Asistanlığımız yıllarında rahim ağzı kanserinin en önemli risk faktörünün uçuk virüsü (HSV) olduğu söylenirdi. Ancak virüs ile kanser arasındaki ilişki hiç bir zaman sağlam temellere dayandırılamadı. Sonraki yıllarda insan siğil virüsünün (HPV) rahim ağzı kanseri nedeni olduğu düşünüldü ve ilişki kesin kanıtlarla saptandı. Bunun anlamı, insan siğil virüsü bulaşmış her kadın rahim ağzı kanseri riski taşımaktaydı. Diğer yandan cinsel yolla bulaşan tüm hastalıklar gibi siğil de cinsel açıdan daha serbest kişilerde daha sıktır. Bu nedenle bir kişide bir cinsel yolla bulaşan hastalık saptanmışsa başka hastalık da saptanması olasılığı yüksektir. Bu yüzden rahim ağzı kanseri olgularında uçuk virüsünden şüphelenilmesine de şaşırmamak gerekir.
Rahim ağzı kanserinin temel nedeni insan siğil virüsüdür (HPV). Siğil virüsü, tiplerine göre belirti vermeden kalabildiği gibi cinsel organda siğil veya rahim ağzı kanseri de yapabilir.
Farklı nüfuslarda virüs tiplerinin görülme olasılığı farklı olmakla birlikte genel oranlar tüm dünyada benzerdir. Rahim ağzı kanseri veya kansere yatkın smear sonucu (yüksek dereceli servikal intraepitelial lezyon – HSIL) bulunan kadınların neredeyse tamamında yüksek riskli virüs tipleri saptanmıştır. Smear sonucunda kansere yatkınlığı düşük bozukluklar (düşük dereceli servikal intraepitelial lezyon – LSIL) saptanan hastalarda yüksek riskli virüs tipi bulunma olasılığı %25-40 civarındadır. Smear sonucu normal bulunanlarda ise %5.
Rahim ağzı kanseri, uzun süren, inatçı yüksek riskli HPV enfeksiyonu sonucu oluşmaktadır.
Cinsel organa bulaşabilen insan siğil virüsü (HPV) tiplerini, kansere yol açma riskine göre üç gruba ayırmak mümkündür.
- Yüksek riskli grup. 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82 numaralı HPV tipleri
- Orta riskli grup. 26, 53, 66 numaralı HPV tipleri
- Düşük riskli grup. 6, 11, 42, 43, 44 numaralı HPV tipleri
Rahim ağzı kanseri olgularında HPV tiplerinin görülme sıklığı
Rahim ağzı kanseri ve HPV ilişkisi
Rahim ağzı kanseri saptanan olguların %99,7’sinde HPV DNA’sına rastlanır. Bu virüslerin içinde rahim ağzı kanseri açısından en tehlikeli olan HPV 16 ve 18’dir. Serviks kanseri olgularının aşağı yukarı % 70’inde bu iki tip bulunmuştur. Diğer bir deyişle 16 veya 18 numaralı tip bulaşması, kanser riskini 200 kat artırır.
Rahim ağzı kanseri, virüslerden kaynaklandığı saptanan ikinci kanser tipidir. İlk bulunan karaciğer kanseri idi. B tipi sarılık sonrası karaciğer kanseri riskinin arttığı bulundu. Bunu rahim ağzı kanseri izledi. Zira skuamöz tip denilen ve rahim ağzı kanserlerinin çoğunu oluşturan tipdeki kanser olgularının hepsi önceden siğil virüsü ile karşılaşmış.
Şu andan itibaren rahim ağzı kanseri bir toplum sorunudur. Değil mi ki virüs hastalığı, aşısı da çıkmalıdır. Derken o da oldu. Artık aşısı da var…
