Rahim ağzı kanserinden korunmak için Pap testi ve/veya insan papilloma virüsü [HPV] testi ile yapılan tarama önemli bir yöntemdir. Tarama testi sonuçları anormal ise, sonucu doğrulamak ve anormalliğin ciddiyetini belirlemek için ileri tetkikler yapılması gerekir. Bu durumda önerilen test kolposkopidir. Kolposkopi, rahim ağzına büyütme kullanarak bakılmasıdır. Kolposkopi sırasında biyopsi de yapılabilir. Kolposkopi (serviksin görüntülenmesi) ve biyopsi (patolojik inceleme için kolposkopi sırasında küçük bir doku alınması) aynı anda yapılabilir veya yapılmayabilir.
Servikal tarama testi anormal olan herkesin tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Kolposkopi, anormalliğin tedavisinin gerekip gerekmediğini ve ne zaman gerekli olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
Kolposkopi neden yapılır?
Kolposkopi, anormal serviks kanseri tarama testleri (örn. Pap smear, human papillomavirus [HPV] testi) veya serviks, vajina veya vulvada görülen anormal alanlara tanı koymak için kullanılır. Rahim ağzı kanseri, serviksin HPV enfeksiyonunun neden olduğu bir kanser türüdür.
Kolposkop, serviksi büyüterek görmemizi sağlar. Hücreleri boyayarak anormal hücrelerin nerede olduğunu ve anormal alanların boyutunu görmek için servikse ve vajinaya asetik asit uygulanır. Anormal görünümün boyutu, türü ve konumu, biyopsi yapılması gereken alanların belirlenmesini sağlar. Kolposkopi, anormalliğin şiddeti ve hangi tedavinin gerekli olduğunu belirlemeye yardımcı olur. Erken saptanıp tedavi edildiğinde, kanser öncesi alanlar genellikle kansere dönüşmez.
Kadın iç üreme organları
Kolposkopiye Hazırlık
Kolposkopi randevunuzdan önce vajinaya fitil veya krem gibi herhangi bir şey uygulamamalısınız.
Kolposkopi adet döngünüz sırasında herhangi bir zamanda yapılabilir, ancak kolposkopi günü şiddetli vajinal kanamanız varsa, ertelemek gerekebilir.
Kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız (aspirin, varfarin, heparin, klopidogrel) biyopsi sırasında beklenenden fazla kanama olabilir.
Hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, durumunuz netleştirilmelidir. Gebelik sırasında kolposkopi yapılabilir, ancak serviks biyopsisi uygulanmaz.
Acıyı azaltmak için işlemden bir saat önce ibuprofen (400 ila 600 mg) alabilirsiniz, ancak şart değildir.
Kolposkopi İşlemi
Kolposkopi, kadın hastalıkları ve doğum ızmanı tarafından yapılabilir. Kolposkopi yaklaşık 5 ila 10 dakika sürer, muayenehanede yapılır ve ciddi bir ağrıya neden olmaz.
Kolposkopi, muayene masasında rutin pelvik muayeneye benzer şekilde yapılır. Serviksi görüntülemek için spekulum adı verilen bir alet ile vajina açılır. Pap smear tekrarlanabilir ve ardından kolposkop kullanarak serviksinize bakılır. Kolposkop, ayaklı bir mikroskop gibidir ve size temas etmez.
Servikse asetik asit uygulanır. Asetik asit, herhangi bir anormal alanın kolposkopla görülmesini kolaylaştırır. Bu solüsyon, soğuk veya hafif bir yanma hissi oluşturabilir, ancak can yakmaz.
Kolposkopi sırasında, serviks veya vajinadan küçük doku parçaları (biyopsi) alınabilir. Biyopsi yapılması, kanser olduğunuz anlamına gelmez. Biyopsiden önce genellikle anestezi gerekli değildir. Biyopsi sadece hafif bir rahatsızlık oluşturur. Doku örneği bir laboratuvara gönderilecek ve patolog tarafından mikroskopla incelenecektir.
Kolposkopi sırasında rahim ağzı kanalından da biyopsi alınması gerekir. Buna endoservikal küretaj (ECC) denir. Gebelik sırasında ECC yapılmaz. ECC, kısa süreli bir acı oluşturabilir.
Biyopsi sonrası kanamayı önlemek için Monsel solüsyonu kullanılabilir.
Kolposkopi Sonrası
Kolposkopiden sonra biraz baş dönmesi veya mide bulantısı olabilir. Kısa süreli dinlenme ile bu belirtiler azalır. Alna uygulanan soğuk kompres ile daha iyi hissedebilirsiniz. Önceden geçirdiğiniz her hangi bir işlem sonrası bayılmışsanız, kolposkopi sonrası heme ayağa kalkmamalısınız.
Rahim ağzından biyopsi alınmışsa, kolposkopiden sonra biraz vajinal kanama olabilir. Monsel solüsyonunu kullanıldıysa kahve telvesine benzeyen kahverengi veya siyah vajinal akıntı olabilir. Bu birkaç gün içinde azalmalıdır.
Kolposkopiden hemen sonra işe veya okula dönebilirsiniz. Hafif bir ağrı olsa da genellikle bir ila iki saat içinde geçer.
Vajinaya herhangi bir şey (kremler, duşlar, tamponlar) yerleştirmeyin ve biyopsiden sonra 48 saat cinsel ilişkiye girmeyin.
Biyopsi sonuçları bir haftada belli olacaktır. İleri test ve tedavi, biyopsinin sonuçlarına göre kararlaştırılır.
Çoğunlukla altı ay içinde tekrar rahim ağzı kanseri taraması için Pap smear ve/veya kolposkopi yapılır.
Kolposkopiden sonra hangi durumlarda kontrole gitmelisiniz?
- Şiddetli vajinal kanama
- Yedi günden fazla süren vajinal kanama
- Kötü kokulu vajinal akıntı
- İbuprofen ile düzelmeyen ağrı
- 38°C’den yüksek ateş
