Yumurtalık kisti nedir?
Yumurtalık kisti, yumurtalık üzerinde veya içinde bulunan küçük sıvı dolu bir keseciktir. Yumurtalıklar üreme sisteminizin bir parçasıdır. Hala adet görüyorsanız, yumurtalıklarınız ayda bir yumurtluyor demektir.
Kadın iç üreme organları
Birçok kadın yumurtalık kisti olduğunu öğrendiğinde kanser endişesi duyar. Ancak çoğu zaman kistler kanser değildir.
Yumurtalık kistinin belirtileri nelerdir?
Yumurtalık kistinin hiç bir belirtisi olmayabilir. Belirti varsa, karnınızın al kısmında bir tarafta ağrı veya baskı olabilir. Ağrı künt veya keskin olabilir ve gelip gidebilir.
Bazen bir yumurtalık kisti patlar veya yumurtalığın bükülmesine neden olur. Kistin patlaması veya bükülmesi ciddi bir sorun oluşturabilir. Karnınızda geçmeyen yoğun bir ağrı hissederseniz hemen muayene olmalısınız. Bu tür ağrılar genellikle ani olur ve iki büklüm olup yürüyememenize neden olabilir. Ağrının yanı sıra mide bulantısı veya kusma veya vajinadan hafif kanama olabilir.
Yumurtalık kistleri neden olur?
Yumurtalık kistlerinin birçok olası nedeni vardır. En yaygın nedenler şunlardır:
- Yumurtlama veya gebelik. Yumurtlama, her ay yumurtalıktan bir yumurtanın bırakılmasıdır. Bunun gerçekleşmesi için yumurtalıkta, folikül adı verilen bir kist büyür. Bazen bir folikül büyür ancak bir yumurtlama olmaz ve bir kist olarak kalır. Yumurtlama sonrası hamilelik olursa yumurtanın geliştiği kist yumurtalıkta haftalarca veya aylarca kalabilir. Bu tür kistler zararlı değildir ve genellikle kendi kendine geçer.
- Dermoid kist. Dermoid kist, yaygın bir kist türüdür. Bazen içlerinde dişler, saçlar veya yağ bulunur. Bu garip gelebilir. Dermoid kist normalde sağlığa zararlı değildir, patlama veya burulma riskine karşı ameliyatla çıkarmak daha iyi olur.
- Polikistik over sendromu – PCOS. Bu durumda yumurtalık her ay yumurtlanarak kaybolan tek büyük folikül yerine çok sayıda küçük kist üretir. Bu kistler kaybolmazlar, ancak bu kistlerin tedavi edilmesi veya çıkarılması gerekmez. PCOS için hormonal nedenlerle ilaç tedavisi gerektirir.
- Endometriozis. Endometriozis, normalde rahimde bulunan dokunun rahim dışında büyüdüğü bir durumdur. Endometriozis yumurtalıkta da endometrioma veya çikolata kisti denilen kistler oluşturabilir. Endometriozisli kişilerde adet dönemlerinde veya diğer zamanlarda karın ağrısı, cinsel ilişki sırasında karın ağrısı veya hamile kalmakta zorluk olabilir.
- Kanser. 100 vakada 1’den azında yumurtalık kistlerinin nedeni kanserdir. Menopoza girmiş veya ailesinde yumurtalık kanseri öyküsü olan kişilerde yumurtalık kanserinden şüphelenilmelidir.
Yumurtalık kisti ne kadar büyüktür?
Kist adı verilmesi için 2 cm’den büyük olmalıdır. Ancak bazen çok daha büyük boyutlarda olabilir.
Yumurtalık kistleri için bir test var mı?
Yumurtalık kistleri için sık uygulanan testler şunlardır:
- Görüntüleme testleri. En yaygın olanı pelvik ultrasondur. Ultrason ses dalgaları ile rahim ve yumurtalıklarınızın görüntülenmesini sağlar. Resimler yumurtalığınızda kist olup olmadığını gösterebilir. Ayrıca kistin nerede ve ne kadar büyük olduğunu da gösterebilir. Gerektiğinde MRI veya CT de yapılabilir.
- Hamilelik veya kanser olasılığını kontrol etmek için kan testleri
Yumurtalık kistleri nasıl tedavi edilir?
Yumurtalık kistinin tedavisi, kistin nedeni ve yol açtığı belirtilere bağlıdır. Olası tedaviler şunlardır.
- Bekleme. Birkaç ay, ayda bir ultrason yapılabilir. Bu süreçte kist aynı boyutta kalabilir, küçülebilir ve hatta kaybolabilir. Bu durumlarda, kist tedavi etmek için hiçbir şey yapmanız gerekmez.
- Doğum kontrol hapları. Bu ilaç bazı kist türlerinin büyümesini durdurabilir.
- Kisti veya yumurtalığı çıkarmak için ameliyat
Ya hamile kalmak istersem?
Gebeliğin bir sorun oluşturup oluşturmayacağı, yumurtalık kistlerinize neyin sebep olduğuna bağlı. Kisti olan çoğu kadın hamile kalabilir. Yumurtalıklarınızdan biri alınsa bile genellikle hamile kalmanız mümkündür. Hamile kalamıyorsanız, ilaçlar veya üremeye yardımcı yöntemler uygulanabilir. Bebek sahibi olmak istiyorsanız, muayene sırasında bunu bildirmelisiniz.
