Doğum kaynaklı anne yaralanması nedir?
Doğumdan kaynaklı anne yaralanması, vajinal doğum esnasında anne adayının başına gelen vajina ve perine çevresindeki cilt ve kas yırtılmalarıdır. Perine, vajina ve anüs arasında kalan alandır. Bazı yaralanmalar küçüktür ve sadece ciltte yırtılmalar oluşur. Diğerleri daha ciddidir, kaslarda ve ciltte yırtıklar oluşur. Bazı vakalarda vajinadan anüse kadar yırtılmalar görülür. Bu durumlara perine yaralanması adı verilir.
Doğumda annelerin yararlanma nedenleri nelerdir?
Doğum esnasında bebeğin baş ve omuzları perinenin yırtılmasına neden olur. Aşağıdaki durumlarda yırtılma riskleri artar:
- Bebek çok büyükse
- Annenin ilk doğumuysa
- Bebeğin vajinadan çıkmasına yardım etmek için forseps veya vakum kullanırsa (Bu, bebeğin doğum kanalına sıkıştığı durumlarda uygulanır.)
Bazı durumlarda bebek doğmadan hemen önce perineye bir kesi uygulanır. Bu kesiğe epizyotomi adı verilir.
Doğumdaki anne yaralanmaları nasıl tedavi edilir?
Küçük deri yırtıkları çoğu zaman tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşir. Derin bir yırtığınız varsa yırtığı onarmak için dikiş atılabilir. Bu dikişler zamanla yok olur ve alınması gerekmez.
Yaralarım iyileşirken neler yapılabilirim?
- Oturma banyosu. Bu perineyi temizlemeye ve iyileştirmeye yarayan ılık bir banyodur. Günde iki kere 5-10 dakika boyunca oturabilirsiniz. Rahatlatıcı geldiyse daha sık yapabilirsiniz. Doktorunuz önermedikçe suya sabun veya herhangi bir ilaç eklemenize gerek yoktur. Bölgeyi yumuşak bir havluyla kurulayın. Ovalamayın.
- Tuvalete girdikten sonra perine temizliğinizi su ile yapabilirsiniz. Silme işlemi uygulamayın su ile temizleyip yumuşak bir havluyla kurulayarak perine temizliğine dikkat edebilirsiniz. Islak bırakmak enfeksiyon riskini arttırır.
- Ağrıyı hafifletecek ilaçlar alabilirsiniz. Mesela parasetamol yada ibuprofen.
Ciddi yırtıklar için atılmış dikişler varsa doktorunuz bağırsak hareketlerinizi yumuşatıcı yiyecekler ve ilaçlar önerebilir. Bunun nedeni dikişlerin zorlanmasına neden olabilecek ıkınmaları önlemektir.
Yırtıklar iyileşene kadar cinsel ilişkiden kaçınılmalısınız. Cinsel ilişki esnasında yırtılmalar açılabilir ve canınızın yanmasına neden olur. Ayrıca yaralar iyileşene kadar vajina içine tampon vb. şeyler kullanılmamalıdır.
İyileşme sürecini kontrol etmek için doğumdan sonra muayene olmalısınız. Bazen birden fazla kontrol gerekebilir. Doktorunuz size iyileştiğinizi söyledikten sonra cinsel ilişkiye ve tampon kullanımına devam edebilirsiniz. İlk seferinde rahatsızlık hissi veya acı verebilir. Bunu önlemek için su yada silikon bazlı yağlar kullanabilirsiniz. Rahatsızlık zamanla geçmezse doktorunuzla görüşmelisiniz.
Doğumdan sonra 6 hafta boyunca kanama yaşamanız normaldir. Eğer kanama daha uzun sürerse doktorunuzu aramalısınız.
Doğum kaynaklı anne yaralanmaları önlenebilir mi?
Doğum esnasında yaşanan yırtılmaları önlemek için hareketli bir yaşam tarzı sürmek, gebelik öncesi ve gebelik sırasında düzenli spor yapmak önemlidir. Gebelik esnasında kendinize ve bebeğinize zarar vermeyen egzersizlerle perine kaslarınızı güçlendirebilirsiniz. Ayrıca doğum boyunca perineye sıcak uygulama, perine masajı gibi uygulamalarla yaralanma riskini azaltabilirsiniz.
İlk doğumunuzda yırtılmalar olsa bile diğerlerinde olmayabilir.
