Ergenlikte Ciltle İlgili Sorunlar

Ergenlik döneminde; akne, terleme ve kıllanma bozuklukları sık görülür.

Akne Vulgaris: Aknelerin görülme oranı kızlar ve erkeklerde eşit olmakla birlikte, erkeklerde 14-19 yaşta daha sık görülür ve daha şiddetlidir. Kızlarda ise 10-17 yaşlar arasında daha sık görülür, erkeklere göre daha hafif ve uzun sürelidir.

Aknesi olanlarda deride kıl diplerindeki gözeneklerde kalınlaşma olur. Ergenlikte salgılanan hormonların etkisiyle artan yağ bezleri bu gözenekleri tıkar ve akne meydana gelir. Yüz, gövde ve sırtın üst kesimlerinde sık görülür.
Akneler, mikrobik nedenlerle ortaya çıkmazlar ve kişiden kişiye bulaşmazlar. Akne oluşumunda ailesel yatkınlık vardır. Ayrıca adet döngüsü, kozmetikler, daha önce kullanılmış ilaçlar ve stres akne oluşumunu etkiler. Yenilen yiyeceklerin etkisi gözlenmemiştir. Akneler içinde mikropların birikmesi iltihap oluşturabilir. Mikroplu akneleri sıkmak mikrobun yayılmasına veya iz kalmasına, mikropsuz aknelerin de iltihaplanmasına ve yine iz kalmasına neden olabilir.

Kız ve erkeklerin dış görünüşlerine çok önem verdikleri ergenlik döneminde ortaya çıkan akneler, ergeni psikolojik olarak da etkiler.

Aknesi olan bir ergenin yüzünü günde 1-3 kez suyla ve kuruluk oluşturmayacak bir sabunla yıkaması uygun olur. Cilt bakımı ve kozmetik ürünlerin ergenlik döneminde kullanımı uygun olmadığı gibi aknelere de etkili olmayacaktır. Gerektiğinde bir hekime başvurarak akneler için ilaç tedavisi kullanılabilir.

Terleme Bozuklukları: Ergenlik döneminde ter bezlerinin aşırı çalışmasına bağlı olarak deri yüzeyine salınan terin artmasına hiperhidrozis denir. Strese bağlı olarak özellikle avuç içi, ayak tabanı, koltuk altı ve daha az olarak yüz ve kasıkta görülür. Kız ve erkeklerde görülme sıklığı aynıdır ve genellikle ergenlikle birlikte başlar. Terleme; aşırı sıvı kaybına, enfeksiyonlara ve psikolojik sıkıntılara neden olursa tedavi gerekebilir.

Kıllanma Bozuklukları: Kızlarda erişkin erkeklerdeki gibi yüz, göğüs, meme arası ve karın bölgesinde aşırı kıllanma olmasına hirsutizm denir. Hormonal nedenlere bağlı oluşur. Bu kıllanma artışıyla birlikte adet düzensizlikleri de olabilir. Aşırı hormon düzensizliklerinde kıllanma ve adet düzensizliği dışında erkek tipi vücut yapısı da oluşabilir (virilizasyon).
Hormonal bozukluğa bağlı olmayan, genellikle vücutta yaygın bulunan veya bölgesel olabilen, çok koyu ve kalın olmayan kıllanma artışları da olabilir (hipertrikozis). Genetik (Akdeniz ırkı kadınlarında olduğu gibi), ilaçlara bağlı, açlığa ve beslenme bozukluklarına bağlı olabileceği gibi bazı hastalıklara da bağlı olabilir.