Serviks kanserinin taranması sağlıklı kalmak ve kanserden korunmak için önemlidir. Eğer taramada sonuçlarınız anormal gelirse sonuçların önem derecesini ve ileri incelemenin gerekip gerekmediğini belirlemek gerekir. Bu durumda kolposkopi uygulanabilir. Kolposkopi rahim ağzı, vagen veya vulvanın yakından muayenesini sağlar. Servikse çıplak gözle bakmak yerine kolposkop denilen ışıklı alet rahim ağzının görüntüsünü büyütür, böylece daha iyi muayenesini ve görülebilmesini sağlar. Bu tetkik smear alınmasından biraz daha uzun zaman alabilir ancak size ağrı veren bir muayene yöntemi değildir.
Neden kolposkopi yapılır?
Kolposkopi, anormal hücresel değişikliklerin varsa nedenini ortaya koymak için yapılır.
Kolposkop, rahim ağzının daha büyük görülmesini sağlar. Hücreleri boyamak ve anormal hücrelerin nerede olduğunu ve anormal alanların boyutunu daha iyi görmek için serviks ve vajinaya asetik asit uygulanır. Anormal hücrelerin boyutu, türü ve konumu, biyopsi yapılması gereken alan veya alanların belirlenmesine yardımcı olur. Görünüm, anormalliğin ne kadar şiddetli olduğunu belirleyecek ve hangi tedavinin gerekli olduğunu belirlemeye yardımcı olacaktır. Erken izlenip tedavi edildiğinde, kanser öncesi alanlar genellikle rahim ağzı kanserine dönüşmeden tedavi edilebilir.
Vajina ve daha derindeki organlar, kadın iç genital organları olarak adlandırılır.
Kolposkopi neden önemlidir?
Bu tetkik sayesinde rahim ağzının kanserleri çok erken evrede yakalanabilir.
Kolposkopiye Hazırlık
İşlem öncesi idrar torbanızı ve barsaklarınızı boşaltırsanız daha rahat olabilirsiniz. Randevunuzdan 24 saat öncesinden itibaren vajinal duş almayın, vajinal ilaçlar veya tampon uygulamayın, cinsel ilişkide bulunmayın.
Kolposkopi, adet döngünüz sırasında herhangi bir zamanda yapılabilir. Ancak randevunuzun olduğu gün ağır vajinal kanamanız varsa, işlemi ertelemek uygun olabilir.
Kan pıhtılaşmasını önlemek için herhangi bir ilaç kullanıyorsanız (aspirin, varfarin, heparin, klopidogrel), önceden bildirmelisiniz. Kolposkopi sırasında biyopsi yapılırsa bu ilaçlar kanamayı artırabilir.
Hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, önceden bildirin. Kolposkopi hamilelik sırasında yapılabilir, ancak serviks biyopsisi yapılmaz.
Rahatsızlığı en aza indirmeye yardımcı olmak için randevunuzdan bir saat önce ibuprofen (400 ila 600 mg) alabilirsiniz, ancak bu şart değildir.
Kolposkopi İşlemi
Bu işlem genellikle 20 dakika sürer ve muayenehane koşullarında yapılabilir.
Kolposkopi, muayene masasında yatarken rutin bir pelvik muayeneye benzer şekilde yapılır. Vajinanızı açmak ve rahim ağzına bakmak için spekulum adı verilen bir alet kullanılır. Pap smear tekrarlanabilir. Ardından kolposkop kullanarak serviksinize bakacaktır. Kolposkop, ayaklı bir mikroskop gibidir ve size dokunmaz.
Önce tuzlu su ile rahim ağzı ve vajinadaki akıntılar giderilir. Rahim ağzına asetik asit adı verilen bir solüsyon uygulanır. Bu sıvı, herhangi bir anormal alanın beyaz renk alarak kolposkopla görülmesini kolaylaştırır. Bu solüsyon kullanıldığında, soğuk veya hafif bir yanma hissi hissedebilirsiniz, ancak acıya neden olmaz.
Beyaz bölgeler daha ayrıntılı incelenir.
Anormal hücrelerin yoğun olduğu düşünülen bu bölgelerden biyopsi (küçük bir doku parçası) alınır. Biyopsi yapılması kanser olduğunuzu göstermez. Doku örneği bir laboratuvara gönderilecek ve patologlar tarafından mikroskopla incelenecektir. Biyopsi incelenerek dokuda CIN (rahim ağzı kanseri öncüsü lezyonları) olup olmadığı, varsa derecesi saptanır.
Aynı anda rahim ağzı kanalının içinden de biyopsi yapılabilir. Buna endoservikal örnekleme (ECC) denir. Endoservikal örnekleme için sert bir fırça veya çok ince uçlu küret kullanılır. Gebelerde ECC yapılmamalıdır. ECC, kısa sürmesine rağmen, kramplı ağrıya neden olabilir.
Kolposkopi işlemi ağrılı mıdır?
Biyopsi alınırsa, doku alınması sırasında hafif kramp ve ağrı hissedebilirsiniz. Bu işlem sırasında kendinizi mümkün olduğunca kasmamanız, yavaş ve derin nefes alıp vermeniz yardımcı olabilir. Bazı hastalarda sedoanaljezi denilen hafif uyuşturma yapılabilir.
Kolposkopi Sonrası
Kolposkopiden hemen sonra baş dönmesi veya mide bulantısı hissedebilirsiniz. Bu şekilde hissediyorsanız, geçene kadar uzanın. Alnınıza uygulanan soğuk kompres kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Eskiden yapılan bir işlem sonrası bayılma öykünüz varsa, kolposkopiden sonra oturmadan önce birkaç dakika uzanarak bekleyin.
Kolposkopiden hemen sonra işe veya okula dönebilirsiniz. Bazen hafif ağrı olur, ancak genellikle bir iki saat içinde geçer.
Biyopsi alınmışsa, sonuçlarınız genellikle 1 haftada hazır olur. Başka testler ve tedavi biyopsinin sonucuna bağlı olacaktır.
Size bildirilmemişse biyopsi sonuçlarının normal olduğunu düşünmeyin. Arayın ve sonuçlar hakkında bilgi alın.
Kolposkopiden sonra kanama olur mu?
Kolposkopi sırasında biyopsi alınmışa birkaç gün koyu renkli vajinal akıntı ve lekelenme tarzı kanama olabilir.
İşlem sonrası tampon kullanabilir miyim?
İşlem sonrası en az bir hafta tampon kullanmayınız veya vajinaya ilaç dahil hiçbir şey koymayın. En az bir hafta cinsel ilişkide bulunmayın.
Doktorumu ne zaman aramalıyım?
Kolposkopi sonrası aşağıdaki problemlerden herhangi biri ile karşılaşırsanız hemen doktorunuzu arayınız:
- Aşırı vajinal kanama. Bir büyük pedin iki saatten önce ıslanması.
- Kanamanın 7 günden uzun sürmesi
- Alt karın ağrısı. İlaçlarla geçmeyen.
- Ateş, titreme veya kötü kokulu vajinal akıntı
Kolposkopi, çocuk sahibi olmamı etkiler mi?
Hayır. Eğer doktorunuz doku örneği alırsa, bu doku örneği çok küçük olacaktır ve çocuk sahibi olmanızı engellemez. Fakat gebeyseniz veya olma ihtimaliniz varsa bu durumunuzu doktorunuza bildiriniz. Bu bilgi doktorunuzun size yaklaşımını değiştirecektir.
Bu sayfa düzenlenirken UpToDate Patient Education sayfalarından yararlanılmıştır.
