Yeni doğum yapmış olanlar, kontrol edilemeyen yüksek tansiyon, bazı kalp ve damar hastalıkları, yüksek kalp hastalığı riski, toplardamarlarda pıhtı oluşması, uzun süreli şeker hastalığı, siroz, sarılık, karaciğer tümörü, meme kanseri, auralı migren gibi hastalıkları bulunan ve uzun süreli hareketsizliğe neden olacak büyük cerrahi işlem geçirecek olan kadınların doğum kontrol hapı alması uygun değildir. Ayrıca epilepsi ilaçları gibi bazı ilaçlar doğum kontrol hapları ile etkileşebileceği için doktorunuz bu ilaçlarla birlikte doğum kontrol hapı alırken ek koruma yöntemleri uygulamanızı ya da doğum kontrol hapını bırakmanızı önerebilir.
Artan komplikasyon riski nedeniyle, aşağıdaki durumlarda doğum kontrol hapı kullanmamalısınız:
- 35 yaşında veya daha büyükseniz ve sigara içiyorsanız (bu, sizi kan pıhtılaşması veya kalp krizi gibi kardiyovasküler komplikasyonlar açısından yüksek risk altına sokar).
- Gebe olma olasılığı olanlar.
- Geçmişte damar içi kan pıhtılaşması, emboli veya felç geçirdiyseniz (kan pıhtılaşması riskinizi artırır).
- Östrojene bağımlı bir tümör geçmişiniz varsa (meme veya rahim kanseri).
- Anormal veya açıklanamayan adet kanamanız varsa (bu durumda hapa başlamadan önce kanamanın nedeni araştırılmalıdır).
- Aktif karaciğer hastalığınız varsa (hap karaciğer hastalığını kötüleştirebilir).
- İnme riskini artıran belirtilerle (örn. aura) ilişkili migren baş ağrılarınız varsa.
Kesin kontrendikasyonlar. Hormon içeren doğum kontrol yöntemleri bazı durumlarda asla kullanılmamalıdır. Eğer bu durumlardan biri ilk kez hormonal yöntem kullanımı sırasında ortaya çıkarsa, kullanıma hemen son verilmelidir.
Yöntemi Değiştirmek Gereken Durumlar. Bazı durumlarda, hormonal yöntem kullanımının yararları olası risklerle karşılaştırılmalıdır. Bu hastalık veya risk faktörlerinden birinin şiddetlenmesi, alevlenmesi veya ilk kez ortaya çıkması durumunda doktorunuza haber verin. Bundan sonra hekim hormonal yöntem kullanımına devam edilmesine veya son verilmesine karar verebilir.
Pıhtılaşma Bozuklukları
Bazı kişilerde kan pıhtılaşmaya daha eğilimlidir. Buna trombofili denir. Genellikle genetiktir. Pıhtı oluşumunu önleyen gnlerdeki bozukluklara trombojenik mutasyonlar adı verilir. Bu durumda hormon kullanımı ile pıhtı oluşma riski daha fazla artar. Pıhtılaşma ile ilgili sorunlar arasında
- Tromboflebit. Toplar damar içi pıhtılaşma
- Venöz tromboemboli. Toplar damar içindeki pıhtının kopup başka organlara giderek o organın kan dolaşımını bozması
- Akcier embolisi. Pıhtının akciğer atardamarına gitmesine bağlı solunum sisteminin çökmesi
- Koroner kalp hastalığı. Kalbi besleyen atardamarlar içinde pıhtı oluşumu
- Anjina pektoris, geçici iskemik atak. Kalp atardamarları içinde pıhtı oluşumu nedeniyle zaman zaman kalp dolaşımında kısmi bozukluklar olması
- Trombojenik mutasyonlar. Doğuştan gelen pıhtılaşma eğilimi hastalıkları. Faktör V Leiden, protrombin mutasyonu, APC direnci, antitrombin-lll eksikliği, protein C eksikliği, protein S eksikliği, hiperhomosisteinemi ve antifosfolipid antikorları (antikardiyolipin antikorları, lupus antikoagülan)
- İnme. Beyin damarına pıhtı gitmesine bağlı beynin kan dolaşımı olamamasından kaynaklanan felç
Şu durumlarda hormon içeren doğum kontrol yöntemleri kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Mevcut veya geçmişte tromboflebit, venöz tromboemboli, akciğer embolisi
- Mevcut veya geçmişte kalp krizi veya angina pektoris, geçici iskemik atak
- Arteriyel (Atar damar tipi) kalp hastalığı için çoklu risklerin bir arada olması (diyabet, obezite, hipertansiyon, sigara içimi, ileri yaş gibi)
- Trombojenik mutasyonlar gibi kalıtsal veya edinilmiş pıhtılaşma yatkınlığı
- Uzun süren hareketsizliğe neden olacak büyük cerrahi işlemler
- Mevcut veya geçmişte beyin veya göz damar tıkanıklığı
- Komplike valvüler kalp hastalığı: Kalp kapaklarında ciddi hastalıklar. Pulmoner hipertansiyon (akciğer damarı içi basıncı yüksekliği), atriyal fibrilasyon (kalp kulakçığının titremesi), subakut bakteriyel endokardit (yavaş seyirli kalp iç tabakası iltihabı) geçirmiş olmak
Şu durumlarda mümkünse başka yöntem tercih edilmelidir.
- Birinci derece akrabalarda 45 yaşından önce gelişen damar içi pıhtılaşma olayı bulunması.
- Ağır kazalar sonrası ve büyük ameliyatlar öncesi
Yüksek Tansiyon
Büyük tansiyonun 160 veya küçük tansiyon 100 mmHg’nin üzerinde olduğu şiddetli hipertansiyon durumunda hormon içeren yöntemler kesinlikle kullanılmamalıdır.
Şu durumlarda mümkünse başka yöntem tercih edilmelidir.
- Hipertansiyonu olmuş, düzenli kan basıncı ölçümleri yapamayacak kişiler
- Kontrol altında hipertansiyon
- Hipertansiyon (Büyük tansiyon 140-150 arası veya küçük tansiyon 90-99 arası)
Şeker Hastalığı
Diyabete bağlı göz (retinopati), böbrek (nefropati) veya sinir (nöropati) gibi damarsal komplikasyonları olan diyabet hastalarında veya yirmi yıldan fazla süredir devam eden diyabeti olanlarda hormonal doğum kontrol yöntemleri kullanılmamalıdır.
Baş Ağrısı
Nörolojik belirtileri bulunan migren öyküsü, auralı migren varsa hormon içeren doğum kontrol yöntemleri kesinlikle kullanılmamalıdır.
35 yaş üzerindekilerde aurasız bile olsa migren varsa mümkünse başka yöntem tercih edilmelidir.
Kanser
Cinsiyet hormonlarından etkilenen kötü huylu tümörlerin bulunması veya şüphe edilmesi (örn. rahim veya memelerde)
Östrojen İçeren Yöntemlerin Kullanılmaması Gereken Durumlar
Şu durumlarda kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Şiddetli kan yağı bozukluğu
- Şimdi veya geçmişte şiddetli hipertrigliseridemiye bağlı pankreas iltihaplanması
- Şiddetli karaciğer hastalığı veya geçmişte varsa karaciğer fonksiyon değerleri normale dönmediği sürece. Ağır siroz. Viral hepatit
- Şimdi veya geçmişte iyi veya kötü huylu karaciğer tümörü (adenom veya hepatom)
- Tanısı konulmamış vajinal kanama
- Doğum sonrası dönem: Emzirenlerde 6 hafta, emzirmeyenlerde 3 hafta
- Gebeler ya da gebelik şüphesi olanlar
- 35 yaş üzerinde günde en az 15 adet sigara içilmesi
Şu durumlarda mümkünse başka yöntem tercih edilmelidir.
- Belirti veren safra kesesi hastalığı
- Hafif siroz
- Doğum kontrol hapları ile ilişkili safra yolları tıkanıklığı geçirmiş olmak
- 35 yaş üzerinde günde 15’ten az sigara içilmesi
- Gebelik sırasında kötüleşen-otoskleroz (bir çeşit işitme kusuru)
