Kadınlarda dış üreme organları doğum kanalının girişini, idrar deliği ve anüsün çıkışını çevreleyen bir grup organdan oluşur. Hepsine birden vulva adı verilir. Dış üreme organları arasında, mons pubis, büyük dudaklar (labia majora), küçük dudaklar (labia minora), Bartholin salgı bezleri ve klitoris bulunur.
Kadın iç genital organları. Yandaki numaraların karşılığını aşağıda okuyabilirsiniz.
Kadın dış üreme organlarının başlıca üç işlevi bulunur.
- Spermin vücut içine girişini sağlamak
- İç üreme organlarını enfeksiyonlardan korumak
- Cinsel tatmin sağlamak
1- Prepusyum (Sünnet derisi): Erkekteki sünnet derisinin karşılığı olan bu cilt kıvrımı klitorisin üzerini örter.
2- Klitoris (Bızır): Klitoris idrar deliğinin üst tarafında bulunan, pembe etli bir çıkıntıdır. Küçük dudaklar ile büyük dudakların üstte birleştiği yerin altında bulunur. Klitoris ve çevresi cinsel uyarılma açısından en duyarlı bölgelerdir. Cinsel uyarı ile erkekteki penis gibi şişer ve dikleşir (ereksiyon). Erkekteki penisin kadın üreme organlarındaki karşılığıdır. Klitorisin uyarılması, orgazm ile sonuçlanır.
3- Küçük dudaklar (Labium minor): Büyük dudakların iç kenarında bulunan bir çift deri kıvrımıdır. Üzerinde kıl bulunmaz. Büyük dudaklar, mons pubis ve perinenin cildi vücudun diğer kısımlarındaki cilt ile aynı özellikte olduğu halde küçük dudakları bir mukoza kaplar. Bu mukoza, yapısındaki salgı bezleri ile sürekli nemlendirilir. Büyük dudaklara paralel ve iç tarafında yer alır. Vajina giriş ve idrar deliğini çevreler. Kan damarlarından çok zengin olduğundan pembe görünür. Cinsel uyarı sırasında damarlar genişleyerek küçük dudaklar şişer.
4- Kızlık zarı (Hymen): Vajina girişini biraz daraltan, 1 mm. kalınlığında ve genellikle çember görünümünde bir perdedir. İntroitusun hemen içerisinde yer alır. Çok nadiren kızlık zarı vajina girişini tamamen kapatabilir. Her ne kadar kadın iç üreme organlarını koruduğu söylenirse de gerekli ve yararlı bir organ değildir. İlk cinsel ilişki sırasında kızlık zarı yırtılarak kanayabilir. Bazen ortasında bıraktığı boşluk bir penisin girişine izin verecek kadar geniş olur. Bu durumda cinsel ilişki ile yırtılmaz ve kanama olmaz. Kızlık zarının yırtılmasına neden olabileceğinden bakirelerin tampon kullanması doğru değildir. Düzenli cinsel ilişkide bulunan kadınlarda kızlık zarı küçük parçalar halinde bir kalıntı olarak kalır.
5- Vajina (Hazne): Vajina, küçük dudakların iç hizasından başlayıp rahim ağzına kadar uzanan kaslardan oluşan bir kanaldır. 7-10 cm uzunluğunda, esnek bir kanaldır. Dışarı açılan alt ucuna vajina girişi (introitus vajina) denir. Vajinal kanal, cinsel ilişkiye, adet kanının dışarı atılmasına ve bebeğin doğmasına olanak sağlayan, kaygan ve nemli bir yapıya sahip üreme organıdır.
Rahimi dış dünya ile birleştirir. Cinsel ilişki sırasında penis, vajina içine girer. Sperm vajina içine bırakılır, oradan rahim ağzı kanalı içine gider. Adet kanı, rahimde oluşup vajina içinden dışarı boşalır. Doğum sırasında bebek rahimin içinden dış dünyaya vajina içinden geçerek doğar.
Vajina, içinde bir şey yokken ön ve arka duvarları temas haline olup içinde fazla hava bulundurmaz. Vajinanın dış üçte birlik kısmının etrafını kaslar sarar ve bu kaslar kasılıp gevşeyerek vajina girişinin genişliğini düzenler. Orgazm sırasında bu kaslar istemsiz ve ritmik olarak kasılır.
Vajina iç duvarını mukoza denilen bir cilt kaplar. Bu cilt, dökülen hücreler ve hücre arası sıvılar ile rahim ağzı kanalı içinden salgılanan sıvılarla nemlendirilir. Bu sıvılar vajinadan dışarı şeffaf veya beyaz olarak gelir. Bu akıntı normaldir.
Vajina iç yüzü enine kıvrımlarla körük gibi girintili çıkıntılıdır. Ergenlik öncesi ve menopoz sonrası bu kıvrımlar görülmez, düzdür.
6- Venüs tepesi (Mons pubis): Pubis kemiği denilen kemik yapıyı kaplayan yağ dokusudur. Büyük dudakların ön ucundan başlar. Ergenlik çağından itibaren kıllarla kaplanır. Kıllı alanın üst kısmı düz bir çizgi ile biter. Ters bir üçgen görünümündedir. Mons pubisteki kılların köklerinde yağ salgılayan bezler bulunur. Bu bezlerden feromon denilen cinsel uyarıcı maddeler salgılanır.
7- İdrar deliği: Kadınlarda vajina (hazne) girişinin üstünde bulunur. İdrarı mesaneden dışarı taşır.
8- Vajina girişi (İntroitus vajina): Vajina girişine en önemlisi vajina ve idrar deliği olmak üzere çok sayıda salgı bezi kanaları da açılır.
Vajina girişine açılan iki tane çok büyük salgı bezi Barholin bezleridir. Bartholin salgı bezleri, cinsel uyarı ile kalın, yapışkan ve kaygan bir sıvı salgılar. Bu sıvı, cinsel temas süresince dokunun kayganlığını sağlar. Bu iki salgı bezi, büyük dudakların arkaya yakın kısmında sağ ve solda yer alır. Her biri birer kanal ile vajina girişine salgısını boşaltır. Kanalın vajinaya açılan ucu çok dikkatle bakıldığında görülebilir.
9- Büyük dudaklar (Labium major): Büyük dudaklar iki taraflı simetrik, üzerinde kıllar bulunan ve yağ dokusundan zengin etli bir çift cilt katlantısıdır. Daha içte yer alan diğer dış üreme organlarını sarar ve korur. Erkeklerdeki torbaların (skrotum) karşılığı olan kadın üreme organıdır. Büyük dudaklardaki kıl diplerinde ter ve yağ salgılayan bezler vardır. Bu salgı, kadın dış üreme organlarını sürekli nemli tutar.
10- Perine: Vajina girişi ile anüs arasındaki bu bölüm, doğum sırasında anüsü koruyan kalın bir cilt kısmıdır. Vajinadan anüse kadar bu bölümün genişliği 2-5 cm.dir.
11- Anüs: Kadınlarda vajina (hazne) girişinin altında bulunur.
