Hamilelikte Enfeksiyonlardan Korunma

Ayrıntılı

Tüm yetişkinler ve çocuklar gibi hamileler de viral ve bakteriyel enfeksiyon riski altındadır. Bazı enfeksiyonlar hamile kişilerde daha şiddetli olduğundan ve fetüse zarar verebileceğinden, enfeksiyonlar hamilelik sırasında özel bir endişe kaynağıdır. Bununla birlikte, hamilelik sırasında hastalık riskini azaltmak için önlemler alabilirsiniz.

Gebelik Sırasında Bulaşıcı Hastalıklardan Korunma

Aşağıdaki uygulamalar, hamilelik sırasında enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Hijyen. Öpüşme, cinsel temas ve başka bir kişinin vücut sıvılarına (örneğin tükürük veya idrar) dokunma ve ardından göz, burun  veya ağzınıza dokunarak enfeksiyon kapabilirsiniz. Sık sık el yıkama ve yiyecek, içecek veya mutfak eşyalarını ortak kullanmama, başka birinin tükürüğüyle temastan kaçınma gibi iyi hijyen uygulamaları, riskinizi azaltabilir.

İyi hijyen, özellikle kreş veya okulda küçük çocukları olan veya bu ortamlarda çalışan hamileler için önemlidir. Sitomegalovirüs gibi enfeksiyonlar küçük çocuklarda daha yaygındır.

El yıkama. El yıkama, enfeksiyonun yayılmasını önlemenin önemli ve çok etkili bir yoludur. Çiğ veya pişmiş yiyeceklere dokunmadan önce ve sonra, tuvalet sonrası, çocuğunuzun bezini değiştirdikten veya tuvalete yardım ettikten, burnunu veya tükrüğünü temizledikten sonra, çöp veya kirli çamaşırları elledikten sonra, hayvanlara dokunduktan sonra eller yıkanmalıdır. Evcil hayvanlar, çocuk oyuncaklarını elledikten, başka birinin tükürüğüyle temas ettikten sonra ve bahçede toprağa dokunduktan sonra eller yıkanmalıdır.

Eller su veya antimikrobiyal sabunla ıslatılmalı ve ardından en az 20 saniye ovalanmalıdır. Tırnaklara, parmak aralarına ve bileklere özellikle dikkat edin. Ellerinizi iyice durulayın ve ideal olarak tek kullanımlık bir havluyla kurulayın.

El yıkama

  • Ellerinizi ıslatıp sabunlayın
  • Ellerinizi en az 20 saniye ovalayın. Bileklerinizi, tırnaklarınızı ve parmak aralarınızı temizlediğinizden emin olun.
  • Ellerinizi durulayın
  • Ellerinizi çöpe atabileceğiniz bir kağıt havluyla kurulayın.

Lavabonun yakınında değilseniz, ellerinizi temizlemek için el dezenfektanı kullanabilirsiniz. En az %60 alkol içeren jeller en iyi sonucu verir. Ancak mümkünse sabun ve suyla yıkamak daha iyidir.

Ellerinizi lavaboda yıkayamıyorsanız alkol bazlı el jelleri ile ellerinizi dezenfekte edebilirsiniz. Dezenfektanı kuruyana kadar ellerin, parmakların ve bileklerin tüm yüzeyine yayın. El dezenfektanları, bir cep veya el çantasında taşınması kolay küçük, taşınabilir boyutlarda sıvı veya mendil olarak bulunur. Lavabo bulduğunuzda ellerinizi su ve sabunla yıkamalısınız.

Gıda önlemleri. Özellikle pastörize edilmemiş süt, çiğ kurabiye hamuru veya kek hamuru, çiğ veya az pişmiş et, balık veya kabuklu deniz ürünleri, pastörize edilmemiş meyve suyu, soğuk şarküteri etleri, çiğ filizler ve mağazada yapılan et/deniz ürünleri salatalarından yapılan ürünler bakteri içerebilir. Çiğ meyve ve sebzeler tüketilmeden önce yıkanmalıdır.

Böceklerle bulaşan hastalıklar. Hamileler, Batı Nil virüsü, Dang virüsü, sıtma ve Zika virüsü gibi sivrisinekle yayılan enfeksiyonlardan korunmalıdır.

Sivrisinek ısırıkları, sivrisineklerin yaşadığı bölgelerde koruyucu giysiler giyerek veya pencere teli kullanmak, sivrisineklerin en aktif olduğu zamanlarda (sabah güneş doğarken ve akşam batarken) dış mekanlardan kaçınılarak ve sinek kovucuların kullanılmasıyla önlenebilir. Hamile ve emziren kişiler sinek kovucu kullanabilir.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar. Birden fazla cinsel partneriniz varsa veya partnerinizin birden fazla cinsel partneri varsa, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskiniz artar. Partnerinizin başka cinsel partnerleri varsa, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon riskini azaltmak için prezervatif takması isteyin veya kadın kondomu kullanın. Partnerinizde penisten akıntı, idrar yaparken ağrı veya genital deride kabarcık veya yara gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyon belirtileri varsa, prezervatifle bile cinsel temastan kaçınmalısınız.

Keyif verici uyuşturucu kullanan kişilerde, iğne paylaşımından dolayı hepatit ve HIV gibi enfeksiyonların riski yüksektir. Bu enfeksiyonları cinsel temas yoluyla bulaştırabilir.

Seyahat. Yüksek riskli yerlere seyahat etmekten kaçınmak, sıtma, sarı humma ve Zika virüsü gibi belirli bulaşıcı hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Dünyanın bazı bölgelerinde gıda veya su kaynaklı bulaşıcı bir hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir. Örneğin, pastörize edilmemiş peynir, Fransa’da Amerika Birleşik Devletleri’nden daha yaygın olarak bulunur. Hamilelik sırasında uluslararası seyahat planlıyorsanız, planladığınız destinasyon(lar) için enfeksiyonla ilgili konular hakkında bilgi almalısınız.

Aşılama. Hamile kalmadan önce aşılarınızı tamamlamış olmalısınız. Grip, boğmaca, COVID-19 ve hepatit B gibi bazı aşılar hamilelik sırasında yapılabilir ve yapılmalıdır. Çocuklar da dahil olmak üzere evinizde yaşayan diğer kişilerin de aşıları tam olmalıdır. Bu, hamilelik sırasında enfeksiyon riskinizin yanı sıra bebeğinizin de doğumdan sonra enfeksiyon riskini azaltır.

Hayvanlardan geçen hastalıklar. Hamile olan veya hamile kalmayı planlayan kişiler, tüm kemirgenlerle (ve kemirgen dışkılarıyla) temastan kaçınmalı ve kedi tuvaletlerini değiştirmemelidir (veya değiştirirken eldiven giymeli ve sonra ellerini yıkamalıdır). Evcil hayvanların ve laboratuvar hayvanlarının ellenmesiyle ilgili önlemleri doktorunuza sormalısınız.

Hava yoluyla bulaşan enfeksiyonlar. Bazı enfeksiyonlar, hasta bir kişinin öksürüğü veya hapşırığı ile bulaşır. Hasta bir kişiyle yakın teması en aza indirmek ve maske takmak bulaşmayı azaltabilir. Mikrop içeren yüzeylere dokunduktan sonra elleri yıkama bulaşma riskini azaltır.

Enfeksiyonlar

Bazı bulaşıcı hastalıklar hamilelikte sorunlara neden olabilir. Bu enfeksiyonlardan bazıları aşı ile önlenebilir. Bir aşı ile önlenemeyen enfeksiyonlar için, hijyene dikkat etmeli ve hasta kişilerle temastan kaçınmalısınız.

Parvovirus B19 (Beşinci hastalık). Beşinci hastalık olarak da bilinen Parvovirus B19 enfeksiyonu, yaygın bir çocukluk çağı viral enfeksiyonudur. Enfeksiyon çocuklukta yaygın olduğundan, insanların yüzde 40 ila 60’ı hamile kaldıklarında zaten bağışıktır ve bu nedenle parvovirüs enfeksiyonu riski azdır.

Yetişkinlerde parvovirüs, eklem ağrısı, yorgunluk ve vücut ağrıları dahil olmak üzere hafif belirtilere neden olur. Yüzde, gövdede, kollarda ve bacaklarda döküntü görülebilir. Yüzdeki kızarıklık, kişi tokat yemiş gibi yoğun bir şekilde kırmızı olabilir Buna tokatlanmış yanak görünümü denir. Hastalık genellikle tedavisiz iyileşir.

Parvovirüs bulaşmış kişilerle temastan kaçınmak zordur çünkü enfeksiyon toplumda yaygındır ve enfekte kişiler belirti gelişmeden önce de bulaştırıcıdır. Sık sık el yıkamak ve yiyecek, içecek veya mutfak eşyalarını paylaşmaktan kaçınmak enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabilir.

Hamilelik sırasında parvovirüs riskiniz var ve daha önce test yaptırmadıysanız, parvovirüs için kan testi yapılması önerilir. Maruz kaldıktan hemen sonra pozitif çıkan bir test, enfeksiyonu geçmişte geçirdiğiniz ve şimdi bağışık olduğunuz anlamına gelir. Bu durumda fetüste risk oluşmaz. Kan testi başlangıçta negatifse, enfeksiyonu geliştirmediğinizi doğrulamak için üç ila dört hafta sonra tekrar edilebilir.

Parvovirüs ile enfekte olan hamile kişiler, komplikasyon belirtileri açısından yakından izlenir. Nadiren parvovirüs; düşük, fetal anemi veya fetal kalp problemlerine neden olabilir.

Sitomegalovirüs enfeksiyonu (CMV). Sitomegalovirüs (CMV), cinsel temas veya enfekte bir kişinin tükürüğü, idrarı veya diğer vücut sıvılarıyla yakın temas yoluyla bulaşan bir virüstür. CMV ile enfekte olmak, sağlıklı bir bağışıklık sistemi olan kişilerde çok az soruna neden olur veya hiç sorun yaratmaz. Ancak virüs, hamilelik sırasında CMV ile enfekte olan kişilerden doğan bebeklerde ciddi sorunlara neden olabilir. İlk kez CMV ile enfekte olma riski, küçük çocuklarla yaşayan veya gündüz bakımevlerinde çalışan hamilelerde daha yüksektir.

CMV enfeksiyonunu önlemenin bir yolu yoktur. Yenidoğanlarda CMV tedavisine yönelik ilaçlar araştırma aşamasındadır. CMV’ye karşı aşı çalışmaları devam etmektedir. İyi hijyen uygulamaları, özellikle el yıkama, hamilelik sırasında CMV enfeksiyonu geliştirme şansını azaltmak için önemlidir.

  • Özellikle bez değiştirdikten, küçük bir çocuğu besledikten, küçük bir çocuğun burnunu veya salyasını sildikten ve oyuncaklarını tuttuktan sonra ellerinizi sık sık su ve sabunla yıkayın.
  • Yiyecek, içecek veya yemek kaplarını küçük çocuklarla paylaşmayın
  • Çocuğun emziğini ağzınıza sokmayın
  • Diş fırçanızı küçük bir çocukla paylaşmayın
  • Bir çocuğu öperken tükürük ile temastan kaçının
  • Çocukların idrarı veya tükürüğüyle temas eden oyuncakları, tezgahları ve diğer yüzeyleri temizleyin

Düşük dereceli ateş, boğaz ağrısı, büyümüş lenf düğümleri ve hamilelik sırasında yorgunluk varsa, doktorunuza görünün. Bir kan testi ile CMV bakılabilir.

CMV’li hamilelerin antiviral tedavi almasına gerek yoktur. Maternal antiviral tedavi, fetal hastalığı önlemez veya yenidoğanda komplikasyon riskini azaltmaz.

Emzirme yoluyla yenidoğana CMV enfeksiyonu geçirme riski düşüktür. Bununla birlikte, emzirmenin yararları, CMV’yi anne sütünden geçirme riskinden daha ağır basar.

Toksoplazmoz. Toksoplazmoz, genellikle belirti oluşturmayan paraziter bir hastalıktır. Bununla birlikte, bir kişi hamilelik sırasında enfekte olursa, toksoplazmoz fetüsü etkileyebilir.

Hamileler, bu parazitin kaynağı olabilecek az pişmiş ve pişmemiş et yemekten kaçınmalıdır. Ev kedileri de dışkılarında toksoplazma taşıyabilir. Hamileyseniz, kedi kumu temizliği ile uğraşmayın veya eldiven giyin ve ardından ellerinizi dikkatlice yıkayın. Toprağa kedi dışkısı bulaşabileceğinden, bahçeyle uğraşırken eldiven takmak ve bahçede çalıştıktan sonra ellerinizi yıkamak da önemlidir.

Listeria. Listeria, fetal ölüme, erken doğuma veya yenidoğan enfeksiyonuna neden olabilen bakteriyel bir enfeksiyondur. Enfekte bir anneden bebeğine kan yoluyla geçebilir. Listeria belirtileri ateş, titreme ve sırt ağrısıdır. Grip benzeri bir hastalıktır.

Listeria çoğunlukla yiyeceklerle bulaşır. Kirlenmiş gıdaları görüntü, tad veya kokusundan anlamak mümkün değildir. Bu nedenle hamileler Listeria içerebilecek gıdalardan kaçınmalıdır.

Listeria riski yüksek gıdalar

  • Uygun olmayan şekilde yeniden ısıtılmış sosisli sandviçler, soğuk etler, fermente edilmiş veya kuru sosisler ve diğer şarküteri tarzı et ve kümes hayvanları
  • Çiğ (pastörize edilmemiş) süt
  • Beyaz peynir gibi çiğ (pastörize edilmemiş) sütle yapılan yumuşak peynirler
  • Soğutulmuş füme deniz ürünleri
  • Mağazada yapılan salatalar (jambon salatası, tavuk salatası veya deniz ürünleri salataları gibi)
  • Soğutulmuş pate ve et
  • Yıkanmamış çiğ meyve ve sebzeler (kabuğu soyulacak olsa bile akan musluk suyunda iyice yıkanmalıdır)
  • Çiğ veya hafif pişmiş filizler

Suçiçeği ve kızamıkçık. Suçiçeği (suçiçeği) ve kızamıkçık geçirdiyseniz bağışıklığınız vardır. Hamilelik sırasında tekrar enfeksiyon kapma konusunda endişelenmenize gerek yoktur. Enfeksiyon geçirmediniz veya sizi bu enfeksiyonlardan koruyacak aşı olmadıysanız, kişiden kişiye kolayca yayılabileceğinden, temastan kaçının. Bu enfeksiyonlar hem anne hem de bebek için ciddi olabilir. Bununla birlikte, bağışıklığı olmayan hamile bir kişi su çiçeği olan biriyle temas ederse, temastan sonraki 10 gün içinde mümkün olan en kısa sürede VariZIG adı verilen saflaştırılmış bir insan immün globulin verilebilir. Bu, suçiçeği enfeksiyonu geliştirme riskini ve enfekte olanlarda enfeksiyonun şiddetini azaltır.

Su çiçeği veya kızamıkçık aşıları hamilelik sırasında güvenli değildir. İdeal olarak hamile kalmadan önce veya gelecekteki hamileliklerde korumak için doğumdan hemen sonra yapılmalıdır.

B Grubu streptokok. Pek çok kadın normalde vajina ve/veya rektumlarında B grubu streptokok taşır. Bu, herhangi bir belirtiye neden olmamasına rağmen, doğum sırasında bebeğinize bulaştırabilirsiniz. Bu ciddi bir yenidoğan enfeksiyonuna neden olabilir. Bu nedenle gebeler beklenen doğumdan birkaç hafta önce B grubu streptokok açısından kontrol edilir ve eğer bakteri taşıyorlarsa doğum sırasında bebeğe enfeksiyon bulaşmasını önlemek için antibiyotik verilir.

Genital herpes. Genital herpes, doğum sırasında genital lezyonları olan annelerden vajinal doğum sırasında bebeğe bulaşabilir. Yenidoğanlarda herpes enfeksiyonları çok ciddi olabilir. Sizde veya eşinizde genital herpes öyküsü varsa, doktorunuzla yenidoğan enfeksiyonu riski ve bunu önleme yolları hakkında konuşun.

Hepatit. Birkaç çeşit hepatit vardır. Hepatit enfeksiyonu cinsel yolla, kan nakli yoluyla, iğnelerin paylaşılmasıyla veya doğum sırasında bulaşabilir. Sizde veya eşinizde hepatit varsa, yenidoğan enfeksiyonu riski ve bunu önlemenin yolları hakkında doktorunuzla konuşun.

HIV. HIV, hamilelik ve doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir. HIV’iniz varsa, uygun tedavi ve hamilelik bakımı bu riski çok düşük bir düzeye indirebilir. Bu nedenle tüm hamilelerin HIV testi yaptırması önemlidir.

Zika virüsü. Zika virüsü, ağırlıklı olarak virüs bulaşmış sivrisinekler tarafından bulaşır. Enfekte eşten cinsel yolla veya enfekte donörden kan nakli yoluyla bulaşma da olabilir. Hamilelik sırasında, özellikle hamileliğin erken döneminde annenin enfeksiyonu, fetal enfeksiyona ve hamilelik kaybına veya mikrosefali (küçük kafa ve beyin) ve görme ve işitme bozukluğu gibi ciddi doğum kusurlarına yol açabilir. Annede enfeksiyon belirtileri (ateş, kızarıklık, konjonktivit, kas ve eklem ağrısı, yorgunluk, baş ağrısı) olmasa bile fetal enfeksiyon oluşabilir.

Hamileler, Zika virüse rastlanan bölgelere seyahat etmekten kaçınarak, kendilerini sivrisineklerden koruyarak ve cinsel partnerleri seyahat etmiş veya yaşıyorsa hamilelik sırasında cinsel ilişkiden uzak durarak veya prezervatif kullanarak enfeksiyon riskini azaltabilir.

Siz veya eşiniz, virüsün meydana geldiği bilinen bir bölgeye seyahat ederseniz, bunu doktorunuza söylemelisiniz. Enfekte olup olmadığınızı görmek için laboratuvar testleri yapılabilir ve bebeğinizin normal gelişip gelişmediğini görmek için ultrason muayenesi yapılabilir.

Grip. Her yıl grip (grip) aşısı yaptırmak önemlidir, çünkü influenza hamilelerde, daha ciddi geçebilir ve ölüm olasılığı daha yüksektir. Anne adayının aşılanması ölü doğum riskini azaltır ve yeni doğan bebeği doğumdan sonraki birkaç ay boyunca gripten korur. Gebelikte influenza aşısı güvenlidir.

COVID-19. Coronavirus hastalığı 2019 (COVID-19), şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) adı verilen bir virüsün neden olduğu bir enfeksiyondur. Diğer belirtilerle birlikte ateş, öksürük ve nefes darlığına neden olabilir. Hamilelerde, COVID-19 daha ciddi geçebilir.

COVID-19’a karşı tam aşılamanın yanı sıra, hamilelere hastalık riskini ve şiddetini azaltmak için bir ek doz önerilir. Hastalardan uzak durarak, ellerinizi sık sık yıkayarak ve kalabalık halka açık yerlerde yüzünüzü kapatarak kendinizi daha iyi koruyabilirsiniz.

Gebelikte Enfeksiyonların Tedavisi

Hamilelik sırasında enfeksiyon tedavisinin güvenliği ve kullanılabilirliği, enfeksiyonun türüne ve size ve bebeğinize zarar verme riskine bağlıdır.

Enfeksiyonlar veya tedavilerle ilgili endişelerinizi doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.

Gebelik Öncesi Aşılar (Temel)

Gebeliği Planlama ve Gebeliğe Hazırlanma (Temel)

COVID-19 ve Hamilelik (Temel)

Genital Uçuk (Ayrıntılı)

Bel Soğukluğu (Ayrıntılı)

Klamidya (Ayrıntılı)

Kadınlarda Genital Siğil (Ayrıntılı)

Gebelikte Aşılama (Ayrıntılı)

Emzirmeye Karar Vermek (Ayrıntılı)

UpToDate

Posted in: