Tromboembolik hastalık riski yüksek olan kişilerin gebeliğinde antikoagülan tedavi uygulannalıdır. Ancak hangi hastaya ve hangi dozlarda uygulanacağına karar vermek önem taşır. Antikoagülan tedavi iki kenarı keskin bir kılıç gibidir. Bir yandan tromboembolik hastalık riskini önleyecek kadar yüksek dozda, bir yandan kanamaya neden olmayacak kadar düşük dozda verilmelidir. İlaç verilecek hastaları ve dozlarını belirlemek için risk grupları tanımlanmıştır.
Major trombofili mutasyonları
- Homozigot FV leiden,
- Homozigot protrombin G20210A,
- Birden fazla heterozigot gen mutasyonu
- AT III eksikliği
Minor trombofili faktörleri
- Heterozigot protrombin G20210A gen mutasyonu,
- Protein C eksikliği,
- Protein S eksikliği,
- Heterozigot FVL mutasyonu
Ek risk faktörleri
- 50 yaşından önce trombotik atak geçiren birinci derece akrabanın olması,
- Obezite,
- Uzamış yatalaklık
Çok Yüksek Risk İçeren Hastalar
Üç grup hasta, çok yüksek riskli olarak değerlendirilir.
- Uzun süredir varfarin almakta olduğu halde tromboembolik hastalık geçirmiş olanlar,
- Antitrombin III (AT III) eksikliği olanlar
- Tromboembolik hastalık geçirmiş, üstelik antifosfolipid sendromu bulunanlar.
Gebelik sırasında yüksek doz DMAH, doğum sonrası en az 6 hafta DMAH ile birlikte varfarin kullanılmalıdır.
Bu olgular gebelik öncesi, sırası ve sonrasında perinatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Yüksek Risk İçeren Hastalar
- Nedensiz tromboembolik hastalık geçirmiş veya nüks olmuş
- Gebelikte veya östrojen kullanımıyla tromboembolik hastalık geçirmiş
- Geçirilmiş tromboembolik hastalığa eşlik eden trombofili
- Tromboembolik hastalık geçirmiş olup ailede de tromboembolik hastalık öyküsü olması
- Belirtisiz yüksek riskli trombofili
- Antifosfolipid sendromu
Gebelikte ve doğum sonrası 6 hafta profilaktik DMAH
Bu olgular gebelik öncesi, sırası ve sonrasında perinatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Orta Dereceli Risk İçeren Hastalar
- Trombofili, aile öyküsü veya başka risk faktörleri olmaksızın geçici risk faktörüne eşlik eden tromboembolik hastalık.
- Tek bir tromboembolik hastalık atağı olmuş; bu atak hormon kullanımı ve gebelik ile ilişkili değilse, kalıtsal bir risk faktörü tanımlanmamışsa ve hastada klinik olarak başka bir risk faktörü yoksa
- Düşük riskli trombofilik mutasyonu olduğu bilinen, daha önce tek tromboembolik hastalık atağı geçirmiş ancak şu anda antikoagülan tedavi kullanmayan kadınlarda
Gebelikte sıkı takip yapılıp DMAH uygulaması düşünülebilir. Doğum sonrası 6 hafta profilaktik DMAH uygulanmalıdır.
- Belirtisiz minor trombofili
Obezite ve hareketsizlik gibi tromboz riskini artıran faktörlerden kaçınması önerilir. Gebelik sırasında tedavi önerilmez. Doğum sonrası 7 gün profilaktik DMAH verilir.
- Belirtisiz minor trombofili ve diğer risk faktörleri
Tedavi 6 haftaya uzatılmalıdır.
Bu olgular gebelik öncesi, sırası ve sonrasında kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
