Tıbbi düşük; cerrahi müdahale (kürtaj) gerekmeden sadece ilaçlarla istenmeyen gebeliklerin sonlandırılmasıdır. Ülkemizde henüz ruhsat almayan mifepristone ve misoprostol içeren tabletlerle uygulanır. Son adet kanamasının birinci gününden itibaren 63 gün içinde olan istenmeyen gebelikleri sonlandırmak amacıyla uygulanır.
Tıbbi Düşük Nasıl Yapılır?
Gebeliği sonlandırmaya yarayan ilaçlar ülkemizde yasal değildir. Uygulandığı ülkelerde;
- Ultrason muayenesi ile gebeliğin 10 haftadan küçük olduğu saptanır.
- Tıbbi düşük için iki ilaç kullanılmaktadır. Mifepristone 200 mg tb (Mifeprex®) ve Misoprostol 400 mcg ( Cytotec®) Mifepriston ülkemizde bulunmamaktadır. Misoprostol, doğum sonrası kanama ile mücadele etmek için ancak hastanelere ve kontrollü olarak verilmektedir.
- Mifepristone içeren tek tablet, doktor ofisinde ağız yoluyla alınır.
- Misoprostol, iki gün sonra 2 tablet ağız yoluyla yutularak veya dil altı, damak içinde eritilerek veya vajinaya yerleştirilerek, evde kullanılır. Bu ilacın kullanımından 4-6 saat sonra gebelik ürünü, kanama ile rahimden atılır. Atılmadığı durumlarda ilacı tekrarlamak gerekebilir. Kanama sonrasında muayene olmak gereklidir.
Tıbbi Düşük Sırasında Neler Hissedersiniz?
İkinci ilacı aldıktan sonra altı saatlik sürede kramplar şeklinde bel ve kasık ağrısı ve vajinal kanama ile düşük gerçekleşir. Kanlı akıntı birkaç hafta devam edebilir. Bazı hastalarda ateş, bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Bu yan etkiler rahatsız edicidir ama genellikle birkaç saatte geçer.
- Bel ve kasık ağrısı. Özellikle misoprostol alımından sonra bel ve kasıkta kramplar tarzında ağrı olması beklenen bir belirtidir. Ağrılar gebelik ürününün düşmesinden sonra hafifler. Ağrılar ilacın alımından 2 saat sonra başlar ve 24 saat sonra biter. Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Karnınıza sizi yakmayacak şekilde sıcak uygulama yapabilirsiniz. Bu yöntemlerle ağrınız geçmiyor veya şiddetleniyorsa doktorunuza gitmelisiniz.
- Vajinal kanama. İlaçla tıbbi düşük sırasında kanama olması tamamen normaldir ve işlemin başarılı olduğunu gösterir. Kanama, özellikle misoprostolün alınmasından sonraki birkaç saatte şiddetli olabilir. Kanama sırasında kan pıhtıları ve gebelik 8 haftadan büyükse gebelik dokuları düşebilir. Gebelik parçalarının düşmesi tamamlanınca kanama azalır. Kanama birkaç hafta sürebilir. Ancak ilk birkaç günden sonra afet kanamasından hafif olmalıdır. Saatte iki ped dolusundan fazla kanamanız oluyor veya kanama iki saatten daha uzun sürüyorsa doktorunuzu aramalısınız. İlaçlardan sonra kanamanız olmamışsa doktorunuzu ziyaret etmelisiniz. İlaçla düşük başarısız olmuş olabilir.
- Ateş, bulantı, kusma ve ishal. Bu şikayetler, tedavi gerektirmeden kısa süre içinde kendiliğinden ortadan kalkar. 38 dereceden yüksek ateş veya titreme varsa doktorunuzu aramalısınız.
İlaçla Düşük Ne Kadar Başarılıdır?
Gebelik herhangi bir cerrahi müdahale gerekmeden %92-97 oranda düşükle sonlanır. Gebeliğin sonlanmadığı olgularda ikinci defa misoprostol kullanımı ile de düşük gerçekleşmiyorsa kürtaj yapmak gerekecektir. İlaçla sonlanmayan gebeliklerin devam ettirilmesi uygun değildir. Misoprostol, doğumsal bozukluklara neden olabilir.
Şu durumlarda düşüğün gerçekleşmemiş olduğundan şüphelenilir:
- İlaçları aldıktan sonra kanama olmamışsa
- İşlemden 1 hafta sonra hala gebelik belirtileri (göğüslerde hassasiyet ve bulantı) devam ediyorsa
- İşlemden iki hafta sonra geçmemiş olan kanama
- Altı hafta içinde adet olmamışsanız.
Yukarıdaki belirtilerden en az biri varsa doktorunuza temasa geçmelisiniz. Muhtemelen sizi görmek isteyecektir. Evde yapılan idrarda gebelik testleri, düşük gerçekleşmiş olsa bile uzunca bir süre pozitif çıkar. Testin negatif çıkması düşüğün gerçekleşmiş olduğu konusunda içinizi rahatlatabilir. Ancak belirtiler devam ediyorsa test sonucu negatif bile olsa muayene olmanız gerekir.
2011-2013 yılları arasında Avrupa ülkelerinde yapılan bir araştırma da bu verileri destekler niteliktedir. Olgulara düşükten 1-3 hafta sonra kanda gebelik testi yapılmış, yalnızca %4’ünde tamamlayıcı kürtaj yapılması gerekmiştir.
Tıbbi düşük için kullanılan mifepristone ve misoprostol, 1980 de kullanıma sunulmuştur. Sadece Hindistan’da 1992’den günümüze 7 firma bu ilaçları üretmektedir. Dünyada 50’den fazla ülkede 100 milyon kadına tıbbi düşük uygulanmıştır. Fransa ve Çin’de istenmeyen gebeliklerin %50’den fazlası tıbbi düşükle sonlandırılmaktadır. Dünyada istenmeyen gebeliklerin tıbbi düşükle sonlandırılma oranı; Tunus’ta %70, İsveç’te %64, İskoçya’da %60 civarındadır.
Cerrahi düşük yönteminin risklerini taşımayan, gebeliğin erken dönemde ilaçla sonlandırılmasında çoğu Avrupa Ülkeleri olmak üzere halen dünyada 50’den fazla ülkede uygulanmakta olan tıbbi düşük uygulamalarının Türkiye’de, kadınlara standart üreme sağlığı hizmetleri içinde bir seçenek olarak sunulması uygun olacaktır.
Klinik yükü ve malzeme ihtiyacını azaltması, daha ekonomik olması, hekimin daha az zamanını alması, cerrahi bir işlem olmaması, anestezi gerektirmemesi, döllenmeyi takiben daha erken gebelik haftalarında uygulanabilmesi, rahim ağzında zedelenme, rahim delinmesi, enfeksiyon gibi risklerinin olmaması nedenleri ile bu yöntemin ülkemizde de uygulanması gerekir. Bunun için tıbbi düşük yönteminde kullanılan mifepriston ve misoprostolün, Türkiye’de de tıbbi düşük yönteminde kullanılması için ruhsatlandırılma işleminin gecikilmeden tamamlanması gerekir.
Ülkemizde bu ilaçlar satılmıyor.
