Gebelikte İskelet Sisteminde Oluşan Değişiklikler

Kasların gevşemesi ve taşınan büyük ağırlık nedeniyle iskelet sisteminde değişiklikler ortaya çıkar.

Eklemler

Gebelik esnasında hormonal etki ile çatı kemikleri arasındaki eklemlerde gevşeme ve yumuşama dikkati çeker. Yumuşamanın esas sebebi, bağların gevşemesidir. Sonuç olarak eklemler hafif şekilde hareket edebilir yetenek kazanır. Çatı eklemlerindeki gevşeme 7. ayda oldukça ileri seviyeye erişir. Gevşeme ve ayrılmanın en belirgin olduğu bölge çatı kemikleri arasıdır. Normalde iki taraf çatı kemiği arasındaki mesafe birkaç mm. iken bu aralığın gebeliğin ilerlemesi ile arttığı görülür. Bununla beraber, insan gebeliğinde çatı kemikleri arasındaki eklemlerde meydana gelen gevşeme ve yumuşamalar sınırlıdır.

Kemikler

Gebelik esnasında kemiklerde meydana gelen ilk değişiklik, kemik iliğinde artma ile beraber damarlanmada çoğalmadır. Daha sonraki değişiklikler, gebeliğin ilerlemesiyle, kol ve bacak kemiklerinden kalsiyum çekilmesi ile kendini gösterir. Bebekte, gebeliğin son aylarında artan kalsiyum ihtiyacı sebebiyle gebe kadın günlük gıda ile gerekli kalsiyumu temin edemezse, bu ihtiyacı karşılama amacıyla uzun kemiklerde bir dereceye kadar kalsiyum azalır.

Duruş

Gebeliğin ilerlemesiyle, gelişmekte olan bebeği taşıyan rahim, karnı ileriye doğru büyütür. Bel çukurunda artış olur ve hafif geriye doğru eğik bir şekilde yürürsünüz. Kadının eski duruş dengesini değiştiren bu hal, normal yürüyüşü de etkiler. Omurgadaki bu geçici, bükülüş nedeniyle dengeyi sağlayabilmek, duruma daha rahat uyabilmek için omuzlar ve baş daha gergin şekil alır. Ayrıca gebe kadın, son aylarda ayaklarıyla daha geniş bir taban üzerine basmak ihtiyacı hissettiğinden parmak uçlarının da yaygın şekilde yere temas ettiği görülür. Omurgadaki bu geçici değişiklik, çatı eklemlerindeki gevşeme ile beraber gebe kadında zaman zaman kas gerilmeleri ve eklem ağrılarına sebep olur.

Dişler

Gebelik sırasında dişlerde önemli bir değişiklik meydana gelmez. Eskiden, gebelikte görülen her diş çürüğü ve tırnak kırılmasının, bebeğin ihtiyacına paralel olarak diş ve tırnaklardan kalsiyum çekilişine bağlı olduğu ileri sürülmüş ise de, bu bilgilerin gerçeği yansıtmadığı anlaşılmıştır. Bu gün, gebelik esnasında dişlerdeki kalsiyumun sabit kaldığı, diş çürümelerinin kalsiyum eksikliği sonucu gelişmediği biliniyor.

Gebelik esnasında hormonal etki ile diş etleri de bir miktar büyür ve hassaslaşır. Normal pembe renkleri daha kırmızımtrak görünüm kazanır. Bazı gebelerde dişetleri hafif bir tahriş ile kolayca kanama eğilimi gösterir.

Bacak krampları. (Son üç ay) Nedeni tam olarak bilinmiyor. Büyüyen rahmin ve bebeğin dolaşım sistemine yaptığı baskıya bağlı olabilir. Kalsiyum veya magnezyum eksikliği de nedenler arasında sayılabilir. Süt ve süt ürünleri kullanımı azaltın. Sıkı giysi giymeyin. Bacak bacak üstüne atmayın. Egzersiz yapın. Kramp olduğunda ayak parmaklarını ayak üzerine doğru çekin ve baldıra masaj yapın. Kendiniz yapmakta zorlanabileceğinizden, eşinizden destek isteyin. Kalsiyum, magnezyum ilaçları ve vitaminleri düzenli olarak kullanın.

Sırt ve bel ağrısı. (Gebelik süresince, özellikle son 3 ay) Progesteron hormonu etkisi ile eklem ve kaslarınız gevşer. Rahim ve bebeğin ağırlığı nedeni ile vücut ağırlık merkezinizin değişmesi ile bel ve sırt ağrıları yaşayabilirsiniz. Sırt ve belin dik durmasına dikkat edin. Ağrılık kaldırırken yükü bacak ve ayaklarınıza verin. Her iki bacağınıza da eşit yük bindirmeye çalışın. Taşımanız gereken eşyaları çekmek yerine itmeye çalışın. Otururken bel bölgesine küçük bir yastık koyun. Masaj uygulayın. Sıcak uygulama yapın (sıcak duş, termofor vb). Sırt ve bel kaslarını güçlendiren düzenli egzersizler yapın. Fırsat buldukça dinlenin. Bel ağrınızı artıracağından düz ayakkabı giymekten kaçının, 2-3 cm yükseklikte dolgu topuklu ayakkabılar tercih edin. Yataktan kalkarken önce yan dönün ve yerden destek alarak kalkın.

Posted in: