Cinsel tepkiler cinsel istek ile başlayıp uyarılma, plato ve orgazm ile devam eder ve bir çözülme sona erip refrakter döneme geçilir. Aslında cinsel yanıtın dönemleri bu kadar kesin sınırlarla ayrılamaz. 1940’larda başlayıp günümüze dek süren çalışmalar ile cinsel ilişki sırasında ortaya çıkan tepkiler incelenmiştir. Bu anatomik ve fizyolojik tepkiler, ölçülebilir kriterlere bağlanmıştır. Cinsel ilişki sırasında ortaya çıkan tepkilerin türüne göre cinsel ilişki dönemlere ayrılmıştır.
Cinsel ilişkinin evreleri birbirinden ayrı şekilde incelenmeden önceki yıllarda cinsel tepkilerin tümü tek bir parça olarak ele alınıyordu. Bu durumda erkekteki cinsel işlev bozukluklarının tümü impotans, kadındakiler ise frijidite olarak adlandırılıyordu. Kadındaki pek çok cinsel işlev bozukluğu türü olduğu halde hepsi frijidite olarak adlandırılınca doğru tedavi yapmak da mümkün olamıyordu.
Masters ve Johnson‘un 1966 yılında tamamlanan çalışmaları ile cinsel tepkiler dört aşamaya ayrıldı;
- Uyarılma
- Plato
- Orgazm
- Çözülme.
Masters ve Johnson’un çalışmalarının sıkı takipçisi olan Helen Singer Kaplan, 1974 yılında yayınladığı “The New Sex Therapy” adlı kitapta cinsel tepkileri iki döneme ayırdı. Bunlar Uyarılma ve Orgazm aşamaları idi. Plato aşaması, Masters ve Johnson’dan farklı olarak Uyarılma aşamasının bir parçası haline geliyordu.
1970’li yılların sonlarından başlayarak bu evrelere ek olarak Cinsel istek önem kazandı.
Çözülme sonrası tekrar cinsel tepkilerin başlamasına kadar geçen süre de Refrakter periyod olarak adlandırılıp son halini alan evreler şu şekilde sıralanmış oldu;
Evreler
- Cinsel istek
- Uyarılma evresi
- Plato evresi
- Orgazm evresi
- Çözülme evresi
- Refrakter periyod
Detaylarda çok fazla farklılıklar olabilmekle birlikte kadın ve erkekte cinsel tepkiler şu şekilde grafiğe dönüştürülebilir.
Kadında cinsel tepkinin evreleri
Erkekte cinsel tepkinin evreleri
Erkekteki cinsel uyarana tepkileri, uyaranın yoğunluğundan çok süresiyle ilişkilidir. Bu yüzden erkekte cinsel tepkiler birbirine benzer. Ancak kadınlarda durum farklıdır. Kadınların cinsel uyarana tepkileri, uyaranın hem yoğunluğu hem de süresiyle ilişkili olup, sayısız çeşitlilikte olabilir.
