Erken evre meme kanseri için tedavi seçenekleri nelerdir?
Tedavi seçeneklerini en doğru bilen kişi sizi muayene eden doktorunuzdur. Çünkü her kadın ve her kanser farklıdır. Erken evre meme kanseri olanlara 2 tip tedavi uygulanabilir. İlki Lokal tedavi denilen doğrudan memeye, diğeri ise genellikle sistemik tedavi olarak adlandırılan tüm vücuda odaklı tedavidir. Lokal tedavi cerrahi ve radyasyondur. Sistemik tedavi kemoterapi, hormon tedavisi, HER2 adı verilen bir proteine yönelik tedavi veya bunların bir birleşimidir.
Ameliyat için iki seçenek vardır.
- Mastektomi. Tüm meme yerinden çıkarılır, hastanın isteğine bağlı memeye yeniden yapılandırma ameliyatı uygulanabilir.
- Memeyi koruyucu tedavi (lumpektomi). Kanseri ve etrafındaki sağlıklı doku bölümünü çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Bu tedavide memeler korunur. Ancak meme bölgesinde kalabilecek kanser hücrelerini öldürmek için ameliyattan sonra radyasyon tedavisi görmeleri gerekir.
Aynı zamanda lumpektomi veya mastektomi olduğu gibi, çoğu kadın koltuk altındaki lenf düğümlerini çıkarmak için ameliyat olur. Lenf düğümleri, kanser hücrelerini filtreleyen ve yakalayan fasulye şeklindeki oluşumlardır. Bir kadının ne tür bir kanseri olduğuna ve ne kadar yayıldığına bağlı olarak, kanserin büyümesini yavaşlatabilecek veya önleyebilecek ilaçlarla sistemik tedaviye de ihtiyacı olabilir.
Şekilde, kemik iliği, timus, dalak ve lenf düğümlerini içeren lenfatik sistem organlarını görülmektedir. Lenf ağı birbirine lenf damarları ile bağlıdır.
Ameliyat seçimim yaşam süremi etkiler mi?
Araştırmalar, lumpektomi yapılanların da mastektomi seçilenler kadar uzun yaşadığını gösteriyor.
Ameliyat seçimim kanserin tekrar etme riskini etkiler mi?
Geçmişte yapılan araştırmalar lumpektomi ile tedavi edilenlerde kanserin tekrarlama riskinin daha yüksek olacağını öne sürdü. Ancak yeni araştırmalar, bir kadının lumpektomi ve radyasyon veya mastektomi geçirmesine bakılmaksızın, nüks riskinin benzer olduğunu göstermektedir.
Lumpektomi her zaman yapılabilir mi?
Lumpektomi bazı bazı durumlarda uygulanmaz;
- Aynı memenin farklı bölgelerinde tek kesi ile alınamayan birden fazla tümör olması
- Meme dokusuna yayılmış kanser nedeniyle yeterli sağlıklı dokunun kalmamış olması
- Gebelik veya bazı cilt rahatsızlıkları nedeniyle radyasyon tedavisi alınamaması
- Memenin o bölgesine önceden radyasyon uygulanmışsa aynı alana daha fazla radyasyon çok fazla hasara neden olabilir.
Ameliyat seçenekleri arasında nasıl karar verilir?
Farklı tedavi seçenekleriyle ilgili tüm gerçekler dikkate alınmalıdır. Aklınıza takılan tüm soruları doktorunuza sorun.
- Memenizi korumak sizin için önemli mi? Memeniz olmasaydı ve sutyeninize plastik bir göğüs takmak zorunda kalsaydınız nasıl hissederdiniz? Bunun için ameliyat geçirmiş kadınların fotoğraflarına bakabilirsiniz. Unutmayın, mastektomiyi seçen kadınlar isterlerse memelerini yeniden yapılandırılabilir. Küçük memeleri ve büyük bir tümörü olan kadınlar için lumpektomi memenin oldukça farklı görünmesine neden olabilir. Bu durumda rekonstrüksiyon daha iyi bir seçenek olabilir.
Mastektomide etkilenen tüm meme alınır. Lumpektomide ise tümör ve çevresindeki sağlıklı dokunun küçük bir kısmı çıkarılır. Genellikle, lumpektomi olan kadınların ameliyattan sonra ışın tedavisi alması gerekir. Mastektomi olacaksanız memenin yeniden yapılıp yapılmayacağını ve ne zaman yeniden yapılandırılacağını doktorunuza danışmalısınız. Burada gösterilen rekonstrüksiyon türü, cerrahların bir memeyi yeniden yapılandırmasının sadece bir yoludur.
- Kanserin tekrar etme riski. Lumpektomi olanlarla, mastektomiyi olanlar arasında yaşam süresi farklı yoktur. Memede kanser nüks etme riski de hemen hemen aynıdır. Lumpektomiden sonra kanseri nüks edenlerin çoğu mastektomi olurlar.
- Radyasyonun süresi ve yan etkileri. Lumpektomiden sonra çoğunlukla radyoterapi uygulanır. Bu, yaş ve diğer faktörlere bağlı olarak 3 ila 6 hafta boyunca haftada 5 gün yapılır, ancak bazı kadınlarda tedaviler daha kısa olabilir. Bu tür bir radyoterapi sizi hasta etmez veya saçlarınızın dökülmesine neden olmaz. Ancak bronzlaşma ve muhtemelen meme cildinde yanık olabilir. Bu yanık güneş yanığı gibidir ve çabuk iyileşir. Tedavinin sonuna doğru radyasyondan ötürü biraz yorgun hissedilebilir, ancak bu çok yaygın değildir ve genellikle uzun sürmez
- Ameliyat sonrası iyileşme
- Lumpektomi olanlar ameliyat oldukları gün hastaneden eve dönerler. Ameliyattan sonra bir veya 2 hafta dinlenmeli ve spor, yüzme ve ağır kaldırmaktan kaçınmalıdırlar.
- Mastektomi olanlar ameliyattan sonra 1-2 gün hastanede kalırlar. Ayrıca meme rekonstrüksiyonu varsa hastanede kalma süresi 2 gün daha uzayabilir. Günde iki kez boşaltılması gereken drenlerle eve giderler. Yaklaşık 2 hafta sonra drenler alınır. Drenler çıktıktan sonra daha fazla sıvı veya kan birikirse, bir iğne ile sıvıyı boşaltılacaktır. Boşaltma işlemi sonrası birkaç hafta daha dinlenmek ve spor yapmaktan, yüzmekten veya ağır kaldırmaktan kaçınmakta yarar vardır. Mastektomi olanlarda iyileştikten sonra bile memede his azalacaktır. Mastektomi olanlarda, çıkarılan memeye hemen veya daha sonra yeniden yapılandırma uygulanabilir.
Hangi ameliyatı olursanız olun, muhtemelen lenf bezlerinizden biyopsi alınması gerekir. Ameliyatın bu kısmı genellikle sorun yaratmaz. Ancak bazı durumlarda kolda şişme, ağrı veya sertliğe neden olabilir; omuz ağrısı veya sertliği; sinir yaralanması oluşabilir. Bu durumda, özel egzersizler veya fizik tedavi gerekebilir.
Nasıl karar verilir?
Doktorunuzla tedaviniz hakkında konuşmalısınız. Sizi endişelendiren bir şey varsa, bunu da söyleyin. Doktorunuz deneyimlerini ve hangi tedavi seçeneğinin uygun olduğunu size anlatacaktır.
