11. Hafta

Artık bebeğiniz de bir bireydir. Ona saygılı davranın.

Bu haftada;

Baş-popo mesafesi: 41,5 mm.

Yükleyen hakankilavuz. – Güncel bilim ve teknoloji videoları.

71. Gün

Gelecek üç hafta içinde bebeğinizin böbreklerinde üretilen idrar amniyotik sıvı içine boşaltılır. İdrar sterildir ve sıvının düzenli değişimi sırasında atılır. Hamileliğin ilerleyen safhalarında her gün yaklaşık yarım litre idrar eklenir!
Muhtemelen şimdiye kadar bir ila iki kilo aldınız. Eğer hamileliğiniz başladığında düşük kilodaysanız, diğer kadınlara göre biraz daha fazla kilo alacaksınız; aşırı kilolu kadınlar biraz daha az alır. Kadınlar ikinci veya daha sonraki bebeklerinde daha fazla kilo almaya eğilimli olur ve bu kilolar farklı bölgelerine yerleşir.

Hamilelik sırasında sağlıklı kilo almaya yönelik bir beslenme rejimi günlük gıda alımını 300 kalori, protein alımını yaklaşık yüzde 20, kalsiyum alımını yüzde 50 artırır; folik asit ve demir alımı da iki katına çıkarılır. Hamilelik sırasında alınan kilonun hemen tümü yağsız dokudadır. Plasenta, rahim, kan, süt bezleri ve tabii ki bebek. Fazladan kilo rahatsızlığınızı, cilt çatlakları oluşma olasılığını artıracak ve bebek doğduktan sonra kilo vermeyi zorlaştıracaktır. Araştırmalar, beslenmelerinde yağı, kabuklu yemişlerden özellikle de badem, yer fıstığı ve zeytinyağından alan hamile kadınların düşük yağlı beslenen hamile kadınlara göre çocuk doğurduktan sonra daha fazla kilo verdiklerini ve daha uzun süre verdikleri kiloyu koruduklarını gösteriyor. Yağsız bir tabak dondurmada karbonhidrat ve şekerden gelen 300-400 kalori bulunduğunu unutmayın. Ani ve aşırı kilo alımı doktora bildirilmelidir, çünkü sıvı toplamasına ya da kan basıncınızdaki değişikliklere bağlı olabilir.

72. Gün

Önümüzdeki üç gün içinde bebeğinizin el tırnakları tırnak etlerinin içinden büyümeye başlayacak. Bebeğinizin derisi tümüyle hassastır. Her tip temas bebeğin hareket etmesine neden olur.

Sülfür bedendeki protein yapılarını stabilize etmeye yardım eder. Bedeninizdeki en sert yapıdaki proteinin bir bölümü ile yüksek oranda sülfür cildinizde, saçınız ve tırnaklarınızda bulunur. Halihazırda sülfüre ilişkin önerilen günlük bir doz bulunmuyor. Ancak kuru kayısı, kuru erik, brokoli, lahana, karnabahar, brüksel lahanası, hardal, çin lahanası, şalgam ve su teresi gibi sülfür içeren sebzeler yiyerek sülfür alımınızı artırabilirsiniz. Genellikle sülfür eksikliği diye bir şey bilinmiyor.

73. Gün

Bebeğinizin beyni artık doğduğu zaman sahip olacağı yapıdadır. Ancak henüz küçük boyuttadır. 16. haftaya kadar bebeğin koku almasına olanak veren mekanizma koku sistemi gelişecektir. Tiroit, pankreas ve safra kesesi gelişimlerini önümüzdeki üç gün içinde tamamlayacaktır.

Nadir istisnai durumlar dışında, sevgili bebeğinizin hareketlerini hâlâ hissetmezsiniz. Bebeğin yeni oluşan kasları zayıftır; bebeğiniz o kadar küçüktür ki rahim henüz çok az genişlemiştir ve hâlâ kalça kemiğinin içindedir.

Et, tavuk, balık, yumurta, peynir ve süt gibi hayvansal kaynaklı gıdalar mükemmel B vitamini kaynaklarıdır ve protein sağlarlar. Bakliyat (kuru baklagiller, bezelye ve mercimek), kabuklu yemişler ve tohumlar temel protein yapı taşlarını uygun denge içinde almak için tam tahıllarla birlikte yenmelidir. Hindi kıyması en yağsız kıymadır; en yağsız sığır kıyması sığır filetosundan elde edilir, bunu kol eti izler. İyi pişmemiş et ilişkili sağlık sorunlarından uzak durmak için etin iyi piştiğinden emin olun.

74. Gün

Yeni bir refleksi vardır: Artık bebeğinizin yüzüne dokunulduğunda ağzını açar. Buna emme refleksi denir ve bebeklerin besin kaynağını bulmasına yardım eder. Ses telleri haline gelecek membranlar ile kalıcı dişlerin diş tomurcukları bu hafta meydana çıkmaya başlar.

Zaman zaman başınızın ağrıdığını fark edebilirsiniz. Hamilelik sırasında baş ağrısı genelde hormonal değişikliklerden, ilave stresten ve sinüs tıkanıklığının artmasından kaynaklanır. Vajinal akıntılar da hormonal değişikliklerin sonucudur. Akıntılar hamilelik sırasında beyaz ve bazen de yoğun olur. Herhangi bir değişiklik olursa, derhal doktorunuza bildirin. Doktorunuzun onayı olmadan hiçbir ilaç almayın.

Eskiden Meksika’nın Yukatan Yarımadasındaki kadınlar evlilik hamaklarında doğururlardı. Bu, bölgedeki çiftlerin geleneksel yataklarıdır. Ebe hamağın önünde alçak bir tabureye otururdu.

75. Gün

Bebeğinizin tiroidi, pankreası ve safra kesesi artık gelişimlerini tamamladı. Önümüzdeki üç gün içinde damağın sert, kemikli kısmı tamamen oluşacak ve pankreas insülin salgılamaya başlayacak.

Zaman zaman çektiğiniz baş ağrılarına ek olarak baş dönmesi ve halsizlik fark edebilirsiniz. Eğer kendinizi sersemlemiş gibi hissederseniz uzanmaya çalışın ve bacaklarınızı yükseğe kaldırın. Düzeldiğinizi hissettiğinizde yavaşça kalkın. Baş dönmesi düzgün beslenmediğiniz anlamına da gelebilir. Özellikle de tüm gün küçük bir çocuğun peşinden ya da ev, iş ve toplantılar arasında koşuşturuyor ve öğün atlıyorsanız. Çantanızda, arabanızda ve masanızda besleyici atıştırmalıklar bulundurun. Eğer halsizseniz doktorunuza danışın. Nedenini iyice araştıracaktır.

Yeni Gine’de bazı kabilelerde hamileliğin ne kadar süreceği konusunda farklı görüşler vardır. Onlar çocuk ne zaman isterse, o zaman doğacağına inanırlar. Bu da bazen karışıklığa yol açar. Eğer erkek bir yıldır evinden uzaktaysa ve karısı o döndükten üç ay sonra doğurursa, onun sadakatinden şüphelenmeyebilir. Bebeğin babasının yüzünü görmek için acele ettiğine inanır!

76. Gün

Bebeğinizin barsakları artık karın bölgesindedir. Önümüzdeki iki gün içinde bebeğinizin sindirim sisteminin duvarlarındaki kaslar işlevsel hale gelir ve besinlerin sistemin bir bölümünden diğerine itilmesi için gerekli hareketlerin “pratiğini yapmaya” başlar. Barsağa ait bazı halkalar göbek kordonunda kalmış olabilir, fakat büyük kısmı karın bölgesinde yeniden konumlanmıştır.

Zaman zaman meydana gelen hafif baş ağrılarına rağmen bedeniniz hamileliğe daha çok alışmaya başladıkça duygusal olarak daha dengeli olursunuz. Öte yandan her kadın farklıdır ve daha önce kaç çocuğunuz olmuş olursa olsun, her hamilelik benzersizdir.

Hamile kadınların günde en az 30 mg demire ihtiyacı vardır. Bir kadının eser demir ihtiyacı hamilelik sırasında ek kan hacmini ve alyuvar üretimindeki artışı desteklemek için büyük ölçüde artar. Karaciğer, böbrek, sığır eti, yumurta, tam undan ekmek, kuru erik, kuru üzüm ve yeşil sebzeler iyi birer demir kaynağıdır. Ayrıca hamilelik sırasında demir takviyesi de önerilir.

Yunan hekimi Hipokrat gelişmekte olan bebeğin cinsiyetini ortaya koyacağına inandığı bir test icat etmişti: Eğer kadının sağ memesi daha sıkı ya da sağ gözü daha parlaksa, bebeği erkek olacaktı; eğer sol memesi daha sıkı ya da sol gözü daha parlaksa kız. Bir başka eski inanışa göre, erkek bebekler rahim içinde kızlara göre daha yukarıda dururlar; bu inanış 20. yüzyıla kadar gelmiştir.

77. Gün

Bebeğin damağının sert ve kemikli kısmı tamamen oluştu. Bu kemikli damak ağızla burnu ayırır ve bebeğin aynı zamanda hem yiyip hem de nefes almasına olanak verir. Sindirim sistemi duvarlarındaki kaslar işlevsel olmuştur ve besinleri sindirirken yapacakları kasılmaların pratiğini yapmaya başlarlar. Bebeğinizin büyüme hızı bir şekilde yavaşlamıştır. Son hafta boyunca ağırlığı iki katına çıkarak neredeyse 13 gram olmuştur; boyu 50-61 mm’ye çıkmıştır. Bugün hamileliğinizin 11. haftasının sonu.

Kadınlar sabah bulantılarını ihmal etmeye çok eğilimlidir ancak er ya da geç bir doktordan tavsiye almak bu belirtilerin şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.

Serviks Latince “boyun” anlamına gelir.

Şeker ya da koruyucu içermeyen saf elma suyu hamilelik sırasında içmek için mükemmel bir içecektir. Bir bardak şekersiz elma suyu iyi bir demir, potasyum ve magnezyum kaynağıdır.