Herpes nedir?
Herpes, genital bölgede kabarcıklar ve açık yaralara neden olabilen bir enfeksiyondur. Vajinal, oral veya anal ilişki sırasında kişiden kişiye geçen bir virüs hastalığıdır. Bazen insanlar herhangi bir belirtileri olmadığı için uçukları olduğunu bilmezler.
Herpes tedavi edilemez. Ancak hastalığın neden olduğu sorunların çoğu ilk birkaç yılda ortay çıkar. Bundan sonra, virüs taşımaya devam etse de çok az belirtiye neden olur veya hiç belirti vermez. Virüs aktif olduğunda bile, uçuk hastaları belirtileri azaltmak ve önlemek için ilaçlar alabilir.
Herpesin belirtileri nelerdir?
Herpesli bazı kişilerde hiçbir zaman belirti görülmez. Ancak bazılarında, herpes virüsü ile enfekte olduktan sonraki birkaç hafta içinde belirtiler ortaya çıkar.
Belirti genellikle genital bölgede kabarcıklar şeklindedir. Kadınlarda vajina, popo, anüs veya uylukta olur. Erkeklerde ise penis, skrotum, anüs, popo veya uylukta. Kabarcıklar ağrılı açık yaralar haline gelir ve iyileştikçe kabuklanır.
Bazen, başka belirtiler de olabilir:
- Ağızda veya dudaklarda kabarcıklar
- Eklemlerde ateş, baş ağrısı veya ağrı
- İdrar yapmada sorun
İlk bulaşma genellikle en şiddetli belirtileri oluşturur ve tedavi uygulanmazsa 2 ila 3 hafta kadar sürebilir. Sonra belirtiler zaman zaman ortaya çıkar. Belirtilerin tekrarlamasına atak denir. Ataklarda genital bölgede kabarcıklar ve açık yaralar oluşur. İlk seferden sonra meydana gelen ataklar genellikle o kadar şiddetli değildir ve uzun sürmez.
Ataklar ay veya yılda birkaç kez meydana gelir. Bazıları önceden kaşıntı veya ağrı hissettikleri için bir atağın ne zaman olacağını fark eder. Bazense ön belirti olmadığı için bir atağın başlayacağını tahmin edemez. Yıllar içinde uçuk atakları seyrekleşir.
Tetikleyiciler olarak adlandırılan bazı şeyler, atakların ortaya çıkma olasılığını artırabilir. Stres, güneş ışığı, adet dönemleri ve sistemik hastalıklar tetikleyebilir.
Herpes için bir test var mı?
Muayenede kabarcık veya yara görülürse, uçuk için bir test yapılabilir. Bunun için birkaç farklı test var.
Belirtiniz yoksa, test için kan örneği alınır.
Muayene olmalı mıyım?
Genital herpes belirtileriniz varsa muayene olmalısınız.
Herpes nasıl tedavi edilir?
Belirtileri azaltmak ve bir atak sırasında daha hızlı iyileşmenize yardımcı olmak için farklı ilaçlar verilebilir. Bu ilaçlar, atak başladıktan sonra mümkün olan en kısa sürede başlandığında en iyi sonucu verir.
Kendi başıma yapabileceğim bir şey var mı?
Atak sırasında ağrıyı azaltmak için şunları yapabilirsiniz:
- Sıcak suda yaklaşık 20 dakika oturabileceğiniz portatif bir banyo (oturma banyosu) kullanın. Bunu, bir küveti birkaç santim su ile doldurarak da yapabilirsiniz. Köpük banyolarından kaçının.
- Genital bölgeyi temiz ve kuru tutun, dar giysilerden kaçının.
- Asetaminofen veya ibuprofen gibi ağrı kesici ilaçları alın. Ancak aspirinden kaçının.
Ya hamileysem?
Hamileyseniz, doktorunuzla konuşun. Özellikle ilk atak doğum zamanına yakın başlarsa, doğum sırasında uçukları bebeğinize bulaştırmanız mümkündür.
Gelecekteki ataklar önlenebilir mi?
Gelecekteki atakları önlemek için günlük ilaç verilebilir.
Partnerime uçuk bulaşmasını önlemek için ne yapabilirim?
Vücudunuzda kabarcıklar ve açık yaralar olduğunda, cinsel partnerinize uçuk bulaştırma olasılığınız yüksektir. Ancak herhangi bir belirti olmadığında da virüsü partnere bulaştırmak mümkündür. Virüs vücudunuzda kabarcık veya ağrı yapmadan da bulunabilir.
Partnerinize uçuğunuz olduğunu söylemek zor olabilir. Ancak onu korumanın bazı yolları var:
- Her cinsel ilişkide prezervatif kullanmak
- Belirtileriniz olduğunda vajinal veya anal seks yapmamak
- Kabarıklarınız veya açık yaralarınız varsa oral seks yapmamak
Ayrıca her gün antiviral ilaç alarak partnerinize uçuk bulaşma riskini azaltabilirsiniz.
