Ultrason ile fetusun büyüme geriliği, nöral tüp defekti (spina bifida), hidrosefali, kalp anomalileri gibi yapısal anomalileri gözlenebilir. Ancak bebeğin zeka geriliği, sara gibi fonksiyonel bozuklukları gözlenemez. Çünkü ultrason cihazı görünümü gösterir. Fonksiyonu değil.
Fetusun organlarını gözlemlemek için yapılan ultrasona yapısal fetal ultrason adı verilir. Gebeliğin ortalarında, 18-22 hafta arasında yapıldığında en iyi sonucu verir.
Ultrason çok mükemmel bir tarama testidir ve tüm gebelere uygulanmalıdır. Özellikle genetik veya yapısal anormallik riski yüksek olan gebelerde ultrason daha değerli bir tarama aracı haline gelir. Bunlar arasında daha önceki çocuğunda veya ebeveynden biri veya yakınlarında bu tip bir sorun yaşanan gebelikler sayılabilir.
18-22. gebelik haftaları arasında bebek ile ilgili anormalliklerin tanısı için ultrason yapılır. Bu ultrason, gebeliğin en önemli muayenelerinden biridir. Bu haftada bebek, anatomisini incelemek için yeterince büyüktür. Bu haftada çoğul gebelikler ve onların büyüklükleri net olarak saptanabilir. Plasental pozisyon hakkında kesin karar verilir.
Bebek ile ilgili anormallik olasılığı varlığında anormalliğin olduğu organa yönelik daha ayrıntılı araştırma yapılmalıdır. Tercihan gebeliğin 18-22. haftaları arasında yapılan ve ana amacı bebekte normal dışı bir gelişim ve görünüm olup olmadığını belirlemek olan ultrasonografik bir işlemdir.
2. Trimester ayrıntılı fetal anomali taraması karından yüksek çözünülürlükle çalışan gelişkin bir ultrasonografi sistemi kullanılarak yapılır. Ortalama 20-30 dakika sürer. İdeal olarak bu konuda eğitimli perinatoloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. İşlem sonucunda bebekteki tüm ölçüm sonuçlarını ve yorumlanan tüm görüntüleri içeren bir rapor verilir. Rapor bebeğin gelişimi, normal ve anormal bulguları ve bunlara ilişkin önerileri içerir. 2. Düzey detaylı ultrasonografi bebeğinize ilişkin belki de hayatında bir daha hiç bakılmayacak çok önemli ayrıntıları içeren ciddi bir tıbbi görüntüleme işlemidir. Bu nedenle mümkün ise tüm işlemin CD/DVD kaydının tıbbi bir döküman olarak saklanmak üzere istenmesi önerilir.
Bebek ile ilgili ultrason ile görüntüleyebildiğimiz hastalıklara konjenital anomaliler denir ve konjenital anomalilerin çoğunun tedavisi yoktur. Ancak doğum öncesi konjenital anomalilere tanı konması bazı yararlar sağlayabilir:
- Anne adayının bebeğinde bir hastalığı doğduğu anda öğrenmesi son derece zedeleyicidir. Bu açıdan önceden bu tür durumların bilinmesi daha iyidir.
- Bazı durumlarda yeni doğan bebeğin hastalığının bilinmesi gecikilmeden tedavi yapılabilmesini sağlar.
- Nadir konjenital anomaliler için anne karnında bazı girişimler denenebilir.
- Bazı hastalıklar özellikle de yaşamla bağdaşmıyorsa gebeliğe son verilebilir.
İkinci düzey ayrıntılı ultrasonografi şu bileşenlerden oluşur:
- Genel: Bebeğin sayısı, konumu, kalp atımı, hareketleri, plasenta yerleşimi ve gebelik kesesindeki su miktarı belirlenir.
- Fetal biometri: Baş çevresi, baş çapı, karın çevresi, kol boyu, uyluk kemiği boyu ölçülür. Bu ölçümlerden yararlanarak tahmini bebek ağırlığı belirlenir.
- Fetal nörosonografi: Aşağıdaki oluşumlar gözden geçirilir:
- Kafatası kemikleri ve kaynama hatları (suturalar)
- Subaraknoid mesafe
- Beyin
- Parenkimal integrite
- Yüzeyel girintiler
- Sylvian fissür
- Parietooksipital fissür
- Orta beyin
- Cavum septum pellucidi
- Corpus callosum
- Lateral ventrikül ön boynuzları
- Talamus
- 3. Ventrikül
- Arka beyin
- Lateral ventrikül arka boynuzları
- Beyincik
- Tonsiller
- Vermis
- Cisterna manga
- Rombensefalik septumlar
- 4. Ventrikül
- Tentoryum serebelli
- Pons
- Fetal kalp taraması: Aşağıdaki oluşumlar gözden geçirilir:
- Karındaki iç organların yerleşimi
- Kalbin konumu, cesameti, ekseni, simetrisi, ritmi
- Kulakçıklar ve karıncıklar
- Kalbi ikiye ayıran duvar ve kalp kapakları
- Büyük atardamarlar ve dalları
- Büyük toplardamarlar
- Yüz
- Gözler
- Lensler
- Ağız ve dudaklar
- Dil
- Küçük dil ve yumuşak damak
- Üst çene ve sert damak
- Alt çene
- Kulaklar
- Gözler
- Boyun
- Gırtlak
- Yutak
- Tiroid
- Nefes borusu, yemek borusu
- Göğüs kafesi
- Akciğerler
- Timus bezi
- Omurga ve Kaburgalar
- Yemek borusu
- Nefes borusu
- Diyafragma
- Karın
- Karın ön duvarı
- Karın içi zarı
- Karaciğer
- Safra kesesi
- Mide
- İnce ve kalın barsaklar
- Ana atardamar (Aorta) ve dalları
- Ana toplardamar(İnferior vena cava)
- Göbek toplardamarı (umbilikal ven) ve dalları
- Böbreküstü bezleri
- Böbrekler
- İdrar yolları
- İdrar torbası
- Cinsel organ
- İskelet sistemi
- Kollar ve bacaklar
- El ve ayak parmakları
- Köprücük ve kürek kemikleri
- Omurga
- Plasenta ve kordon
- Plasenta:
- Yerleşim
- Cesamet
- Görünüm
- Rahim kası ve çevre organlara tahribat (invazyon)
- Kordon:
- Göbekte fıtıklaşma
- Atardamar sayısı
- Kıvrımlaşma (coiling) düzeyi
- Plasental yapışma yeri
- Plasenta:
- Genetik sonogram: Bebekte Down sendromu olma ihtimalini arttıran belirteçler gözden geçirilir:
- Ense plisi kalınlığı
- Burun kemiği uzunluğu
- Yüz açısı
- Burunönü (prenazal) ödem
- Fetal profil çizgisi
- Yan ventrikül arka boynuz kalınlığı
- Kol ve uyluk kemik boyları
- Serçe parmak kemikleri
- Kalp (Delik/ kireçlenme/Sıvı toplanması/Kapak kaçağı)
- Sağ kol atardamarının çıkış yeri
- Mide (Çifte kabarcık, mide yokluğu)
- Barsaklardaki parlaklık seviyesi (hiperekojenite)
- Böbrek içerisinde idrar birikimi seviyesi
- Böbrek dokusu parlaklığı
- Leğen kemikleri açısı
- Kaburgaların sayı ve simetrisi
- Ayak başparmağı açıklığı
- Rahim ağzı: Erken doğum olasılığını öngörebilmek için standart bir yaklaşım ile ölçülür.
- Uzunluk
- Rahim iç ağzı açıklığı
- Doppler ultrasonografi: Bebeğin dolaşımındaki direnci, kanın akım hızı belirlenerek bebekte kansızlıktan, gelişim kısıtlılığın kadar birçok problemin tanı ve tedavisi sağlanır
- Ortabeyin atardamarı
- Göbek kordonu atardamarı
- Ductus venosus
- Annenin rahimi besleyen atardamarları
- https://izmirkarsiyakakadindogummerkezi.com/18-22-hafta-ultrason-muayenesi-fetal-muayene/
