Doğum sonrası gebelikten korunma yöntemlerinin başlama zamanı
Laktasyon Amenore Yöntemi
Doğum sonrası düzenli olarak süt veren kadınlarda altı ay süre ile kullanılabilen bir doğum kontrol yöntemidir. Laktasyonel amenore yöntemi emziren kadınlarda yumurtlama olmayacağı gerçeğine dayalı doğal yoldan geçici bir doğum kontrol yöntemidir. Doğru ve devamlı uygulandığında ilk 6 ayda 100 kadında iki gebelik oluşur.
Laktasyonel amenore yönteminin kullanımı her kadın için uygun olmayabilir. Laktasyon amenore yönteminin güvenilir olabilmesi için;
- Bebeğinizin 6 aylıktan küçük olması, annenin adet görmemesi,
- Bebeği gece ve gündüz her istediğinde günde en az 10-12 kez emzirmesi,
- Bebeğe ek gıda verilmemesi
- Emzirme aralıklarının gündüz 4, gece 6 saatten uzun olmaması
Eğer bu koşullardan herhangi birini yerine getiremiyorsanız, emzirmeyi etkilemeyen başka bir yöntem kullanmalı ve emzirmeye devam etmelisiniz. Tüm koşullara uyulsa bile emzirmeye bağlı gebe kalmama ancak doğum sonrası altıncı aya kadar etkilidir.
Laktasyonel Amenore Yönteminin Yararları
Doğal bir doğum kontrol yöntemidir. Herhangi bir masrafı yoktur.
Bebek ölümlerinin başta gelen nedeni bulaşıcı hastalıklardır. Bu nedenle HIV/AIDS ve viral hepatit durumunda bile annenin bebeği emzirmesi istenir. Ancak bebek açısından enfeksiyon riski yüksek değilse ve bebeğe alternatif gıdalar verilmesi mümkünse, bebek emzirilmez.
İyi huylu meme hastalıkları, meme kanseri, yüksek tansiyon, kalp kapakçığı hastalıkları, diyabet, sıtma, tiroid hastalıkları, myom, demir eksikliği anemisi, orak hücreli anemi olan kadınlar da emzirmeye bağlı gebe kalmama metodunu uygulayabilir.
Laktasyonel Amenore Yönteminin Risk ve Yan Etkileri
Laktasyonel amenore yöntemi kullanımının kadın sağlığı üstünde hiçbir risk ya da yan etkisi yoktur. Bu yöntem çocuk doğduktan sonra sadece ilk altı ay ya da adetler başlayana kadar kullanılabilir. Anne sütünü sağmanın laktasyonel amenore yönteminin etkisini azaltıp azaltmadığı kesin değildir.
Kombine Haplar ve Aylık İğne
Bu yöntemler östrojen ve progesteron hormonu içermektedir. İçerisinde yer alan östrojen hormonu sütü azaltır ve damar içi pıhtılaşma riskini artırır. Emziriyorsanız 6 aydan önce bu yöntemler önerilmez. Ancak kullanabileceğiniz başka bir yöntem yoksa, doğumdan 2 ay sonra başlayabilirsiniz.
Süt vermeyen annelerde doğum sonrası iki aydan sonra önerilebilir. İlk üç haftada östrojen nedeniyle oluşabilecek doğum sonrası tromboemboli (pıhtı atma) riskleri nedeniyle hemen başlanmamalıdır. Üçüncü haftadan sonra bu risk ortadan kalkar. Bu yöntemler gebeliği sırasında hipertansiyonu olan kadınlara kan basıncı normale düşmüşse önerilebilir.
Yalnız Progestin Hormonu İçeren Mini Hap, 3 Aylık İğne ve İmplantlar
Emziren kadınlarda güvenle kullanılabilir. Çocuğun büyüme ve gelişmesine olumsuz etkileri yoktur. Hatta bazı çalışmalara göre süt miktarını artıran bir etkisi vardır. Doğumdan iki ay sonra başlanabilir.
Rahim İçi Araç (Spiral-RİA)
Spiral vajinal doğumdan sonra ya da sezaryen sırasında, plasentanın çıkmasını izleyen 10 dakika içinde takılabilirse de kayma ve düşme riski çok yüksek olur. Doğumdan iki ay ya da daha uzun süre geçtikten sonra doktor ziyaretinizde uygulanabilir.
Emziren kadınlarda güvenle kullanılabilir. Sütün miktarı ve kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığı gibi, bebeğin sağlığını da etkilemez.
Kondom
Doğumdan sonra herhangi bir zaman kullanılmaya başlayabilirsiniz. Sütün miktarı ve kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığı gibi, bebeğin sağlığını da etkilemez.
Bariyer Yöntemleri: Servikal Kap, Diyafram ve Sünger
Doğum sonrası iki aydan önce kullanılmamalıdır, çünkü kanamanın devam ettiği, rahmin toparlanmasının tamamlanmadığı dönemde bu yöntemleri kullanmanız tehlikelidir. Rahim ve serviks normal boyutuna ulaşınca kullanılmaya başlanabilir. Eğer doğum öncesinde diyafram ya da servikal kap kullanıldıysa çocuk doğduktan sonra boyutları tekrar değerlendirilmelidir.
Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması)
Sezaryen doğum sırasında veya vajinal doğum sonrası iki aydan itibaren uygulanabilir.
Doğal Gebeliği Önleyici Yöntemler
Düzenli adet kanaması başlamadığından rahim ağzından gelen sıvının kontrolü, rahim ağzının muayenesi, bazal vücut sıcaklığı gibi yöntemlere güvenilmez.
Vazektomi (Erkek Tohum Kanallarının Bağlanması)
Herhangi bir zamanda eşe uygulanabilir.
