Ülkemizde gebelik önleyici cilt yamaları bulunmamaktadır. Gebelik önleyici deri yaması, hamileliği önlemek için deri yüzeyine yerleştirilen küçük yapışkan bir yamadır. Bu yama deriden vücuda emilimi sağlanan östrojen ve progestin hormonları salgılar.
Yama, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından reçetelendirilmelidir. Ancak uygulaması ve çıkartılması için bir doktoru ziyaret etmeye gerek yoktur.
Cilt yamaları, doğum kontrol hapları gibi östrojen ve progestin içerir. Hamileliği önlemedeki etkinlik açısından hapa benzer.
Her gün hap almayı gerektirmediği için cilt yamaları tercih edilebilir. Ancak cilt yamalarının dışarıdan görülebilmesi dezavantaj oluşturur.
Vücut kitle indeksi (BMI) 30 kg/m2 veya ağırlığı 90 kilo üzerinde olan kişilerde cilt yamalarının etkinliği azalabilir.
Hapda olduğu gibi, hamileliği önlemede etkili bir yöntem olmasının yanı sıra, yamanın başka potansiyel faydaları da vardır. Adet ağrıları demir eksikliği anemisi ve bazı kanser risklerini azaltır.
Nasıl Kullanılır
Yama kalça bölgesine, meme hariç göğüs bölgesine, üst kol ya da bacağa veya karın bölgesine yapıştırılabilir.
Resimde, sırtın üst kısmında doğum kontrol yaması görülmektedir. Yamayı omzunuza, sırtınıza, karnınıza veya kalçanıza takabilirsiniz. Üst kola takılan yamalar da bulunmaktadır.
Yama, hamileliği önleyen hormonları vücuda verir.
Yama ilk kez kullanılacaksa adet kanamasının ilk gününde uygulanmalıdır. Bu, ilk günden itibaren güvenli bir korunma sağlar. Adet döngüsünün her hangi bir gününde de başlanabilir. Buna hızlı başlangıç denir. Bu durumda, ilk yedi gün ek bir doğum kontrol yöntemi (örn. prezervatif) kullanılmalıdır.
Üst üste 3 hafta boyunca her hafta bir yama kullanılır. Dördüncü haftada yama kullanılmaz ve adet görülür. Dördüncü haftadan sonra yeni yama takılır ve döngü tekrar eder. Yama kanamanın devam ettiği durumda bile her haftanın aynı gününde takılır. Yamanın devamlı dozda kullanılması ile sağlanan doğum kontrol yöntemi her haftanın aynı günü arada boş hafta bırakılmadan yama yerleştirilmesiyle olur.
Yan Etkiler
Çoğu yan etki önemsizdir ve genellikle birkaç ay kullanım sonrası geçer
- Deride kaşıntı
- Meme hassasiyeti
- Baş ağrısı
- Ara kanama
Etkinlik hapa benzer olsa da, yama daha yüksek östrojen sağlar. Bazı araştırmalar, bunun, hap kullanımına kıyasla kan pıhtılaşması riskini iki katına çıkardığını ortaya koydu. Bununla birlikte, diğer çalışmalarda, hap kullanan kişilerle karşılaştırıldığında riskte bir artış bulamadı. Bu riski tanımlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
