Jinekolojide açık yapılan birçok operasyon laparoskopi ile yapılabilir hale gelmiştir. Laparoskopi günümüzde iyi ya da kötü huylu hastalıların tedavisinde kullanılabilir.
Laparoskopi nedir?
Jinekolojide geleneksel olarak açık yapılan birçok operasyon laparoskopi ile yapılabilir hale gelmiştir. İyi huylu ya da kötü huylu hastalıların tedavisinde kullanılabilir. Laparoskopi günümüzde minimal invaziv cerrahinin önemli bir parçasını oluşturur.
Laparoskopik Cerrahi Nasıl Yapılır?
Laparoskopik cerrahi laparoskop denen özel bir alet kullanılarak yapılan ameliyat şeklidir. Laparoskop uzun ince karın içine küçük bir kesi ile yerleştirilen alettir. Üzerinde bir kamera ve ışık bulunmaktadır ve cerraha karın içini ve cerrahi sahayı görme imkanı sağlar. Yardımcı aletler, benzer kesiler açılarak karın içine gönderilir ve açık cerrahide yapılan işlemler çeşitli aletler kullanılarak kapalı olarak yapılır.
Laparoskopik Cerrahinin Faydaları Nelerdir?
Laparoskopinin birçok faydası bulunmaktadır. Açık cerrahide görülen daha çok ağrı, daha büyük kesi, daha uzun hastanede kalış süresi gibi durumlar laparoskopik cerrahi sonrasında daha az görülür.
Laparoskopi ile ilişkili Riskler Nelerdir?
Laparoskopi ameliyatları açık cerrahiden daha uzun sürebilir çünkü açık cerrahiden farklı olarak ön hazırlık aşaması gereklidir. Anestezi süresinin daha uzun olması, anestezi ile ilişkili komplikasyonların bir miktar artmasına neden olabilir.
Laparoskopik cerrahinin açık cerrahiye göre;
Laparoskopi esnasında gelişebilecek problemler
- Kesi yerinden kanama
- Karın içinde kanama
- Enfeksiyon
- Karın içindeki organlarda hasar (mide, damarlar, idrar kesesi, idrar boruları,)
Laparoskopi ile Yapılabilecek Ameliyatlar Nelerdir?
İyi Huylu Nedenlerle Yapılan ameliyatlar
- Tanısal Laparoskopi (Kısırlık değerlendirilmesi, Karın içindeki organların değerlendirilmesi)
- Tüplerin Bağlanması
- Çikolata kistleri ve diğer yumurtalık kistleri
- Myomlar
- Dış Gebelik
- Pelvik taban disfonksiyonları (Sarkma, idrar kaçırma)
- Rahim, Yumurtalık ve Tüplerin alınması
Jinekolojik Kanserler
Jinekolojik kanserlerde de laparoskopi ile tedavi yapılabilmektedir.
- Rahim Kanseri Tedavisi (Rahim,yumurtalıklar, tüpler ve lenf bezlerinin çıkarılması, karın içinden biopsiler alınması)
- Rahim Ağzı Kanseri (Rahimim çevresindeki dokular ile birlikte geniş olarak çıkarılması ve lenf bezlerinin çıkarılması)
Hastanede Kalış Süresi Ne Kadar Olmalıdır?
Eğer tanısal laparoskopi ameliyatı olduysanız aynı gün çıkabilirsiniz. Anesteziden uyandıktan sonra ağrınızın olup olmadığı kontrol edilip, taburcu olup eve gitmenizde sakınca olmadığı kanaatine varılırsa güvenle eve gidebilirsiniz. Ağrınız genellikle 2 ya da 3 saat sonra geçer. Eve gittiğinizde evde yalnız kalmamalısınız yanınızda biri bulunmalıdır. Eğer işlem daha uzun süreli bir operasyon ise hastanede kalış süreniz uzayabilir.
Genel Anestezinin Etkileri
Birçok genel anestezik madde kısa süreli etkilidir. Ameliyattan bir gün sonra genel anestezi ile ilgili herhangi bir sorun yaşamazsınız. İlk 24 saat uyku hali hissedebilirsiniz. Bu durumda yanınızda bir yetişkin bulunmalı araç kullanmamalı ve önemli kararlar almamalısınız.
Yara Yeri
Ameliyat sonrasında karın bölgenizde 1 ile 4 arasında küçük kesi izleri göreceksiniz. Her kesi 0,5 cm ile 1 cm arasında değişir.
Dikişler
Kesi yerlerinde dikişler bulunacaktır. Bazı dikişler kendiliğinden erir. Bazılarının alınması gerekebilir. Alınması gereken dikişler 5-7 gün arasında alınabilir. Bu konu hakkında bilgilendirileceksiniz. Dikiş yerleri ilk gün bir bandaj ile kapatılır. 24 saat sonra bandajları açıp duş alabilirsiniz.
Vajinal kanama
İlk iki gün hafif vajinal kanamanız olabilir.
Ağrı ve Rahatsızlık
Ameliyattan sonra ilk birkaç gün alt karında bir miktar ağrı ve rahatsızlık hissi duyabilirsiniz. Ayrıca omuzlarınızda da ağrı duyabilirsiniz. Bu ağrı laparoskopi ameliyatının yaygın bir yan etkisidir. Hastaneden ayrılırken genellikle ağrı kesici reçete edilecektir.
Yeme İçme
Eğer kısa etkili genel anestezi verildiyse kendinize geldiğinizde size su ya da çay gibi sıvı içecekler verilebilir, eve gitmeden önce de hafif yiyecekler verilebilir.
Kan Pıhtısının Oluşması-Riski Nasıl Azaltabilirim?
Ameliyat sonrasında leğen kemiği içindeki ve bacaklardaki toplardamarlarda pıhtı oluşma riski az da olsa vardır. Bu pıhtılar yerinden hareket edip akciğerlere (pulmoner emboli) gidebilir ve hayati risk oluşturabilir.
Bu riski azaltmak için;
- Ameliyattan sonra mümkün olan en kısa zamanda hareket etmelisiniz
- Dinlenirken egzersiz yapmalısınız örneğin;
o Ayak eklemlerini aşağı yukarı oynatın
o Her yarım saatte bir ayaklarınızı dairesel olarak döndürün
Aynı zamanda pıhtı gelişmesi için risk faktörlerine sahip iseniz ilave önlemler alınabilir. Bunlar;
- Günlük Heparin enjeksiyonları. Bu ilaca eve gidince de devam etmeniz istenebilir.
- Kompresyon çorapları. Bu çorapları yatağınızdan kalkıncaya kadar kullanmanız istenecektir.
- Kompresyon yapabilen yatak başı cihazlar.
Ameliyattan Sonra Ne Zaman Doktorumu Aramalıyım?
- İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma: idrar yolu enfeksiyonu olabilir. Antibiyotik tedavisi gerekebilrir
- Kesi yerinde kızarıklık ve ağrı: yara yeri enfeksiyonu olabilir. Antibiyotik tedavisi gerekebilir
- Artan Karın Ağrısı: Aynı zamanda ateşiniz ve bulantınız ya da kusmanız var ise bağırsak ya da idrar kesesi ile ilgili problemler bulunabilir. Bu durumda mutlaka hastaneye gitmelisiniz.
- Ağrılı, sıcak, şişmiş bacak ya da bacaklarda ağırlık hissi: Bu durum bacak toplardamarlarında pıhtı nedeniyle oluşabilir. Aynı zamanda nefes darlığı ve göğüs ağrısı bulunabilir. Bu durumu acil bir durumudur ve hemen hekiminize ulaşıp hastaneye gitmelisiniz.
Normal Hayata Dönüş
Egzersiz
Ameliyattan sonraki ilk hafta günde 10-15 dakikalık yürüyüş yapabilirsiniz. İlk haftadan sonra aktivite seviyesini bir miktar artırabilirsiniz.
Araç Kullanma
İlk 24 saat araç kullanmamalısınız. Araç kullanmadan önce
- Ağrıkesicilerin neden olabileceği sakinleştirici etkiden çıkmış olmalısınız
- Araç içinde rahatça oturabiliyor olmalısınız
- Kemerinizi rahatça bağlayabilmelisiniz
- Omuzunuzda ağrı olmamalı
Seyahat
İlk bir haftada uzun süre hareketsiniz kalabileceğinizi uzun yolculuklardan kaçınmanız gerekir.
Cinsel İlişki
Kendinizi hazır hissettiğinizde cinsel ilişkide bulunabilirsiniz. Yapılan operasyona bağlı olarak doktorunuz belirli bir süre cinsel ilişkide bulunmamanızı önerebilir.
