Kondom; hamileliği önlemede doğum kontrol hapı, iğne ve implantlar gibi hormonal yöntemler kadar etkili değildir. Her yıl 100 kadından 18-28’i kondom kullandığı halde hamile kalır. Her cinsel ilişkide doğru şekilde kullanıldığında en iyi şekilde işe yarar. Korunmadan girilen tek bir cinsel ilişki bile hamilelikle sonuçlanabilir. Eğer korunma yönteminiz cinsel ilişki sırasında yerinden çıkar ya da delinirse veya kullanmayı unutursanız ya da kullanma imkanınız yoksa acil gebelik önleyici yöntemlere başvurmalısınız.
Kondom spermin rahime girmesini ve yumurtaya ulaşmasını engelleyen fiziksel bir bariyerdir.
Kondomların iki çeşidi vardır.
- Erkeklerin Kullandığı (Dış) Kondom. İnce kauçuk, plastik veya hayvan barsak zarından yapılmış bir kılıf niteliğindedir. Cinsel ilişki sırasında sertleşmiş penisin üzerine giyilir. Kauçuk ve plastik kondomlar HIV de dahil olmak üzere cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı etkili korumayı sağlarlar.
- Kadınların Kullandığı (İç) Kondom. Vajinayı kaplayan ince plastik bir kese niteliğindedir. Rahim ağzında kapalı bir iç halka ve vajinanın girişinde bir dış halka sayesinde yerleşir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı bir yere kadar koruma sağlar. Ülkemizde kısa bir süre satılmış olsa da günümüzde bulunmamaktadır.
Hem kadın hem erkek kondomu aynı anda kullanılmamalıdır.
Dış Kondom
Kondomlar tek kullanımlıktır. Kullandıktan sonra kondomu atınız.
Kondom Kullanmanın Yararları
- Kondomların maliyeti diğer doğum kontrol yöntemlerinden daha azdır ve çoğu eczane ve marketten alınabilirler.
- Kadınların doğal hormonları üzerinde hiçbir etkileri yoktur.
- Doğumdan hemen sonra kullanılabilirler. Emziren annelerde süt üretimini etkilemezler.
- Kauçuk ve plastik kondomlar cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korumada kullanılabilecek en iyi yöntemdir.
Kondom kullanımı cinsel yolla bulaşan hastalıkları ne oranda önler?
Prezervatifler doğru kullanıldığında, HIV gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskini de azaltır. Çalışmalarda şunlar bulunmuştur:
- Partneri düzenli prezervatif kullanan kadınlarda bel soğukluğu, klamidya, trikomonas, frengi, HIV ve HPV (genital siğillere ve rahim ağzı kanserine neden olabilen insan papilloma virüsü) riski azalır.
- HIV bulaşmış bir erkekle her defasında kondom kullanarak düzenli ilişkide bulunan HIV negatif kadınların hiçbirinde HIV pozitif olmamıştır.
- Düzenli lateks prezervatif kullanımı HIV enfeksiyonu riskini yaklaşık yüzde 69 oranında azaltır.
Kondom Kullanmanın Olası Riskleri ve Yan Etkileri
- Bazı insanlar kauçuk veya plastiğe alerjik reaksiyon gösterebilir. Çoğu prezervatif lateksten yapılır. Bu lateks alerjisi veya hassasiyeti olan kişilerde sorun yaratabilir. Poliüretan prezervatifler latekse bir alternatiftir. Hayvan derisi prezervatifleri (örneğin kuzu derisi), HIV bulaşma riskini etkili bir şekilde önlemedikleri için HIV enfeksiyonu riski olduğunda önerilmez.
- Prezervatif kullanımı ile 100 kadından yaklaşık 13’ü ilk yıl içinde hamile kalacaktır. Kusursuz kullanımla (her cinsel ilişkide kondomu doğru kullanarak) etkinlik daha yüksektir.
Kondom üzerine kayganlaştırıcı sıvı sürülebilir mi?
Kondomların üzerine üretim sırasında sürülen spermisid, hamilelikten koruma etkinliğini artırmıştır. Kondomlar, yırtılmayı önlemek ve kaşıntıyı engellemek için kayganlaştırıcı sürülü olarak satılmaktadır.
Kauçuk kondomlarda sadece su bazlı veya silikon kayganlaştırıcı bulunur. Yağ bazlı kayganlaştırıcılar prezervatifin zayıflamasına ve yırtılmasına neden olabileceğinden lateks prezervatiflerle birlikte kullanılmamalıdır.
İç Kondom
Meninin girmesini önlemek için iç (kadın) prezervatif vajinanın içine takılır. Nitrilden yapılmış bir kılıftır ve silikon bazlı bir yağlayıcı ile önceden yağlanmıştır. Her iki uçta da yumuşak, esnek bir halka vardır. Kılıfın kapalı ucundaki halkanın kenarları birbirine bastırılır ve ardından vajinaya mümkün olduğunca sokulur; serbest bırakıldığında, prezervatifi yerinde tutmak için halka açılacaktır. Kılıfın açık ucundaki halka vajinanın dışında kalır ve genital dudaklara dayanır.
İç kondomun halkalarından kapalı olanı vajinanın içinde, açık olan diğer halka ise dışarıda durmaktadır.
İç prezervatif kullanımı ile 100 kadından yaklaşık 21’i ilk yıl içinde hamile kalır.
