antikorlarının anneden bebeğe aktarılması ile bebekte antikor testi pozitif çıkabilir. Ancak bu bebeğin gerçekten HIV enfeksiyonu olduğu anlamına gelmez.
Bu nedenle, bebekte HIV araştırmak için virüsün kendisini doğrudan ölçen bir test kullanılır. Bu test (HIV PCR testi) negatifse, bebeğe HIV bulaşmamış demektir.
Tüm HIV ilaçlarınızı hamileliğiniz boyunca alırsanız, bebeğinizin HIV olma olasılığı çok düşüktür. Doğumdan sonra bebeğinizin testi pozitif çıkarsa panik yapmayın. Doğru tedavi ile normal ve sağlıklı bir hayat yaşayabilir.
