Tüm gebelik testleri, hCG hormonunun saptanmasına dayanır. Döllenme olduktan 10 gün sonra hCG hormonu üretimi başlar. hCG hormonu alfa ve beta alt ünitelerinden oluşur. Alfa alt ünitesi bazı başka hormonlarda da aynen bulunabildiğinden test sonuçlarında hatalara neden olur. Bu nedenle beta alt ünitesine bakılması tercih edilir. Hormon, embriyonun rahime teması ile anne kan dolaşımında yükselmeye başlar. Anne kan dolaşımından idrarla atılan hormon, idrarda da saptanır.
hCG molekülü. Alfa ve beta alt üniteleri farklı renkte gösterilmiştir.
hCG’nin saptanması için geçmiş yıllardan bu yana pek çok test yapılmıştır.
Biyolojik Testler.
Biyolojik testler, 1970 öncesi uygulanırken günümüzde hiç uygulanmamaktadır ve ancak antik bir öneme sahiptir. Bilim çok hızlı gelişiyor.
Sayısal olmayan testler
- Fare Testi (Ascheim Zondek Testi – 1928). Hastanın 2-4 ml idrarı altı parçaya ayrılıp, gelişmemiş bir dişi fareye 12 saat ara ile altı eşit dozda enjekte edilir. İlk enjeksiyondan 4 gün sonra fare kesilip yumurtalıkları incelenir. Gebelik varsa, fare yumurtalığında büyümüş ve hatta bazen yumurtlanmış yumurtalar görülür. Ortalama ilişkiden 3 hafta sonra, hCG, 1000-6000 mIU/ml arasında iken bu test pozitif olur.
- Tavşan Testi (Friedman Testi – 1931). Hastanın 10 ml idrarı, gelişmiş dişi tavşanın toplardamarına enjekte edilir. 2 gün sonra tavşan kesilip yumurtalıkları incelenir. Gebelik varsa, tavşan yumurtalığında büyümüş ve hatta bazen yumurtlanmış yumurtalar görülür. Ortalama ilişkiden 4 hafta sonra, hCG, 10.000-15.000 mIU/ml arasında iken bu test pozitif olur.
- Kurbağa Testi (Glli Mainini Toad Testi – 1947). Erkek kara kurbağası kullanılır. Kurbağa tartılıp her 10 gramı için 1 ml idrar sırtından lenf bezine enjekte edilir. İki saat sonra kurbağanın idrarına bakılır. Gebelik varsa idrarda sperm saptanır. İlişkiden ortalama 5 hafta sonra, hCG, 20.000-80.000 mIU/ml arasında iken bu test pozitif olur.
- Kobay Testi (Frank Berman Testi – 1941). Hastadan alınan 5 ml idrar, gelişmemiş dişi kobayın cilt altına,4 saat ara ile iki defa enjekte edilir. İlk enjeksiyondan 1 gün sonra fare kesilip yumurtalıkları incelenir. Gebelik varsa, fare yumurtalığında büyümüş ve hatta bazen yumurtlanmış yumurtalar görülür. Ortalama ilişkiden 4 hafta sonra, hCG, 10.000 mIU/ml arasında iken bu test pozitif olur.
-
- Sayısal Testler. Bunun için fare veya kobay kullanılır. Erkek olanlarda prostat veya dişilerde rahim tartılır. Enjeksiyondan sonra hCG miktarı ile rahim veya prostat ağırlığı arasında ilişki bulunur. hCG ne kadar yüksek ise, organ da o kadar ağır olacaktır.
İmmünolojik Testler.
İdrarda gebelik testleri bu esasa dayanmaktadır.
- Doğrudan Aglütinasyon Testleri. Anti hCG antikorları ile kaplı lateks partiküller ile karıştırılan hasta idrarında hCG varsa aglütinasyon olur. Test, evde yapılabilir ve 2-5 dakikada sonuç verir. Pozitif olması için kanda hCG 2000 mIU/ml olmalıdır. Bu da ilişkiden 3 hafta sonra gerçekleşir.
- Aglütinasyon Engelleme Testleri. Tavşandan elde edilen anti hCG serumu ile hasta idrarı karıştırılır. Bu karışım, lateks kaplanmış hCG ile karıştırılır. Eğer idrarda hCG var ise tavşan serumundaki anti hCG maddesini bağlamıştır. Lateks kaplı hCG ile birleşemez ve aglütinasyon önlenmiş olur. Eğer idrarda hCG yok ise serumdaki anti hCG antikorları serbesttir ve lateks kaplı hCG ile birleşir. Aglütinasyon gerçekleşir. Bu testin pozitif olması için kanda hCG 1000 mIU/ml yeterlidir. Bu, ilişkiden 2 hafta sonra gerçekleşir. Ancak test, evde yapılmaz, laboratuvarda yapılabilir.
Radyoimmünoassay Testler.
Kanda gebelik testi olarak bilinen testlerin ilk örneklerindendir. Yapılması uzun sürdüğünden günümüzde uygulanmamaktadır. hCG’nin yalnızca alfa alt ünitesine bakıldığı için genellikle yanlış sonuç vermez. Henüz ilişki üzerinden 10 gün geçmiş ve adet gecikmesi bile yaşanmamış olduğu halde hCG’deki çok küçük oynamaları bile saptayabilir.
ELİSA Testi.
Günümüzde kanda gebelik testi olarak bilinen ve hızlı ve güvenilir olarak uygulanan testlerdir.
