Bu haftanın başından itibaren gebeliğiniz ultrason ile görülebilir. Ultrason ile görüntülenene kadar gebelik testi pozitif olduğunda biyokimyasal gebelik adı verilir. Ultrason ile görülen gebeliklere klinik gebelik denir.
Bu haftada;
Gebelik kesesi çapı: 7,4 mm.
29. Gün
Embriyonik diskin üst yüzünde uzunluğuna yerleşmiş primitif şerit ortaya çıkar (bu beynin ve omuriliğin öncüsüdür). Artık bebeğinizin bedeninde baş ile kuyruk kısımlarını ayırt etmek mümkündür.
3. haftanın başında ilk defa; âdetinizde gecikme olacak. Şüphelerinizi bir elma suyu veya greyfurt suyuyla kutlayabilirsiniz.
30. Gün
Yassı embriyonik diskte artık üç kat doku bulunmaktadır. Bebeğin tüm hücre ve organları bu üç doku katmanından oluşacaktır. Endoderm adı verilen alttaki hücre katmanı iç salgı bezleri, akciğerlerin iç dokusu, dil, bademcik, idrar yolu ve ilgili iç salgı bezleri, mesane ve sindirim sistemini oluşturur. Mezoderm adı verilen orta katman, kasları, kemikleri, lenfatik dokuyu, dalağı, kan hücrelerini, kalbi, akciğerleri, üreme ve boşaltım sistemlerini meydana getirir. Ektoderm adı verilen en üstteki katman, deriyi, tırnakları, saçı, gözün merceğini, iç ve dış kulağın iç yüzeyini, burun ve sinüsleri, dili, ağzı, anüsü, diş minesini, hipofiz bezini, süt bezlerini ve sinir sisteminin tüm unsurlarını oluşturur. Ayrıca orta katmandaki bazı hücreler gelişmekte olan organlara iç içe geçmiş yapıda bir destek vermek için diğer katmanlara geçecektir. Bir başka grup hücre de kan adaları adı verilen öbekleri oluşturur. Bunlar bebeğin ilk kan hücreleri ile damarlarını meydana getirir. Her bir hücredeki genetik plan, hücreye ne yapması gerektiğini söyler ve bebeğin vücudunda gelişmenin olacağı alana gitmesini emreder. Ancak çoğu gelişim süreci genetik ve (beslenme ve annenin alışkanlıkları gibi) çevresel unsurların bağlantılı etkileşimine bağlıdır. Bu gerçekten de harika bir süreçtir.
Bazı kadınlar hamileliğin ilk aylarında vitamin almaya başlar, ancak bulantı yüzünden düzensizlikler söz konusu olabilir. Uygun beslenme için vitaminlere güvenmemek önemlidir. Eğer sabah bulantıları bir ya da iki haftadan uzun bir süre yeme düzeninizi bozarsa, doktorunuza söyleyin. Sebzeleri pişirmek için haşlamak önerilmez çünkü çoğu besin öğesi suya geçer. Eğer buharda ya da mikrodalgada pişirilmiş sebzeler yerine haşlanmış olanları tercih ediyorsanız ancak dibini tutmasını engelleyecek kadar (yaklaşık 1/2 kâse) su kullanın ya da çorbaya sebze ekleyin.
31. Gün
Üst hücre katmanı ya da ektoderm sıkışarak notokord adı verilen oluğu oluşturur. Bunlar omurları yani omurilikteki kemikleri ve bu kemikler arasındaki doku disklerini oluşturur. Notokord’daki hücreler ektodermin içindeki hücrelerin ebatlarında büyük bir değişikliğe yol açan bir kimyasal salgılar. Bu üst katmandaki hücreler hızla büyür ve bebeğin başını oluşturacak olan sinir plakası adı verilen kalınlaşmış alanı oluştururlar. Bebeğiniz artık 0,4 mm’dir.
Artık eskisine göre daha yorgun olduğunuzu fark edebilirsiniz. Bedeninize kulak verin, şekerleme yapın, geç kalkın, erkenden yatağa girin.
Önümüzdeki otuz dokuz gün (17. gün ile 56. gün arası) bebeğinizin beyni ve omuriliğinin gelişimi için kritik bir döneme işaret eder. Bunlara “kritik dönemler” dememizin nedeni bebeğin organlarının ve sistemlerinin en hızlı geliştiği dönemler olmalarıdır. Sağlık konusunda bilinçli davranışlarınızla bu yoğun gelişim dönemlerini destekleyebilirsiniz.
Bebeğinizin gözleri aslında beyin dokusundan meydana gelir. Bu nedenle sağlıklı bir beyin parlak, ışıldayan gözlerle bağlantılıdır.
32. Gün
Kan adalarını meydana getiren hücreler, bebeğin ilk kan hücrelerinin ve damarlarının yanı sıra kalp tüpleri adı verilen kanalları da oluştururlar. Kalp tüpleri birbiriyle kaynaşır. Bu, haftanın sonundan itibaren bebeğinizin vücudunda kan hücreleri dolaşımını başlatacak olan kalbin ilkel bir şeklini oluşturan ilk adımdır.
Hamilelikle ortaya çıkan değişikliklerin çoğu normaldir; rahatsızlık edici olsalar bile paniğe kapılmaya gerek yoktur. Ne var ki, bazı semptomların ortaya çıkar çıkmaz doktora bildirilmesi gerekir. Doktor bunların önemli olup olmadığına karar verecektir. Vajinal kanamanız, menstrasyon dönemindekine benzer kramplarınız ya da karnınızın alt kısmında ağrı olursa, derhal ve mutlaka doktorunuzla temasa geçin.
Balıkyağı destekleri alınması hamilelik döneminde önerilmez. Balıkyağı destekleri gereğinden fazla A ve D vitamini sağlar. Hamilelik döneminde A vitamini genelde destek şeklinde verilmez. Balıklar, diyet konserve ton balığı, somon, morina ve yayınbalığı yenebilir. Bulunduğunuz yerin nehir, göl ve denizlerinde avlanan balıkları tercih edin.
33. Gün
Bebeğin başını oluşturacak doku katmanı artık tespit edilebilir. Embriyonun merkez kısmı çevre kısımlarından daha hızlı büyüdüğünden bebeğinizin merkezi sinir sistemini oluşturmak için notokordun çevresinde içeri doğru kıvrılmaya başlar. Bebek baştan kuyruğa, 1,0 ila 1,5 mm’dir. Bir keçeli kalemin ucuna sığacak kadar miniktir.
Hamileliğiniz devam ederken memelerde değişiklikler beklenebilir. Hamileliğin bu erken döneminde göğüslerinizde karıncalanma hissi ve ağrı olabilir.
34. Gün
Önümüzdeki otuz gün bebeğinizin kalbinin gelişimi açısından kritik bir dönemdir ve merkezi sinir sisteminin yoğun gelişimiyle üst üste biner. Sadece iki kalp tüpünden oluşmuş olan kalbin kendisi şimdi bebeğin kalp bölgesinde hızla çoğalmakta olan kan damarlarıyla birleşmek durumundadır. Dolaşım sistemi kendisini oluşturacak parçaları bir araya getirirken, omurilik sütununun her iki tarafında bulunan mezoderm, somit adı verilen hücre bloklarına bölünmeye başlar. Somitler bebeğin baş ve bedenindeki kemikleri ve kasları oluşturur. Bugün, ilk somit çifti ortaya çıkacaktır ve 30. güne kadar otuz sekiz somit çifti oluşacaktır. Vücudun başka bir yerinde, boynun altında soluk borusunun her iki tarafında yer alacak tiroid bezleri oluşmaya başlar. Bugün, bebeğinizin kaslarının, kemiklerinin, omuriliğinin ve kalbinin gelişimi açısından önemli bir gündür.
Kalsiyum, magnezyum ve potasyum bebeğin kalbini doğrudan etkileyen besin maddeleridir. Bu elementler sinir sinyali iletimi, kalp kası kasılmaları ve kasların gevşeyip kasılmaları için gereklidir. Bedendeki kalsiyum ve magnezyumun hemen tamamı fosfatla bir arada bulunur. Günde 1.000 mg kalsiyum, 2.000 mg potasyum, 350 mg magnezyum ve 700 mg fosfor almalısınız. 18 yaş altı hamile kadınların daha fazla minerale ihtiyacı olabilir.
Amniyotik kese şu ana kadar bir üzüm büyüklüğüne ulaşmıştır.
35. Gün
Primitif kalp tüpleri katlanır, yeniden şekillenir ve dört odacıklı kalbi oluşturmak üzere bölünür. Omurilik boyunca üç çift somit vardır. Bebeğin gözlerini oluşturacak doku ayrılmıştır. Göğüs ve karın boşlukları oluşmaktadır. Bebeğiniz artık 1,5-2,5 mm boyundadır ve yaklaşık bir susam tanesi büyüklüğündedir.
Gelişmekte olan bebeğinizde faaliyet göstermeye başlayacak ilk sistem kardiyovasküler sistemdir (kalp ve kan damarları). Bu minik kalbin fonksiyonu gelişmiş kalbinkiyle aynıdır: oksijeni ve bebeğinizin gelişmekte olan dokularını besleyecek olan besin maddelerinden yana zengin kan hücrelerini taşımak.
4. hafta itibariyle plasenta anne ile bebek arasında etkin bir şekilde besin, oksijen ve atık alışverişi gerçekleştirir. Plasenta ayrıca vücudunuzu da süt üretimine hazırlayacaktır.
Hamilelik döneminde iyi beslenme ne kadar önemli olsa da genellikle ikinci hamileliğinizde doğru beslenmeme olasılığı daha yüksektir. Bu sefer biraz daha fazla telaş vardır. Alışveriş edip yiyecek hazırlamak için fazla zamanınız olmadığı için daha çok fast food ya da hazır yemek yediğinizi fark edebilirsiniz. Ayrıca sadece bazı şeyleri yemekten hoşlanan biri olabilirsiniz ve bu da çeşitliliği daha zor ve öğünleri de daha sinir bozucu hale getirir.
