Bel soğukluğu (gonore) enfeksiyonuna neden olan bakteri Neisseria gonorrhoeaedir.

Gonore enfeksiyonu olan kişilerin çoğunda klamidya enfeksiyon da bulunur. Bel soğukluğu olan erkeklerin %20, kadınların %42’sinde beraberinde klamidya enfeksiyonu bulunur.

Cinsel ilişki ile bulaşır. Bu nedenle tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklar için kimler risk altında ise bel soğukluğu için de onlar risk altındadır. Sağlık bakanlığı, gonore tanısına özel önem vermektedir. Çünkü gonore sıklığı, tüm diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların da sıklığını yansıtır. Özellikle gonore bulunanlarda HIV bulunma riski daha da artmıştır. İşte bu yüzden bel soğukluğu bildirimi zorunlu bir hastalıktır.

Cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar arasında sık görülenlerden biridir. Ancak, pek çok ülkede olduğu gibi, ülkemizde de sıklığı net olarak bilinmez. Bunun pek çok nedeni vardır. Her şeyden önce kadınlar, belirti vermeden uzun yıllar hastalığı taşıyabilir. Zaman zaman belirti veren kişiler de doktora gitmekten kaçınıp antibiyotiklerle hastalığı baskı altında tutar. Antibiyotik kullanımı ile baskılanmış fakat tam tedavi edilmemiş hastalığa tanı koymak da zordur.

Etken Neisseria gonorrhea

N. gonorrhea, insan hücrelerinin içinde yaşayan (intrasellüler), gram boyası ile boyanmayan (gram negatif), hem oksijenli (aerobik) hem oksijensiz (anaerobik) ortamda yaşayabilen, ikisi yan yana bulunan (diplokok) bir bakteridir. İki tane bakterinin hücre içinde yan yana bulunduğu bu bakterinin mikroskop altındaki görünümü, kahve çekirdeği gibi diye tanımlanır. Hareket eden bir bakteri değildir.

Belsoğukluğu mikrobunun görünümü

Neisseria grubundan bir başka bakteri de N. meningitidis olup menenjit denilen enfeksiyona yol açar.

Neisserialar, özellikle mukoza hücreleri içine girmeyi tercih eder. Bu nedenle cinsel ilişki ile bulaşır. Bakterinin yapısında bulunan bazı maddeler, insanın bağışıklık sıvılarını etkisiz hale getirerek daha bulaşıcı olmasını sağlar.

Bulaşma

En önemli bulaşma yolu cinsel ilişkidir.

Nadir bulaşma şekilleri de vardır. Cinsel organdan kirlenen el ile gözün ellenmesi sonucunda konjonktivit oluşabilir.

Annede bel soğukluğu var ise doğum kanalında temas eden bebeğin gözüne bulaşarak oftalmia neonatorum oluşabileceği gibi, bebeğin savunma sistemi tam çalışmadığından kan dolaşımına mikrop bulaşabilir.

Çok nadir olmakla birlikte, cinsel temas olmadan ortak kullanılan havlu gibi eşyalardan da bulaşma olabilir.

Oral seks ile boğaza belsoğukluğu mikrobu bulaşabilir.

Mikrobun Bulaştığı Organlar

Cinsel ilişki sırasında ilk bulaşması gereken yer vajina olduğu halde çok özel koşullar dışında vajinaya bulaşmadan rahim ağzına bulaşarak servisit yapar. Peki bu özel koşullar nelerdir? Yalnızca ergenlik öncesi kız çocuklarında vajina cildi hassas olduğu için vajina cildinde (mukoza) gonoreye rastlanır. Bazı olgularda rahim ağzına bulaşmadan veya aynı anda idrar yollarına bulaşır. İdrar boşaltma kanalında üretrit denilen enfeksiyonu yapabilir. Kimi zaman da vajina girişinde bulunan salgı bezlerine bulaşıp Bartholin absesi veya Skene absesine neden olabilir.

Rahim ağzından ilerleyip yumurtalık kanalına geçerek salpenjit yapar. Bu yolculuğunda rahim iç tabakasında enfeksiyon yapmadan yumurtalık kanallarına (tuba uterina) ilerler. Ancak yeni doğum yapmış kadınlarda rahim iç tabakası daha hassas olduğundan rahim iç tabakasında enfeksiyon (postpartum endometrit) oluşturabilir. Yumurtalık kanallarını takiben karın boşluğuna geçerek karın zarı iltihabı (peritonit) yapabilir. Peritonit olgularında diyafram ile karaciğer arasında yapışıklıklar (Fitz Hugh Curtis Sendromu) olabilir.

Anal ilişki sonrasında kalın barsağın enfeksiyonu (proktit) , oral ilişki sonrası boğaz enfeksiyonu (farenjit) görülebilir.

Belirtiler

Kuluçka dönemi 2-8 gündür. Daha açıkçası cinsel temastan 2-8 gün sonra belirtiler başlar. Kadınlarda mikrop, rahim ağzı veya idrar yollarına bulaşır. Her iki durumda da iltihaplı bir akıntı vardır. İdrar yollarına bulaştığı taktirde idrar yaparken yanma, sık idrar yapma olur. Rahim ağzına bulaştığında ise akıntının yanında hafif bir kasık ağrısı hissedilebilir. Ancak kasık ağrısı, cinsel temas ile şiddetlenir.

Rahim iç tabakasının mikrop kapması çok nadir bir durumdur. Rahim iç tabakasında enfeksiyon olduğu taktirde kanama görülebilir.

Rahim ağzı ve idrar yollarından sonra sıklıkla tutulan bir başka organ yumurtalık kanallarıdır. Yumurtalık kanalları enfeksiyonu oluştuğunda kanalda abse meydana gelebilir. Muayene sırasında abse hissedilebileceği gibi rahim ağzı hareket ettirildiğinde şiddetli ağrı hissedilir. Yumurtalık kanalı enfeksiyonlarında karın ağrısının yanı sıra ateş yükselmesi olur. Hatta enfeksiyon yumurtalık kanalından karın zarına yayılarak bulantı ve kusmaya da neden olabilir.

Özellikle kronikleşmiş enfeksiyonlarda hiç bir belirti hissedilmeyebilir.

Enfeksiyon düzgün tedavi edilmeyip kronikleştiğinde yumurtalık kanallarında yapışıklıklar yaparak kısırlığa neden olur. Yumurtalık kanalındaki bu yapışıklıklar, döllenen yumurtanın taşınmasını bozarak dış gebeliklerin oluşmasına neden olabilir. Aynı yapışıklıklar, karın zarı, barsaklar, yumurtalıklar arasında da meydana gelir. Bu durum, cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni) olmasına neden olabilir. Hatta bu ağrılar, cinsel ilişkiden bağımsız zamanlarda da olabilir.

Bazen bel soğukluğunun (gonore) yumurtalık kanalında (tuba uterina) oluşturduğu abse belirtileri hafifler ve yumurtalık kanalının su dolu kalmasına (hidrosalpinks) neden olabilir.

Gebelikte Gonore

Nadir olsa da anne adayında da gonore görülebilir. Gebelik sırasında geçirilen gonore, erken su gelmesi, erken doğum, düşük doğum ağırlığı gibi sorunlara neden olabileceği gibi vajinal doğum sırasında bebeğe bulaşabilir.

Tanı

Genellikle muayene ile tanı konabilir. Gonorede şüphelenildiğinde tanı kesinleştirilememiş ise alınan örnek mikroskop ile incelenebilir. İdrar yolundan veya rahim ağzından gelen akıntı alınıp mikroskop lamına sürülebileceği gibi ameliyat sırasından yumurtalık kanalından da örnek alınabilir. Ancak alınan örneğin incelenmesi sırasında mikroskop ile görülen diğer bakteriler gonore ile kolayca karışabilir.

Mikroskobik bakı. Olguların çoğunda mikroskobik olarak etken görüntülenemez. Diğer yandan kimi zaman enfeksiyon olmadığı halde gonokoklara benzer mikroplar bulunabilir. Bu da doğru tanı konmasına izin vermez.

Kültür. Kadınlarda kültür için örnek rahim ağzı kanalının içinden veya idrar kanalından alınır. Gonore kültürü, özel besiyeri ve özel üretme teknikleri gerektirdiğinden günümüzde kolaylıkla yapılamamaktadır.

ELİZA ve DNA Probları. Bu yöntemler ile hızlı tanı konabilmesine karşın yanlış tanı oranları halen yüksektir.

Tedavi

• Seftrikson 125 mg IM tek doz veya
• Sefiksim 400 mg oral tek doz veya
• Spektinomisin 2 gr IM tek doz veya
• Seftizoksim 500 mg IM tek doz veya
• Sefoksitin 2 gr IM tek doz + probenesid 1 gr oral tek doz
• Sefotaksim 500 mg IM tek doz

https://izmirkarsiyakakadindogummerkezi.com/gonore-bel-soguklugu/

The post Gonore – Bel Soğukluğu appeared first on İzmir Karşıyaka Kadın Doğum Merkezi.

Bartolin bezi, vajinanın girişinde, büyük dudakların arkada birleştiği yere yakın olarak iki taraflı yerleşen iki bezdir. Bezler, salgılarını vajina girişine doğru boşaltır. Bartolin bezinin salgısı kaygan ve hafif jölemsi nitelikte, şeffaf ve berraktır. Cinsel temas sırasında vajinada kayganlığın sağlanması için cinsel uyarıların etkisi ile salgılanır.

Bartholin kisti nedir?

Bartholin salgı bezlerinden birinin boşaltım kanalının tıkanması ile içinde sıvı birikerek oluşturduğu kiste bartholin kisti denir. Her iki bezin kendine ait boşaltım kanalı olduğu için bartholin kisti tek taraflıdır.

Kadın Dış Üreme Organları Anatomisi

Bartholin kisti belirtileri nelerdir?

Bartolin bezinin vajinaya salgısını boşalttığı kanalın tıkanması ile bartolin bezinde özellikle cinsel uyarı ile büyüyen kistler ortaya çıkar.

Cinsel organda dışarıdan görülebilecek şekilde bir şişlik ortaya çıkar. Başlangıçta yalnızca elle dokunulunca hissedilen kistler kısa sürede büyük dudaklar arasında simetri bozukluğuna yol açacak kadar büyür.

Kistler ilk zamanlar ağrısızdır. Zamanla şişlik büyür ve ağrı yapmaya başlar. Ağrı ilk zamanlar yalnızca cinsel temas sırasında olurken kist büyür ve otururken, yürürken ve hatta yatarken bile ağrı olmaya başlar.

Salgı kanalının tıkanma nedeni çoğunlukla geçirilen enfeksiyonlardır. Bazen bu duruma zedelenmeler de neden olabilir. Bunlar arasında doğum esnasında travmalar da bulunur.

Enfeksiyon bez içine de ilerlediğinde bartolin bezi abseleri oluşur. Bartholin bezinin bulunduğu alan şiş ve kızarıktır. Bartolin bezi abseleri oldukça ağrılıdır. Hastalar sıklıkla oturduğunda bile ortaya çıkan çok şiddetli ağrı şikayeti ile başvurur. Şiddetli olgularda ateş yükselmesine neden olabilir.

Muayeneye gelmeli miyim?

Bazen küçük kistleri fark etmezsiniz, muayene için geldiğinizde saptanır. Ancak cinsel organınızda şişlik elinize gelir veya görürseniz ağrılı olmasa bile muayene için gelmelisiniz. Bartholin kisti ve absesinin tanısı muayene ile kolayca konabilir.

Genital bölgede bir şişlik fark ederseniz, beraberinde ağrı olmasa bile muayeneye gelmenizde yarar var.

Tetkik yapılması gerekir mi?

Bartholin bezi abse veya kistinin tanısı muayene ile konur.

Bartholin absesi boşaltıldıktan sonra antibiyotik tedavisi ile hızla iyileşir ancak şüphe duyulan olgularda boşaltma sırasında absenin içindeki irin kültür için laboratuvara gönderilebilir.

Bartholin salgı bezinin kanseri çok nadir görülür ve genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkar. İleri yaştaki olgularda veya kistin görünümünde şüphe varsa kist duvarından biyopsi alınıp histopatolojik tetkike gönderilir.

Bartholin bezi kisti nasıl tedavi edilir?

Tedavi türüne yaşınıza ve ağrı olup olmadığına göre karar verilir.

Drenaj

Kist üzerine küçük bir kesi yapılarak içerik boşaltılır. Ancak işlem bu aşamada bırakılırsa tekrarlama riski yüksek olur. Bu nedenle kistin için bir sonda konularak balonu şişirilir. Bu sondanın dışarı sarkan kısmı bezin içinin drene olmasını ve bu delikte bir boşaltma kanalı oluşmasını sağlar. Balon 1 ay sonra boşaltılıp çıkarılır. Drenaj yöntemi genellikle konforsuz bir yöntemdir.

İşlem sonrası antibiyotik kullanmanız uygun olacaktır.

Marsupializasyon

Bartolin bezi ile ilgili bu durumların en iyi tedavisi marsupializasyon ameliyatıdır. Muayene masası ortamında ve anestezi ile uygulanır. Ameliyat süresi uzun olabileceğinden omurgalar arasından kuyruk sokumuna uygulanan kaudal anestezi kullanılması tercih edilir. Bu müdahale için abse duvarı delinerek açılır ve vajina cildi ile abse duvarı arasında yeni bir bez kanalı oluşturulmak için dikiş atılır. Tüm tekniklere karşın bartolin bezi hastalıklarının tekrarlama riski bulunur.

Kist Eksizyonu

Bartolin kisti oluşan olgularda yapılabilecek bir diğer ameliyat kistin tamamen çıkarılmasıdır.

The post Bartholin Bezi Kisti ve Absesi appeared first on İzmir Karşıyaka Kadın Doğum Merkezi.