Anne sütü tüm bebekler için en uygun besin kaynağıdır. Altı aylık olana kadar, zamanında doğan bebeklerin beslenme ihtiyaçlarının tamamını karşılar. Anne sütünün prematüre bebekler için de önemli sağlık yararları vardır.
Bu sayfada, emzirmenin siz ve bebeğiniz için rahat ve sağlıklı olmasını sağlamaya yönelik ipuçları anlatılmaktadır.
Bu sayfada, bir bebeği memeden beslemek için emzirme terimini kullandım. Emzirmenin faydalarının çoğu, sağılmış anne sütünü biberonla vererek de elde edilebilir.
Emzirmeye Başlamak
Erken emzirmenin önemi. Mümkünse doğumdan sonraki ilk birkaç saat içinde emzirmeye başlamalısınız. Doğumdan sonra erken ve sık emzirme önemlidir.
- Kolostrum faydaları. Doğumdan sonraki ilk birkaç gün, göğüsleriniz kolostrum salgılar. Kolostrum, bebeğinizi enfeksiyonlardan koruyan antikorlar açısından zengin ve besleyici sarı bir sıvıdır. Kolostrum miktarı az olsa da, bebeğiniz sık aldığı sürece ilk günlerde ihtiyacı olan tüm besinleri sağlar. Kolostrum küçük bir hacimde konsantre olduğu için göğüsleriniz dolgun ve gergin olmayacaktır.
- Süt üretimi. Sık emzirme (veya sağma) göğüslere daha fazla süt üretmesi için sinyal verir. Bu, bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak için vücudunuzun uyum sağladığı doğal bir arz talep sistemidir. Doğumdan sonraki ilk birkaç gün, sık ve etkili emzirme (24 saatte en az 8 ila 12 kez) vücudunuza gerekli sinyalleri sağlar. Rahatınız için iyi bir emzirme tekniği kullanmak ve aşağıda tartışıldığı gibi meme uçlarınızı sürtünme ve sıkışmadan korumak önemlidir.
Birkaç gün sonra göğüsleriniz daha büyük miktarlarda olgun süt üretmeye geçecektir. Buna süt inmesi denir. Bu bir yanlış isimdir, çünkü kolostrum da anne sütüdür, sadece erken ve konsantre formdadır. Süt inmesi genellikle doğumdan üç ila beş gün sonra olur. Bu geçişin gerçekleşmesine yardımcı olmak için sık emzirme (veya sağma) önemlidir.
Doğumda. Genellikle doğumdan hemen sonra ten tene temasın bir parçası olarak emzirmeye başlayabilirsiniz. Çoğu bebek içgüdüsel olarak meme ucunu bulur ve emmeye başlar, bu da onların beslenme alıştırmalarına yardımcı olur ve onlara ilk kolostrumu verir.
Emzirme doğumdan sonra mümkün olduğunca kısa süre içinde başlamalıdır. Bu genellikle doğum odasında, doğumdan hemen sonra ten tene temas ile başlar. Tüm bebekler içgüdüsel olarak meme başını arar bulur ve emmeye başlar. Bu bebek için çok yararlı olan kolostrumu almaya başlamasını sağlar.
Tıbbi nedenlerle bebeğinizden ayrılmanız gerekiyorsa, kolostrumu göğüslerinizden elle veya süt pompasıyla sağabilirsiniz. Sağılan süt bebeğinize verilebilir. Elle veya pompa ile sağma, vücudunuza daha fazla süt yapmak için gerekli sinyali sağlar. Süt sağmaya mümkün olan en kısa sürede, ideal olarak doğumdan sonraki ilk bir ila altı saat içinde başlamalısınız.
İlk birkaç gün
- Aynı odada kalma. Çoğu hastane ve doğum merkezi, doğumdan sonraki ilk birkaç gün boyunca, bebeğinizin sizinle aynı odada kalmasını sağlar. Buna aynı odada kalma denir. Bebeğiniz gündüz ve gece boyunca sık sık emecektir. Bebeğinizi yakınınızda bulundurmak, onları tanımanıza ve acıktığını gösteren işaretleri fark etmenize olanak tanır, böylece hemen yanıt verebilirsiniz. Ayrıca siz ve bebeğiniz birlikteyken kendinizi daha rahat hissedeceksiniz.
- Güvenli uyku. Beslemeyi bitirdiğinizde, uykuya dalmadan önce bebeğinizi tekrar beşiğine koyduğunuzdan emin olun. Yatarak emzirseniz de, uyurken bebeği yanınızda yatakta tutmamak çok önemlidir. Ani bebek ölümü sendromu (SIDS) riskini azaltmak için bebekler her zaman ayrı bir yerde (beşik) ve sırt üstü yatarak uyumalıdır.
- Yorgunluk. Sağlıklı yeni doğan bebekler gece ve gündüz sık sık beslendikleri için çoğu ebeveyn doğumdan sonraki ilk birkaç hafta boyunca bitkin hissedecektir. Bu yorucu olsa da normaldir. Bebeğinizin bu yaşta bir seferde birkaç saatten fazla uyumasını beklemeyin. Bunun yerine, etkili bir şekilde beslenmesine ve yemekten sonra uyumasına yardımcı olarak bebeğinizin rahatlamasına yardımcı olmayı hedefleyin.
Yan yatar pozisyon, uzanırken de bebeğinizi emzirebilmenizi sağlar. Bu pozisyonu yalnızca sert bir yatakta yatarken kullanmalısınız. yumuşak yatak, kanepe veya yatar koltuk üzerinde uygulanmamalıdır. Emzirirken uyuyakalmanız bebeğiniz için güvenli değildir. Emzirme bittikten sonra bebeğinizi yanınızda uyutmamalı, bir beşiğe yatırmalısınız.
Yorgunlukla başa çıkmak için, gece kesintiye uğrayan uykunuzu telafi etmek ve mümkün olduğunda kestirdiğinizden veya dinlediğinizden emin olun. Eşinizden, ailenizden veya arkadaşlarınızdan fiziksel ve duygusal destek almak da önemlidir. Emzirmenin ilk günlerinde yorgunluğu yönetmek için bazı ipuçları tabloda verilmiştir.
Emzirmenin erken evrelerinde yorgunlukla başa çıkmak için ipuçları
Planlama ve öz bakım
Geceleri kesintiye uğrayan uykunuzu telafi etmek için gündüz mümkün olduğunca kestirmeyi ve dinlenmeyi planlayın.
Evinizin etrafına “beslenme istasyonları” kurun. Bunlar, bebek bezi değiştirme malzemelerinin yanı sıra su, atıştırmalıklar, okuma materyalleri veya müzik gibi emzirirken ihtiyaç duyabileceğiniz her şeyi içermelidir. Bu, her emzirme seansını daha kolay ve daha rahatlatıcı hale getirecektir.
Fazla iş yapmamaya çalışın. Kendinizi iyi hissettiren aktivitelere öncelik verin. Aile veya arkadaşlarınızla konuşmaya, dışarı çıkmaya veya kesintisiz duş veya banyo yapmaya zaman ayırın.
Emzirme teknikleri
Bebeğinizi bir programa göre değil, acıkma belirtileri gösterdiğinde emzirin. Bu, acıktıkça besleme olarak bilinir. Bebekler ilk günlerde kısa bir süre içinde birkaç kez beslenecek, ardından daha uzun uyku periyotları gelecektir. 24 saat içinde en az 8 kez iyi beslendikleri sürece yeterlidir.
Her beslemede, bebeğinizi az miktarda beslemek yerine, tok ve doyana kadar beslemeye çalışın. Bir bebeğin tok ve mutlu hissettiğinin işaretleri, rahatlamış kollar ve yüz ifadesidir.
Bebeğiniz emerken uykuluysa; altını değiştirme, gazını çıkarma veya masaj yapma gibi uyaranlarla uyandırın. Bu, onları uyanık tutar ve doyana dek emmelerini sağlar. Bebeğinizi doyana dek emzirmek, sütü tam boşaltmasına yardımcı olarak süt üretiminizi artırır.
Emzirme sırasında, bebeğinizin daha fazla süt almasına yardımcı olacak teknikleri kullanabilirsiniz. Örneğin sütün boşalmasını sağlamak için memeyi hafifçe sağın. Bu, bebeğinizin tam beslenmesine yardımcı olur. Böylece acıkmadan uzun süre uyuyabilir. Memenin daha fazla süt üretmesi için emzirmeden sonra elinizle biraz süt sağabilirsiniz.
Eş ve yardımcılardan destek
Emzirme dışındaki ev işlerinde ve bebek bakımında eşiniz, aileniz ve arkadaşlarınızdan yardım isteyin. Onlara belirli işler verin.
Duygusal destek
Bir anne olarak, yeni bir rolünüz var ve bir uyum sürecinden geçmeniz normaldir.
Özellikle doğumdan sonraki ilk birkaç gün ve haftalarda zorluk, bitkinlik ve bunalma hissi yaygın ve normaldir. Yeni doğmuş bir bebeğe bakmak hem yorucu hem de güzeldir.
İlk birkaç haftadan sonra kendinizi iyi hissetmeye başlamazsanız, doktorunuzla görüşün. Birçok insan doğumdan sonraki ilk birkaç hafta ve aylarda duygudurum ve kaygı sorunları yaşar. Zorlanıyorsanız veya depresyonda olabileceğinizi düşünüyorsanız, mutlaka yardım alın.
Emzirme Tekniği
Emzirme doğal bir süreç olsa da, başlangıçta garip hissetmeniz normaldir. Bazı temel ilkeleri akılda tutmalı ve sık rastlanan sorunlar ortaya çıkarsa yardım almaya hazır olmalısınız.
Rahat bir pozisyon. Birçok farklı pozisyonda emzirebilirsiniz. İyi bir pozisyonun en önemli belirleyicisi sizin ve bebeğinizin rahat olmasıdır. Muhtemelen favori bir pozisyon bulacaksınız, ancak özellikle herhangi bir rahatsızlık yaşıyorsanız veya bebeğiniz beslenmede sorun yaşıyorsa, farklı pozisyonlar denemek faydalı olacaktır.
Emzirmede en önemli adım, bebeğinizin memeyi tutması ve bebeğin alt çenesine yakın areolanın çoğunu kaplamasıdır. Rahatça tutmak, emzirme sırasında meme ucunu ağrı veya tahrişten korur ve meme ucunun sıkışmasını önleyerek iyi süt akışı sağlar.
Bebeğinizin memeyi iyi tuttuğuna olduğuna dair işaretler:
Bebeğinizin memeyi iyi tuttuğunu nasıl anlarsınız? -Bebeğinizin ağzı mümkün olduğunca açık olmalıdır. -Alt dudak meme üzerinde dışa kıvrılmış olmalı -Çene memeye temas etmeli, burun çok yakın olmalıdır., -Yanaklar dolu olmalıdır. -Bebeğinizin dili alttan meme başı ile temasta olmalı ve emme boyunca öyle kalmalıdır. Emzirme süresince siz ve bebeğiniz rahat olmalısınız. Meme başında çekilme ve basınç hissedebilirsiniz. Ancak acı veya sızı hissetmemelisiniz.
- Emzirme sırasında tamamen rahat olmalısınız. Özellikle beslemenin ilk dakikasında biraz çekme, baskı veya acı hissedebilirsiniz, ancak meme ucunuzda ağrı veya sürtünme hissetmemelisiniz.
- Bebeğiniz memeyi şu şekilde tutar:
- Meme başı yüksek ve ağızda derindir
- Üst ve alt dudakları ardına kadar açıktır (büyük bir esneme gibi), alt dudak dışa dönüktür.
- Üst dudak meme ucuna çok yakındır ve alt dudak areola sınırına yakındır.
- Çene memeye değiyor ve burnu memeye yakın
- Yanakları dolgun
- Dil, memeyi tutma sırasında alt dudağın üzerinden dışarı çıkar ve emzirme sırasında areolanın altında kalır.
- Beslendikten sonra meme ucunuz ezilmiş veya sıkışmış olmamalıdır.
Bebeğiniz meme başını iyi tutmuşsa emzirme bittiğinde meme başı dolgun ve yuvarlak görülür. Buruşuk veya ezilmiş değildir. Meme başının ezilmesi zedelenmeye neden olur ve emzirmek acılı hale gelir.
Memeyi tutma. Emzirirken meme ucunuzda ağrı veya tahriş hissediyorsanız, bunun nedeni muhtemelen meme ucunuzun sıkışmasıdır. Bu, bebeğinizin süt akışını zorlaştıracaktır.
Her ağrı hissettiğinizde, meme ucunu korumak ve süt akışı sağlamak için bebeğin meme tutmasını düzeltmek önemlidir. Tutmayı düzeltmek:
- Emmeyi kesmek için parmağınızı bebeğinizin ağzının kenarına nazikçe sokun.
- Bebeğinizin daha iyi bir pozisyonda yeniden tutmasına yardımcı olun. Bebeğinizi göğsünüze doğru, başı yukarıya bakacak şekilde geriye doğru eğik olarak aşağıdan getirin. Bebeğinizin çenesi areolanın alt kenarına değmelidir.
Emme ve yutma. Bebeğiniz iyi beslendiğinde, genellikle yutkunduğunu duyabilirsiniz. Emzirmenin ilk birkaç günü boyunca, her üç veya dört emmeden sonra yutkunma olmalıdır. Zaman geçtikçe ve bebeğiniz daha fazla süt almaya başladıkça, yutkunmaları daha belirgin ve sık hale gelir. Her emme için bir yutkunma ve ardından bir duraklama ile büyük bir yutkunma duyabilirsiniz. Emme başlarken süt gelişi başladığı için yutmadan hızla emeceklerdir.
Ne zaman beslemeli?
Bebeğiniz her acıktığında emzirin. Genel olarak, bebeğinizi bir programa göre değil, acıktığında emzirmelisiniz. Ancak 24 saat içinde en az 8 ila 12 kez beslenmesini sağlamalısınız. Sık besleme, bebeğinizin yeterince süt almasını sağlar ve göğüslerinize daha fazla süt üretmesi için sinyal verir.
Bebeğin beslenmeye hazır olduğuna dair işaretler:
- Başını iki yana çevirmesi
- Göğsünüze yakın tutarken başını sallaması
- Ağzı açıp kapama veya dudakları şapırdatması
- Parmakları veya ellerini emmesi
Bu acıkma belirtilerini tanımaya çalışın, böylece bebeğiniz ağlamaya başlamadan önce emzirmeniz gerekir. Alama, acıkmanın geç bir işaretidir. Bebeğiniz ağlıyorsa, etkili bir şekilde beslenmeden önce onu rahatlatmalısınız.
Tipik beslenme düzenleri. Sağlıklı bir bebek düzenli beslenmez. Bazen saatte birkaç kez olacak şekilde kümeler halinde beslenirken diğer zamanlarda üç veya dört saatte bir olabilirler. Bir bebek en iyi acıkınca beslenir. Bu nedenle saatle değil, acıkınca emzirmelisiniz.
Her emzirmenin uzunluğu da değişir (genellikle 5 ila 20 dakika arasında). Bebeğiniz aktif olarak emdiği ve yuttuğu sürece emzirmeye devam etmelisiniz. Bebeğiniz memede uykulu görünüyorsa, gazını çıkararak uyandırmayı deneyebilirsiniz. Bezini değiştirmek veya başını, sırtını, kollarını veya ayaklarını ovmak da aynı işe yarar. Ayrıca emzirme sırasında göğsünüzü hafifçe sıkıştırarak veya masaj yaparak bebeğinizin daha fazla süt almasına yardımcı olabilirsiniz. Bebeklerin çoğu, yüzlerini ve ellerini gevşeterek ve göğsünüze karşı tuttuğunuzda ilgi göstermeyerek bitirdiklerinin sinyalini verir.
Süt hacminizin nispeten düşük olduğu ilk birkaç günde, her emzirmede iki memeyi de verebilirsiniz. Emzirirken, diğer memeye geçmeden önce bebeğinizin ilk memeyi boşalttığından emin olun. Her zaman ikinci tarafı emmek zorunda değildir. Her seferinde farklı memeden başlamalısınız.
İlk başta, bebekler beslenme düzenlerinde gündüz ve geceyi ayırt etmezler. Birkaç hafta sonra, genellikle gecenin bazı bölümlerinde üç veya dört saat uyudukları bir düzen yerleşir. Ortalama dört aylık bir bebek geceleri altı ila sekiz saat ara ile emer. Ancak her bebeğin farklı uyku düzeni vardır.
Süt üretimini korumak. Emzirme boyunca ürettiğiniz süt miktarı, göğüslerinizin ne sıklıkta ve ne kadar boşaldığına bağlıdır. Bu, bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak için vücudunuzun uyum sağladığı doğal bir arz talep sistemidir. Bu nedenle, aşağıdakileri yaparak süt üretiminizi korumalısınız.
- Sık sık emzirin ve her emzirmede en azından bir memeyi boşaltmaya çalışın.
- Her emzirmede farklı meme ile başlayın.
- Bebeğinizden ayrılmanız gerekiyorsa, bebeğiniz her emdikten sonra pompa veya elle sağarak göğüslerinizi boşaltın.
- Kaçınılmaz olmadıkça bebeğinize mama vermeyin. Bebeğinizi mamayla beslemek daha iyi uyumasını sağlamaz ve sütünüzü azaltabilir.
Bebeğinizin yeterli beslendiğini gösteren belirtiler. Bebeğinizin yeterince süt aldığının en güvenilir işareti kilo almasıdır. Çocuk doktoru bebeğinizin kilosunu kontrol edecek ve yolunda olup olmadığını size bildirecektir. Bebekler genellikle doğumdan sonraki ilk hafta biraz kilo kaybeder, daha sonra iki haftalık olduklarında doğum kilolarına geri dönerler.
Bebeğinizin yeterince süt aldığını gösteren diğer işaretler:
- 24 saat içinde en az sekiz kez emiyor.
- Emme sonrası rahatlamış görünüyor.
- 4-5. güne kadar günde en az bir ve daha sonra günde altı ila sekiz bezi kirli oluyor.
- Emme sırasında yutkunma duyuyorsunuz
- Emzirme, meme başı ağrısı, tahriş veya ezilme olmadan ikiniz için de rahattır.
Bebeğinizin yeterince süt almadığından endişeleniyorsanız, süt üretiminizi artırabilirsiniz:
- 24 saat içinde en az 10 kez beslenmek.
- Emzirme sonrası süt sağmak, vücudunuza “daha fazla süt yap” sinyalini artırır.
Anne Sütünün Besin İçeriği
Anne sütü bebeğiniz için en iyi besin kaynağıdır. Çoğu bebek, en az dört ila altı aylık olana kadar ek su ve mamaya ihtiyaç duymaz. Mama veya başka yiyecekler vermek anne sütü üretiminizi azaltabilir. Bebeğin daha uzun uyumasını sağlamaz.
Yine de, bir vitamin veya mineral takviyesine ihtiyaç olabilir. Çocuk doktorunuz, bebeğinizin herhangi bir takviyeye ihtiyacı olup olmadığını size söyleyecektir, ancak aşağıda bazı ipuçları verilmiştir:
- D Vitamini. Çoğu bebek, sağlıklı kemikler için ekstra D vitaminine ihtiyaç duyar. D vitamini çok düşük olan bebekler, kemiklerin yumuşak ve kırılgan olmasına neden olan bir durum olan raşitizme yakalanabilir. Bebeğinizin yeterli D vitamini aldığından emin olmak için, doğumdan hemen sonra başlayarak her gün 400 uluslararası birim (10 mikrogram) D vitamini takviyesi vermelisiniz. Bebekler için sıvı D vitamini damlası eczaneden satın alınabilir. Bebeğinize D vitamini damlası vermek önerilen ve en yaygın yaklaşım olsa da alternatif her gün yüksek dozda D vitamini (yaklaşık 6000 uluslararası birim [150 mikrogram]) almanızdır.
D vitamini, güneş ışığına maruz kaldığında cilt tarafından da yapılabilir. İlk yıl bebeklerin, ten rengi koyu ise, zamanın çoğunu içeride geçiriyorsa veya güneş yanığından korunmak için giydiriliyor veya güneş kremi sürülüyorsa, güneşten yeterli D vitamini alamazlar. - B12 Vitamini. Vegan veya laktovejetaryen bir diyet uyguluyorsanız (yani et veya yumurta yemiyorsanız) ve B12 vitamini takviyesi almıyorsanız, bebeğinize B12 vitamini içeren bir multivitamin takviyesi vermelisiniz. Çoğu reçetesiz bebek vitamini damlasında yeterli B12 vitamini bulunur. Düşük B12 vitamini seviyeleri anemiye, gelişimsel gecikme ve ciddi nörolojik sorunlara yol açabilir.
- Demir. Anne sütü bebeğin yaşamının ilk birkaç ayı için yeterli miktarda demir sağlar. Dört aylıktan sonra ek demire ihtiyaç olabilir.
Prematüre veya karaciğer, böbrek veya sindirim sorunu olan bebeklerin başka takviyelere ihtiyacı olabilir. Bu bebeklerin anne sütüne ek olarak ekstra besinlere (kalori, protein, kalsiyum, fosfor ve vitaminler) ihtiyacı olabilir.
Sık Görülen Emzirme Sorunları
Ya meme başında ağrım olursa?
Emzirme sırasında meme başı ağrısının en sık nedeni bebeğinizin memeyi yanlış tutmasıdır. Her ağrı hissettiğinizde memeyi yeniden tutturmayı denemelisiniz.
Meme başı ağrısının başka nedeni olması nadirdir.
Bebeğime emzik vermeli miyim?
Emzirmenin ilk birkaç haftasında bebeğinize emzik vermemek en iyisidir. Emzik, sağlıklı emzirme kalıplarını bozabilir. Bebeğiniz rahat emdiğinde ve süt üretiminiz iyi olduğunda, bebeğinize uyuması için emzik verebilirsiniz. Bu genellikle doğumdan yaklaşık iki ila dört hafta sonra olur. Uyku için emzik kullanmak ani bebek ölümü sendromu (SIDS) riskini azaltabilir.
Emzirme döneminde diyetimi değiştirmem gerekir mi?
Anne sütü üretimi için diyetinizin mükemmel olması gerekmez. Sağlıklı beslenmeye çalışın ve yeterli besin ve kalori aldığınızdan emin olun.
İlaçlar ve emzirme hakkında ne bilmeliyim?
Çoğu ilaç emzirme döneminde alınabilir. Ancak yeni bir ilaç (reçeteli veya reçetesiz), şifalı bitki veya takviye almadan önce bir doktorunuza danışmalısınız.
Sütümü sağmam gerekecek mi?
Emziren çoğu anne zaman zaman sütünü sağar. Bebeğinizden ayrı kalacaksanız, süt üretiminizi sürdürmek veya işe ya da okula döndükten sonra emzirmeye devam edebilmek için sütünüzü sağmalısınız.
Emzirmenin ilk birkaç gününde, sağma yaparsanız çok az gelebilir veya hiç süt gelmeyebilir. Bununla birlikte, boşaltmak, vücudunuza daha fazla süt üretmesi için sinyal verdiğinden süt üretiminizi artırmaya yardımcı olur. Daha fazla süt üretmek için en güçlü sinyal, bebeğinizin göğsünüzü emmesi veya göğüslerinizi sağmanızdır.
Doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde, kolostrum almanın en etkili yolu elle sağmaktır. Süt sağmanın en etkili ikinci yolu pompa ile sağmaktır. İhtiyaçlarınıza uygun bir pompa seçmeli ve pompalamanın verimli ve rahat olması için iyi oturduğundan emin olmalısınız.
