Dış gebelik nedir?
Gebeliğin rahim iç boşluğu dışında başka bir konuma yerleşmesine dış gebelik denir. Dış gebelik ciddi bir durumdur ve hatta hayati tehlike oluşturabilir.
Hamilelik, bir yumurtanın bir sperm ile birleşmesiyle başlar. Bu hücreler, “embriyo” adı verilen daha büyük bir hücre grubuna dönüşür. Normal bir hamilelikte embriyo, rahmin iç tabakasına yapışır. Daha sonra büyüyerek bir bebeğe dönüşebilir.
Kadın iç üreme organları
Dış gebelikte embriyo rahmin iç tabakasına tutunmaz. Bunun yerine vücutta tutunmaması gereken bir yere yapışır ve büyümeye başlar. Embriyo büyüse bile, bir bebeğe dönüşemez. Embriyo büyüdükçe ağrı ve kanamaya neden olabilir. Dış gebelik bazen hayati tehlike oluşturabilir.
Hamileliğin doğal yollarla oluşması için şunlar gerçekleşmelidir.
Yumurtalıktan bir yumurta atılır. Buna yumurtlama denir.
Partnerin spermi vajinadan yukarı, rahme ve yumurtalık kanallarına doğru yüzer.
Sperm yumurtaya ulaştığında, en az bir sperm yumurtanın dış kabuğundan geçerek içeri girer. Buna döllenme denir.
Yeni döllenmiş yumurta rahme doğru hareket eder.
Yumurta kendini rahim duvarına sabitler. Buna implantasyon (yerleşme) denir.
Çoğu ektopik gebelikte embriyo, fallop tüplerinden birinin (yumurtalıkları rahme bağlayan tüpler) içine yapışır. Buna tubal gebelik denir. Nadiren, embriyo rahim ağzına, yumurtalığa veya karın boşluğuna da yapışabilir.
Bazı insanların ektopik gebelik geçirme riski diğerlerinden daha yüksektir:
- Geçmiş enfeksiyonlar veya ameliyatlar gibi anormal veya hasarlı fallop tüpleri
- Daha önce dış gebelik yaşadıysanız
- Hamile kalmanıza yardımcı olacak tedaviler alıyorsanız
- Sigara içmek
Rahim içi araç (RİA) kullananların hamile kalma riski çok düşüktür. Ancak, RİA kullanan bir kişi hamile kalırsa, dış gebelik riski daha yüksektir. RİA’nız varsa ve hamile olduğunuzu düşünüyorsanız hemen muayeneye gidiniz. Ektopik gebelik olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Dış gebeliğin belirtileri nelerdir?
Dış gebeliği olan kişilerde her zaman erken belirtiler görülmez:
- Alt karın ağrısı
- Vajinadan kanama (kanama şiddetli veya hafif olabilir, hatta sadece kan lekeleri veya kahverengi lekeler olabilir)
Bazı kişilerde dış gebelik daha ciddi sorunlara neden olana kadar herhangi bir belirti görülmez. Örneğin, fallop tüpünde büyüyen bir embriyo, fallop tüpünün yırtılmasına neden olabilir. Bu olduğunda, belirtiler:
- Şiddetli alt karın ağrısı
- Vajinadan ağır kanama
- Bayılma veya bayılma hissi
Hamileyseniz ve yukarıda listelenen belirtilerden herhangi biri varsa, mümkün olan en kısa sürede bir acil servise gidin.
Ektopik gebelik için bir test var mı?
Ektopik hamileliğiniz olup olmadığını kontrol etmek için şunlar yapılır:
- hCG ölçmek için kan testi. Bu test, hamile olup olmadığınızı ve hamileliğin ne kadar hCG ürettiğini kontrol eder.
- Embriyonun vücudunuzda nerede olduğunu görmek için ultrason.
Bazen, test sonuçları hemen ektopik bir hamileliği gösterir. Ancak çoğu zaman, ektopik hamileliğiniz olup olmadığından emin olmak için testler birkaç günde bir tekrarlanır.
Dış gebelik nasıl tedavi edilir?
Embriyonun boyutuna, belirtilerinize ve diğer faktörlere bağlı olarak dış gebelik 2 şekilde tedavi edilir. Her iki tedavide de embriyo çıkarılır. Embriyo büyümeye devam ederse fallop tüpünün yırtılmasına neden olabilir. Bu, hayatı tehdit edebilir.
Tedavi seçenekleri:
- Tıbbi. Metotreksat adı verilen bir ilaç verilir. Bu ilaç embriyonun büyümesini durdurur ve dağılmasına neden olur. İlaç tedavisi görüyorsanız, tedavinin işe yaradığından emin olmak için birkaç hafta boyunca kan testlerini takip etmeniz gerekecektir.
- Ameliyat. Embriyoyu çıkarmak için ameliyat yapılır. Fallop tüpünüzün de çıkarılması gerekebilir.
Dış gebelik önlenebilir mi?
Çoğu ektopik gebelik önlenemez. Hamile kalmayı planlıyorsanız, ektopik hamileliği önlemek için yapabileceğiniz özel bir şey yoktur.
Cinsel yolla bulaşan belirli enfeksiyonları olan kişilerde ektopik gebelik olasılığı daha yüksektir.
İleride hamile kalabilir miyim?
Dış gebelik geçirdikten sonra normal bir hamilelik yaşanabilir. Ancak hamile kalmaya çalışıyorsanız muayene olmalısınız. Bu şekilde, her şeyin normal olduğundan emin olunabilir.
