Seyrek adet görme nedir?
Adet görememe veya adetlerinizin seyrek olması yılda sekiz defadan az adet olma ya da hiç adet olmamaktır. Adet görmemenizin sebebi gebelik olabileceği gibi bazı durumlarda üreme sistemini etkileyen tıbbi sorunlar da olabilir.
Adet görmeme veya seyrek adet görmenin nedeni nedir?
Adet görmeme veya seyrek adet görme şunlardan kaynaklanabilir:
- Hamilelik
- PCOS (polikistik over sendromu). PCOS, adet düzensizliğinin en yaygın nedenidir. Bu durumdaki kadınlarda yumurtalıklar erkeklik hormonu üretir. PCOS, adet düzensizliği, tüylenme ve sivilcelerde artmaya neden olur. Kilo sorunları ile birlikte olabilir.
- Halsizlik. Çok fazla egzersiz yapma, fazla stresli olma, yeme bozukluğu veya aldığınızdan fazla kalori kullanmanızdan kaynaklanabilir.
- Prolaktin hormon yüksekliği. Prolaktin, beynin tabanında bulunan hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur.
- Erken menopoz. Menopoz, bir kadının yumurtalarının tükenmesine bağlı olarak adetlerin sonlanmasıdır. Menopoz genellikle 45 ile 55 yaşları arasında ortaya çıkar. Ancak bazı kadınlarda menopoz 40 yaşından önce olabilir. Erken menopoz, yumurtaların normalden daha erken bitmesiyle olur.
- Doğum kontrol ilaçları. Bazı doğum kontrol yöntemleri adet görmeme veya düzensiz adet görmenize neden olabilir. Progesteron içeren ilaçlar sıklıkla adet gecikmelerine neden olur. Örnekler arasında yalnızca progesteron içeren hap değil, implant ve hormon içeren rahim içi araçlar (RİA) bulunur. Daha düşük dozda östrojen içeren doğum kontrol haplarında da adet düzensizliği yaygındır. Doğum kontrol ilacı alırken kanamanızın olması, gebelikten korumadığı anlamına gelmez. Eğer doğum kontrol ilaçlarını kesintisiz kullanıyorsanız adet görmemeniz normaldir. Kesintisiz kullanma, ilaç içermeyen plasebo hapların atlanması ve her gün hormon içerikli ilaç alınmasıdır.
Muayene olmalı mıyım?
Aşağıdaki durumlarda muayene olmalısınız:
- 15 yaşından büyük olduğunuz halde henüz hiç adet olmamışsanız
- Eskiden adet görüyorken 3 aydan uzun süredir adet görmemişseniz
- Adet dönemleriniz 45 gün arayla oluyorsa
Başka hangi belirtilere dikkat etmeliyim?
Aşağıdaki durumları bize bildirmelisiniz:
- Hamilelik ihtimaliniz var mı
- Düzensiz adetleri olan aile yakınlarınız var mı
- Göğüs ve yüzünüzde aşırı sivilve ve kıllanma var mı
- Kilo almış ve vermekte zorlanıyor musunuz
- Göğüs ve yüzünüzde başlayan ve vücudunuza yayılan sıcaklık dalgası gibi hissedilen sıcak basmaları var mı
- Uykudayken olan sıcak basmaları ve gece terlemeleri
- Baş ağrıları veya görme güçlüğü çekiyorsanız
- Memelerinizden süte benzer sıvı geliyorsa
- Çok stresli hissediyorsanız
- Yakın zamanda kilo verdiyseniz
- Eskisinden daha fazla egzersiz yapıyorsanız
- Ne kadar yemek yediğinizi kontrol edin. Yakın zamanda beslenme alışkanlığınızı değiştirdiyseniz
- Herhangi bir ilaç, bitki veya vitamin alıyorsanız
Yaptırmam gereken testler var mı?
Yaşınız, diğer belirtileriniz ve bireysel durumunuza göre bazı testleri yaptırmanız gerekir. Adet görmeme veya seyrek görme nedenini bulmak için kullanılan en yaygın testler:
- Gebelik testi. Hamilelik, adet gecikmesinin yaygın bir nedenidir. Başka testler yapmadan önce hamile olup olmadığınızı öğrenmek gerekir.
- Kan testleri. Üreme sistemini etkileyen hormonlara bakılacaktır.
- Pelvik ultrason. Ultrason ile, üreme organlarınızda bir sorun olup olmadığı gösterilebilir.
Vajina ve daha derindeki organlar, kadın iç genital organları olarak adlandırılır.
- MR. Beyinde vücudun hormonlarını kontrol eden hipotalamus ve hipofizde bir sorun olup olmadığına bakılır.
Adet görmeme ve seyrek adet görme nasıl tedavi edilir?
Tedavi şekli, adet görmemenizin sebebine ve şu anda hamile kalmak isteyip istemediğinize bağlıdır. Yapılabilecek tedaviler şunlardır:
- Adetleri düzenlemek için doğum kontrol hapları verilebilir.
- Fazla kiloluysanız kilo vermek adetlerinizi düzenleyebilir.
- Doğal yollardan hamile kalmakta sorun yaşıyorsanız hamile kalmanıza yardımcı olacak ilaçlar ile adet kanamalarınız da düzenli olur.
- Yeme ve egzersiz yapma şeklinizi değiştirmek, örneğin:
- Yüksek kalorili yiyecekler yemek
- Çok zayıfsanız kilo almak
- Çok egzersiz yapıyorsanız egzersizi azaltmak
- Stresi azaltmak
- Sıcak basmalarını tedavi etmek için hormonlar. Erken menopoz durumunda hormonlarınız yerine ilaç verilebilir.
- Prolaktin düzeylerini düşüren ilaçlar. Hipofiz beziniz aşırı prolaktin üretiyorsa.
Adet görememe veya seyrek adet görme önlenebilir mi?
İyi beslenerek ve sağlıklı kiloda kalarak adet görmeme riskinizi azaltabilirsiniz. Çok zayıf veya çok kilolu olmak adet düzensizliğine neden olabilir.
