Meme rekonstrüksiyonu nedir?
Meme kanseri ya da başka bir hastalık nedeniyle memenin alınması sonrasında memenin yeniden yapılandırıldığı rekonstrüksiyon (onarım) ameliyatıdır. Rekonstrüksiyon, implant adı verilen yapay malzemeler kullanılarak veya vücudunuzun diğer bölümlerinden alınan flep olarak adlandırılan dokular kullanılarak yapılabilir.
Memeyi çıkarmak için yapılan ameliyata mastektomi denir. Mastektomi yaptırmayı planlıyorsanız, ameliyattan önce rekonstrüksiyon hakkında düşünmelisiniz. İstediğiniz rekonstrüksiyon tipine göre mastektominizin şekli değişebilir.
Mastektomi sonrası meme rekonstrüksiyonuna ihtiyacım var mı?
Rekonstrüksiyon kararı tamamen size kalmıştır. Mastektomiden sonra rekonstrüksiyon yaptırmanız kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Önemli olan, sizin ne yapmak istediğinize karar vermenizdir.
Bazı durumlarda her iki memenin de alınması gerekir. Buna çift mastektomi denir. Her iki memede de kanser varsa veya yüksek risk altındaysanız meme kanserini önlemek için yapılır. Çift mastektomi olduysanız, her iki memeye de rekonstrüksiyon (onarım) işlemi uygulanabilir. Bazıları memeleri olmadan daha rahat hissedip rekonstrüksiyon yaptırmamayı tercih eder.
Ya rekonstrüksiyon yaptırmamaya karar verirsem?
Rekonstrüksiyon yaptırmamaya karar verirseniz, mastektomi sutyeni adı verilen özel bir sutyen kullanılması önerilir. Memenizin çıkarıldığı tarafta veya her iki meme çıkarılmışsa her iki tarafında yumuşak plastik meme için cebi vardır. Bir memenizi aldırmış olsanız bile daha iyi görünmenize ve giysilerinizin daha iyi oturmasına yardımcı olur.
Meme rekonstrüksiyonunu ne zaman yaptırabilirim?
Meme rekonstrüksiyonu mastektomi sırasında veya sonrasında yapılabilir. Rekonstrüksiyon zamanı kanser evrenize ve yapılan diğer tedavilere bağlıdır. Yapılandırma işlemini kişisel olarak ertelemek istiyorsanız doktorunuza bildirmelisiniz.
Erken evre kanser veya kanseri önlemek için mastektomi geçirenlerde, mastektomi ile aynı anda rekonstrüksiyon ameliyatı da yapılabilir. Buna anında yeniden yapılandırma denir.
İleri evre veya büyük kanseri olanlarda genellikle mastektomiden sonra radyoterapi gerekir. Radyasyon, kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini durduran bir tedavidir. Rekonstrüksiyon, radyasyon tedavisi bitene kadar ertelenir. Buna gecikmeli yeniden yapılandırma denir. Radyasyon yeniden yapılandırılmış memeye zarar verebileceğinden beklemek gerekir. Rekonstrüksiyon işleminde kullanılan implantlar da ışının doğru bölgelere ulaşmasını engelleyebilir.
Memeyi yeniden yapılandırma yolları nelerdir?
İki ana yol implant veya fleptir. Birkaç çeşit flap vardır. Sizin için en iyi yeniden yapılandırma şu koşullara bağlıdır.
- Göğüslerinizin ne kadar büyük olduğu
- Aşırı kilolu olmanız, kilonuzun sağlığınızı etkileyip etkilemediği. Ne kadar çok vücutt yağınızın olduğu ve hangi bölgede toplandığına göre seçenekleriniz değişecektir.
- Başka sağlık sorunlarınız olup olmadığı. Şeker hastalığı, kalp veya akciğer hastalığı veya başka sorunları olan kişiler için bazı rekonstrüksiyon türleri önerilmez.
- Daha önce ameliyat geçirmiş olmanız. Ameliyatlardan kaynaklanan yara izleri, donör dokunun nereden alınabileceği gibi seçeneklerinizi etkileyebilir.
- Radyoterapi planlanıp planlanmadığı. Bazı meme rekonstrüksiyon türlerinde radyyoterapi ile ilgili problemler yaşanabilir.
- Kişisel tercihleriniz. Bazıları kısa süreli ameliyat ve hızlı iyileşme süreci tercih ettikleri için implant kullanımını, bazıları ise vücudunda yapay malzeme olmasını istemedikleri için ve flapleri tercih ederler.
İmplantla rekonstrüksiyon nasıl yapılır?
Meme implantı, tuzlu su veya meme kıvamında bir madde ile dolu meme şeklinde torbadır. Göğüsteki bir kas tabakasının altına yerleştirilebilir.
İmplant yaptırmak genellikle 2 adımı içerir. Öncelikle deriyi genişletmek için bir cihaz yerleştirilir. Genişletme cihazına implatı da desteklemesi için ek bir malzeme eklenir. Genişletme cihazı, göğüsteki cildi ve kasları gerer. Deri ve kas, implantın boyutuna uygun genişleyebilmesi için genişletme cihazına su eklenerek bölgenin genişlemesi sağlanır. Bu işlemlerden sonra genişletme cihazı çıkarılıp implantı yerleştirmek için bir işlem uygulanır. İmplantlar, sarkmayan küçük göğüsleri olan insanlar için en iyisidir.
İmplant kullanarak rekonstrüksiyonda, kas tabakasının altına genişletici denilen bir balon yerleştirilir. Kas içine greft adı verilen bir yama dikilir. Greft, kasın gerilmesini önler. Zamanla, genişleticiye daha fazla sıvı eklenir. Bu yolla kas ve cilt genleştirilir. Diğer meme ile aynı boyutta bir implant yerleştirilebilir. Greft zamanla emilir.
Flep ile rekonstrüksiyon nasıl yapılır?
Flep rekonstrüksiyonunda, yeni bir meme oluşturmak için vücudun başka bir bölümünden alınan doku kullanılır. Bu doku, kendi kan kaynağını korunup döndürülerek veya kesilip yeni bir kan kaynağına tekrar bağlanarak yer değiştirilir. İşlemin ne kadar karmaşık olduğu ve içerdiği riskler, kullanılan doku tipine bağlıdır.
Seçilebilecek flep çeşitleri aşağıda sıralanmıştır:
- Perforatör flepler. Perforatör flep, meme rekonstrüksiyonu için kullanılan en yaygın flep tipidir. Genellikle göbekten alınır. DIEP flap olarak adlandırılır. Flep, deri ve yağdan oluşur, ancak kas içermez. Ameliyattan sonra göbek, karın germe operasyonunda olduğu gibi daha düz görünür. Çıkarılan kas olmadığı için bu tür flep sonrası göbek zayıflamaz.
Yeterli göbek yağı olmayan kişiler için başka perforatör flep seçenekleri olabilir.
DIEP flebi ile rekonstrüksiyonunda karından alınan bir doku flebi göğüse yapıştırılır. Bu ameliyat TRAM flep ameliyatından farklıdır çünkü flep kastan değil deri ve yağdan oluşur. DIEP, derin alt epigastrik perforatör anlamına gelir.
- TRAM flepleri. TRAM flebi de karından alınır, ancak deri, yağ ve kastan oluşur. Kas alındığı için ameliyattan sonra göbek zayıflar. Ayrıca, özellikle her iki meme için uygulanmayacaksa, kasın alındığı yerin karşısında belirgin bir şişkinlik olabilir.
Pediküllü TRAM flebi ile rekonstrüksiyonda karınlarından bir doku flebi kesilir. Flep deri, yağ ve bir kastan oluşur. Flep kası karından alınır ancak tamamen ayrılmaz. Göğsün üst kısmına, bağlı olan kas yerleştirilir. Göbek ile göğüs arasında bir tünel oluşturulur ve kas bu tünelden yukarı çekilir. Sonra flep göğse yapıştırılır ve yeni meme oluşturulur. Flepte kan dolaşımı bulunur. Tamamen ayrılmamıştır. Daha sonra meme ucu da yeniden yapılandırır. TRAM, enine rektus abdominus miyokütanöz anlamına gelir.
- LD flebi. Arkadan bir latissimus dorsi (LD) flebi alınır. Deri, yağ ve kastan oluşur. Bu tür flep yapılanların sırtlarında sutyen çizgisinin hemen altında bir yara izi vardır. Sırtlarında yeni bir meme yapmak için yeterli yağ olmadığında implant da yapılır. Bir LD flebi, başka seçenek olmadığında veya geçmiş bir rekonstrüksiyon işe yaramadığında kullanılır.
Lat flep ile rekonstrüksiyonda kas ve deri flepleri sırttan alınır. Kullanılan, sırt kası latissimus dorsi kasıdır. Flep ayrıldıktan sonra, deri altından, koltuk altına ve göğse doğru yönlendirilir. Flep, yeni meme olacak şekilde göğse bağlanır. Kas tabakasının altına bir implant yerleştirilerek yeni meme diğeriyle eşleştirilir. Meme ucu da yeniden yapılandırılır.
Meme ucu yeniden yapılacak mı?
Meme ucu genellikle meme rekonstrüksiyonu yapıldıktan birkaç ay sonra yapılır. Yeni bir meme ucu yapmak için orada bulunan dokuya işlem yapılabileceği gibi vücudun başka bir bölümünden alınan doku da kullanılabilir. Yeni meme ucu ve meme ucunun etrafındaki koyu renkli alan (areola olarak adlandırılır), diğer meme ucunun rengine uyacak ve kabarık görünmesini sağlayacak şekilde yapılandırılabilir.
Yeni memem diğer mememle uyumlu olacak mı?
Mümkün olduğunca uyumlu olmasına çalışılacak. Ancak yeni meme hiçbir zaman eski memenize veya diğer memenize tam olarak benzemez. Ayrıca, yeni memede his normal olmaz. Aradaki fark rahatsız ederse, yeniden yapılandırılmış memede değişiklikler yapabilir veya benzer görünmeleri için diğer meme de ameliyat edilebilir.
Ne tür bir yeniden yapılandırma yapılacağını seçebilir miyim?
Herkes için belli rekonstrüksiyon türleri uygun olacaktır. Yine de tercihinizi doktorunuzla konuşabilirsiniz. Seçiminizin size uygun olup olmadığını size söyleyecektir.
Ameliyat sonrası ne gibi problemlere dikkat etmeliyim?
Çoğu insan meme rekonstrüksiyonu sonrası ciddi sorun yaşamaz. Ancak ameliyattan hemen sonra veya daha sonra ortaya çıkabilecek bazı sorunlar vardır:
- Enfeksiyon, ameliyat olduğunuz bölgeden kan/sıvı gelmesi veya geçmeyen ağrı tüm rekonstrüksiyon türlerinde görülebilir.
- İmplantınız varsa. En yaygın sorun kapsüler kontraktürdür. Bu, implant çevresindeki yara dokusunun sert ve gergin hale gelmesidir. Bu, memenin sert ve ağrılı hissetmenize ve şeklinin bozulmasına neden olabilir. Diğer olası problemler arasında implantın sönmesi, patlaması veya yerinden oynaması sayılabilir.
Çok nadir durumlarda, implantı olan kişiler yıllar sonra lenfoma olabilirler. Lenfoma, vücudun bağışıklık (enfeksiyonla mücadele) sisteminin bir parçası olan lenfatik sistemin kanseridir. İmplant yapılanların düzenli olarak kontrolden geçmesi önemlidir. Bu şekilde herhangi bir sorun saptanabilir ve tedavi edilebilir. - Flap rekonstrüksiyonu yapılmanlarda. Bazı durumlarda flep yeterli kan almaz. Bu, ameliyattan hemen sonra veya daha geç dönemde olabilir. Bu durumda, flepin bir kısmının veya tamamının çıkarılması gerekebilir. Bu durumda, rekonstrüksiyonun düzeltilmesi için yeniden ameliyat veya başka tip rekonstrüksiyon olmanız gerekecektir. Bazen, flep yapmak için doku çıkarılan yerde fıtık gelişebilir.
Bu sorunlardan herhangi biri varsa muayene olmalısınız. Bazı belirtilerin hızla tedavi edilmesi gerekebilir.
