Kişilerin %75’i önerilen dozlarda magnezyum alamaz. Bu durumda magnezyumun ilaç olarak verilmesi, hayat konforunu azaltan pekçok sorunu engeller.
Magnezyum kullanılan durumlar
- Metabolik sendrom
- Kas zayıflığı ve yorgunluk
- Kronik yorgunluk sendromu
- Fibromyalji
- Kas krampları
- Dismenore
- Premenstrüel sendrom
- Menstrüel migren
- Süt verme
- Gebelik
- Erken doğum tehditi
- Gebelik krampları
- Preeklampsi
- Osteoporoz
İnsan vücudunda magnezyumun dağılımı
- Kemik %53
- Kas %27
- Yumuşlak doku %19
- Eritrositler %0,7
- Plazma %0,3
Emilimi ince barsaktan olur. Alımından 1 saat sonra emilim başlar, 12 saatte tamamlanır.
Plazmada %33 proteinlere (%25 albümin, %8 globulin) bağlı dolaşır. Biyolojik yarı ömrü 41-181 gündür.
Böbreklerle atılır.
Yan etki
Diyare: En sık (%10) görülen yan etkidir.
Tetrasiklin ile aynı anda alınması, tetrasiklin biyoyararlanımını azaltır.
Böbrek yetmezliği olanlarda birikici etki yapabilir.
Addison hastalarında kullanılmamalıdır.
FDA (Amerikan ilaç ve gıda dairesi) 30.05.2013 tarihli bildirisinde gebelikte magnezyum sülfat kullanımına değindi. Yayınlanan yazıda erken doğumun önlenmesi için gebelik sırasında 5-7 günden daha uzun süreli magnezyum sülfat enjeksiyonlarının bebeklerde kalsiyum eksikliğine bağlı osteopeni (kemik azlığı) ve kırık riskinde artmaya yol açacağı belirtildi.
Magnezyum sülfatın preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) olgularında nöbetleri önlemek için kullanımı FDA tarafından uzun süre önce onaylanmıştır. Anne adayında yüksek tansiyon ve idrarda protein çıkışı ile başlayan preeklampsi olgularında sara krizi benzeri nöbetlerin oluşması durumua eklampsi adı verilir. Eklampsi beraberinde inme, bebek ve anne ölümü ve çoklu organ yetmezliği gibi riskleri getirir. Bunun önlenmesi için magnezyum sülfat kullanılması yıllardır bir standart olmuştur. Ancak bu kullanımın enjeksiyon tarzında olduğunu unutmamak gerekir.
Enjeksiyon tarzında magnezyum sülfat kullanımının bebekte kalsiyum eksikliği ve buna bağlı sorunlara yol açma riski nedeniyle magnezyum sülfat ampullerine yeni yazılan prospektüslere şu maddelerin eklenmesi uygun görüldü.
- Magnezyum sülfatın erken doğumu önlemek maksadıyla enjeksiyon şeklinde 5-7 günden daha uzun süre kullanımı bebeklerde kalsiyum eksikliği ve buna bağlı olarak kemik değişikliklerine neden olabilir.
- Bu yüzden magnezyum sülfatın daha önce A olarak belirlenen FDA kategorisi D olarak değiştirilmiştir.
- FDA-D. İlacın kullanımına dair bebekte bazı risklerin oluşabileceği kanıtlanmıştır. Buna karşın anne adayında zorunlu durumlarda bebekte oluşabilecek riskler göz önüne alınarak ilaç kullanılabilir.
- FDA-A. İlacın ilk üç ayında kullanımına dair yapılan iyi düzenlenmiş ve kontrollü çalışmalarda bebek üzerinde herhangi bir riske neden olmadığı saptanmıştır. İlerleyen gebelik aylarında kullanıma dair herhangi bir risk de saptanmamıştır.
- Bu yüzden erken doğumun önlenmesi için magnezyum sülfatın 5-7 günden daha uzun süreli devamlı enjeksiyonu önerilmemektedir.
Bu bilgiler ışığında
- Magnezyum sülfat insan vücudu için kaçınılmaz minerallerdendir. En çok kemikte bulunur. Normal koşullarda diyet ile yeterli miktarda alınır.
- Magnezyumun düşük ve yüksek miktarları özellikle sinir sistemi için zararlıdır. Sinir sistemi kavramı içinde beyin, omurilik ve çevresel sinirler bulunur. Magnezyum, diğer tüm minerallerin ve bu arada kalsiyum, sodyum ve potasyumun metabolizmasını etkiler.
- Erken doğumun önlenmesi için magnezyum sülfatın sürekli ve 5-7 günden uzun enjeksiyonu FDA tarafından önerilmemektedir. Bu uygulamanın etkinliği ve güvenilirliği ispatlanmış değildir.
- Magnezum sülfat preeklampsi ve eklampside atakların önlenmesi ve tedavisinde kullanılır. Preeklampsi gebelikte ani tansiyon yükselmesi şeklinde ortaya çıkar ve nöbetlere yol açarak eklampsiye dönüşür. Preeklampsi ve eklempsi acil tedavi gerektiren ve yaşamı tehdit eden durumlardır.
- Magnezyum sülfatın kullanımını gerektiren bir diğer durum da magnezyum eksikliğidir. Magnezyum eksikliği de aynı kalsiyum eksikliği gibi kas kramplarına neden olur.
Hastalar için
- Magnezyum sülfat ile ilgili sorunuz varsa doktorunuza danışınız.
- Erken doğum tehlikesi yaşayan gebeler magnezyum sülfat tedavisinin yarar ve zararları konusunu doktoruna danışmalıdır.
Sağlık çalışanlarına
- Magnezyum sülfatın 5-7 günden uzun süreli enjeksiyonları fetusta hipokalsemi ve buna bağlı kemik bozukluklarına neden olabilir. Kısa süreli kullanımları ile ilgili bilgiler henüz yeterli değildir.
- Açıkça gerekli ise gebelik boyunca magnezyum sülfat enjeksiyonu yapılabilir ancak hastaya potansiyel tehlikeleri hakkında bilgi verilmelidir.
- Gerekli durumlar haricinde magnezyum sülfat enjeksiyonları hastane koşullarında ve uzman doktor eşliğinde uygulanmalıdır.
Özet
FDA, yan etki, uyarı sistemi aracılığı gebelikte uzun süreli magnezyum sülfat enjeksiyonuna maruz kalan annelerin bebeklerinde görülen iskelet bozukluklarına dair 18 adet vaka sunumunu incelemiştir. Magnezyum sülfat bu olgularda erken doğumun önlenmesi için kullanılmıştır. Gebelerin magnezyum sülfata maruz kalma süreleri 8-12 (9,6) hafta olup toplam maternal doz ortalama 3700 gramdır. Yayınlarda bebeklerde osteopeniye bağlı iskelet sistemi bozuklukları ve kaburgalar ve uzun kemiklerde kırıklara rastlanmıştır. Orteopeni ve kırıkların geçici olduğu belirtilmiştir.
Literatürde bu yan etkiler in utero magnezyum maruziyetine bağlanmıştır.
