Rahim ağzı kanseri teşhisi konulduktan sonraki adım evreyi belirlemektir. Evreleme, bir kanserin yayılmasını tanımlamak için kullanılır.
Cerrahi veya klinik evreleme, kanserin tedavi şekli ve gidişatını belirler. Serviks kanserinin evrelemesi klinik olarak yapılır.
Rahim ağzı kanseri, fizik muayene ve görüntüleme tetkiklerinin sonuçlarına göre evrelenir. Evreleme süreci, serviks, vajina, uterus ve yumurtalıkların tam bir muayenesi ile başlar. Genellikle rektal muayene de yapılır. Kanserin bu bölgelere yayılıp yayılmadığını görmek için mesanenizin (sistoskopi) veya rektumunuzun (anoskopi) içine bakmak için başka prosedürler de yapılabilir. Kanserin pelvis dışına veya diğer organlara yayılıp yayılmadığını tespit etmek için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) yaptırmanız gerekebilir.
Rahim ağzı kanserinin evresi şunlara göre belirlenir:
- Kanserin boyutu
- Kanserin rahim ağzını çevreleyen dokuyu ne kadar derinden istila ettiği
- Vajina, pelvis, mesane, rektum veya lokal lenf düğümlerinde kanser varlığı
- Uzak organlara yayılmış kanser varlığı (örn. karaciğer, akciğerler veya kemik)
Yeşil noktalar, vücutta bulunan lenf düğümlerinin yerini gösterir.
Rahim ağzı kanserinin yayılıp yayılmadığını ve nereye yayıldığını görmek için ek tetkikler yapılabilir.
Serviks kanseri evrelemesi
Serviks kanseri için evreleme aşağıdaki gibidir:
- Evre 0: Anormal hücreler serviksin en iç tabakasında sınırlıdır, karsinoma insutu olarakta adlandırılmaktadır.
- Evre I: Kanser hala servikste sınırlı
- IA Sadece biyopsi ile görülebilen servikse sınırlı mikroskopik kanser
- IB Muayene esnasında çıplak gözle görülebilen kanser
- IB1 4 cm’den daha küçük kanser
- IB2 4 cm’den daha büyük kanser
- Evre II: Serviks dışına yayılarak serviksin yakınındaki yumuşak dokuya ya da vajina kubbesine yayılmış kanser.
- IIA Kanser serviksin dışına vajenin üst üçte iki bölümüne yayılmıştır ancak rahim çevresindeki dokulara yayılmamıştır.
- IIB Kanser serviksin dışına vajenin üst üçte iki bölümüne ve rahim çevresindeki dokulara yayılmıştır.
- Evre III: Kanser serviksin dışına yayılarak, pelvik yan duvarları tutmuş ya da, ayaklarda şişmeye neden olmuş yada idrar torbasına idrar akışını bloke etmiş ya da alt vajinajı tutmuş.
- IIIA Kanser vajenin alt bölümüne yayılmış ancak pelvik duvara yayılmamıştır.
- IIIB Kanser pelvik duvara yayılmış veya böbreklerin mesaneye bağlandığı tüpler olan üreterleri bloke etmiştir.
- Evre IV: Kanser serviks ya da yukarıda bahsi geçen herhangi bir bölgenin dışına yayılarak idrar torbası, rektum ya da karaciğer ve akciğer gibi uzak organ yayılımı yapmış
Rahim Ağzı Kanserinin Yayılması
- Doku Yoluyla: Kanser direkt olarak çevre dokulara yayılabilir.
- Lenfatikler Yoluyla: Tümör lenf damarlarına geçerek lenfatik sisteme yayılabilir.
- Kan Yoluyla: Kanser vücuttaki küçük damarlara geçerek kan yoluyla vücudun başka bölgelerine yayılabilir.
Rekürren Serviks Kanseri
Kanserin tedavi edildikten sonra serviks ya da vücudun başka bir yerinde yeniden ortaya çıkmasıdır.
Bu sayfa düzenlenirken UpToDate Patient Education sayfalarından yararlanılmıştır.
