Tiroid bezinin aşırı hormon üretmesine bağlı olarak kandaki tiroid hormonu düzeylerinin artmasına hipertiroidi denir. Hipertiroidi gebelikte %0,2-1 sıklıkla rastlanmaktadır. Vakaların çoğu daha önceden hipertiroidisi olan Graves hastalarıdır.
Hipertiroidi annede düşük, gebelik ile ilişkili hipertansiyon, erken doğum eylemi, anemi, enfeksiyon, kalp ritm bozuklukları ve daha ilerlemiş olgularda kalp yetmezliği ve tiroid krizine yol açabilir. Bebek açısından anne karnında gelişme geriliği, ölü doğum ve erken doğum olası istenmeyen sorunlardır.
Laboratuvar değerlerinde TSH düşük, ST4 ve ST3 yüksek saptanarak tanı konulur.
Gebeliğin ilk dönemlerinde saptanabilen TSH düşüklüğü, gebelik normal fizyolojisi ve aşırı gebelik kusmalarının eşlik ettiği hiperemezis gravidarumdan ayırt edilmelidir. Hipertiroidinin en sık sebebi olan Graves hastalığının tanısı TSH reseptör antikorunun pozitifliği ile desteklenir.
Graves hastalığı ya da toksik nodüler guatra (TNG) bağlı aşikar hipertiroidi tiroid yatıştırıcı ilaçlarla hızla düzeltilmelidir. Gebelikte kullanılan ilaçlar ve sebep olabilecekleri yan etkiler açısından özenle seçilip takibi yapılmalıdır. Kan testleri 4-6 haftada bir takip edilmelidir. İlaçlara karşı yan etki gelişmesi veya ilaçların etkisiz kaldığı durumlarda gebeliğin ikinci yarısından sonra cerrahi tedavi gerekebilir. Gebelerde hipertiroidi tedavisinde atom (radyoaktif iyot) tedavisi mümkün değildir.
Graves hastalığı olan annelerden doğan tüm yenidoğanlar, tiroid bozuklukları açısından değerlendirilmeli ve gerektiğinde tedavi edilmelidirler.
Hiperemezis Gravidarum ve Hipertiroidi
Aşırı gebelik kusması olan kadınların yaklaşık %65’inde geçici hipertiroidi belirtileri ortaya çıkabilir ve bu nedenle her hastada tiroid fonksiyon testleri bakılmalıdır. Erken gebelik döneminde kilo kaybı, kusma, taşikardi ve laboratuarda hipertiroidi bulgularının erken gerçek tirotoksikoz durumundan ayırt edilmesi zor olabilir. Bu kadınlarda daha öncesine ait tiroid hastalığı veya guatr öyküsü yoktur. Tiroid antikorları negatifdir. TSH düzeyindeki baskılanma yanında ST4, ST3 düzeyleri yükselmiş olabilir. Kusmanın ciddiyeti, tiroid fonksiyon bozukluğu ile parelellik gösterir. Sebebi gebelik hormonunun tiroid bezini uyarmasıdır. Klinik en geç 10 hafta içinde kendiliğinden düzelir. İlaç kullanılması önerilmez.
