Yumurtlama ne zaman gerçekleşir? Doğru cevap, adet kanamasından 14 gün önce. Eğer adet döngünüz 28 gün ise adet kanamasının 14. gününde yumurtlama olacaktır. Ama eğer adet döngünüz 32 gün ise yumurtlama 18. günde gerçekleşecektir. Bunu hesaplarken sayımın adet kanamasının ilk gününden başladığını sakın unutmayın. Hesapladığınız yumurtlama günü civarında sıkça cinsel ilişkide bulunmalısınız. İlişki, yumurtlama gününden birkaç gün önce başlayıp birkaç gün sonra bitmelidir. Peki ne sıklıkla? Gün aşırı ilişki yeterlidir. Her gün cinsel ilişki olması, sperm sayısında azalmaya neden olabilir. Sayının azalması da gebelik şansını azaltabilir. Ancak sperm kalitesi normal olan bir kişide sperm sayısı azalması gebelik şansını çok etkilemez.
Bazal Vücut Sıcaklığı Çizelgesi
Günlük olarak bazal vücut sıcaklığı ölçümü yapılıp grafik çıkarılarak yumurtlamanın günü yaklaşık olarak saptanabilir. Yumurtlama zamanında vücut sıcaklığında küçük bir artış olur. Bazal vücut sıcaklığı çizelgesi ile yumurtlamanın olup olmadığı saptansa da yumurtlama zamanı çok net belirlenemez. Her ne kadar cinsel ilişki zamanlaması hakkında net fikir vermese de yumurtlamanın saptanması için evde uygulanabilen ve masrafsız bir yöntemdir.
Her sabah uyandığınızda, yataktan kalkmadan ve hiç bir şey yiyip içmeden ağız içinden vücut sıcaklığınıza bakın. Hipofiz bezinden salgılanan LH’ın ani artışı yumurtlama olmasını tetikler. LH artış anı, vücut sıcaklığının düşük seyrinin son günleridir. LH artışından 2 gün sonra vücut sıcaklığı artar. Bu artışın çok fazla olduğunu zannetmeyin. 0,5-1 derece arasında bir artış olur ve adet kanamasına kadar yüksek kalır. Bu kadar az artış kolaylıkla farkedilemez. Bu nedenle rakamları yazmak yerine milimetrik kağıda işaretlemek gerekir.
Unutmamalısınız ki vücut sıcaklığı artması, progesteron hormonunun arttığının göstergesidir. Kimi zaman yumurtlama olmadan da progesteron yükselebilir. Bu nedenle vücut sıcaklığında artış muhakkak yumurtlama olduğunun göstergesi değildir. Diğer yandan yumurtlama öncesinde değil sonrasında vücut sıcaklığı yükselir. Bu nedenle vücut sıcaklığı yükselmesi saptandığında zaten yumurtlama olmuştur. Ancak bu yöntemle yumurtlamanın kaçıncı günde olduğu saptanıp gelecek ayki yumurtlama günü de tahmin edilmiş olur.
LH Düzeyi Artışını Gösteren İdrar Kitleri (Ev Yumurtlama Kitleri)
Evde uygulanmak için eczanelerden alınabilen ev yumurtlama kitleri, idrardaki LH artışını gösterebilir. LH idrar ile atılan bir hormon olduğundan idrarda artan LH düzeyi saptandıktan 12-24 saat sonra yumurtlama gerçekleşecektir. Adetleri düzenli olan bir kadında beklenen adet tarihinden 14 gün önce yumurtlama olacağı düşünülerek 1-2 gün önce idrar testi uygulanır. Ancak adet düzensizliği olan bir kadında beklenen yumurtlamanın olabileceği en erken ve en geç günler arasında test yapılmalıdır. LH testine, beklenen yumurtlama gününden 2 gün önce başlanır. LH piki olana veya adetin 20. gününe kadar test uygulanır.
Test 5 gün olduğunda yumurtlamayı yakalama şansı %80, 10 gün yapıldığında %95’tir. LH piki saptandıktan sonra testi yapmaya devam edilmesi gerekli değildir.
Nadiren LH piki olduğu halde yumurtlama gerçekleşmeyebilir. Eğer 2 veya daha fazla siklusta yumurtlama saptanamamış ise bu konuda tedavi olma gereksinimi olduğundan bahsedilmelidir.
LH kitleri, bazal vücut sıcaklığına göre daha üstündür. Yumurtlama olmadan 1-2 gün önce LH yükselişi saptanır. Böylece söz konusu adet döngüsünde de ilişki zamanına karar verilebilir. Diğer yandan idrar LH kitleri, ultrasonla yumurtlama takibinden daha pahalıdır.
Östrojen Düzeyi Artışını Gösteren Tükrük Kitleri
Yumurtlama öncesinde östrojen düzeyinde bir artış olur. Tükrük lam üzerinde kururken östrojen yüksek olan kişilerde kristalize olur. Bu kristalleşme, tükrüğün özel bir mikroskop ile gözlenmesi ile farkedilebilir.
Özellikle yumurtlama için ilaç kullananlarda östradiol bakan kitler yanıltıcı olabilir. Üstelik tükrük kitleri de idrar kitleri kadar pahalıdır.
